Οπως αναφέρει η Ελληνική Ενωση Τραπεζών σε σχετική ανακοίνωση, ο πρόεδρος και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΕΤ και οι διευθύνοντες σύμβουλοι της Τράπεζας Πειραιώς, της Εθνικής Τράπεζας, της Alpha Βank, της Eurobank, της Τράπεζας Αττικής και της HSBC, συναντήθηκαν τη Δευτέρα με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη. Παρόντες ήταν, επίσης, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ο υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Σταύρος Κοντονής, ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργό Δημήτρης Λιάκος και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Αλέξανδρος Χαρίτσης.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης επισημάνθηκαν τα ακόλουθα θέματα:
– Η ρευστότητα και η χρηματοδότηση της Οικονομίας. Υπογραμμίστηκε ότι η διαφαινόμενη επιτυχής ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης έχει δημιουργήσει κλίμα σταθερότητας και έχει συμβάλει στη σταθεροποίηση των καταθέσεων, μετά τις απώλειες που καταγράφηκαν κυρίως το πρώτο δίμηνο του 2017. Παράλληλα οι δανειακές ανάγκες των αξιόχρεων επιχειρήσεων καλύπτονται πλήρως. Σε ό,τι αφορά το ενδιαφέρον των νοικοκυριών για νέες χορηγήσεις, αυτό εμφανίζεται περιορισμένο. Η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων αναμένεται να αυξήσει τη ζήτηση χορηγήσεων και να συμβάλλει στην ανάκαμψη της οικονομίας. Επίσης, στο πλαίσιο της προσπάθειας για τη βελτίωση της ρευστότητας της οικονομίας είναι σημαντική η διατήρηση από το Δημόσιο της συνέπειας στην αποπληρωμή οφειλών του προς τον ιδιωτικό τομέα.
– Η αξιοποίηση των επενδυτικών προγραμμάτων μέσω του ΕΣΠΑ καθώς και του Fund of Funds (Ταμείο Επιχειρηματικών Συμμετοχών) που δημιουργήθηκε πρόσφατα. Οι Τράπεζες έχουν στηρίξει πολλαπλά τη διοχέτευση των κονδυλίων, υλοποιούν τα προγράμματα χρηματοδοτήσεων και εγγυήσεων μικρών επιχειρήσεων global loans (αρχικό πρόγραμμα ύψους € 450 εκατ.), Cosme (€ 230 εκατ.) και σε αρκετές περιπτώσεις έχουν παράσχει άμεση συνδρομή στις υλικοτεχνικές υποδομές διάθεσης των σχετικών οικονομικών πόρων.
– Η διεύρυνση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και πληρωμών. Η χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμών εξακολουθεί να αυξάνεται με πολύ ικανοποιητικούς ρυθμούς και οι τράπεζες επενδύουν σημαντικά ποσά στη δημιουργία των κατάλληλων τεχνολογικών υποδομών, με αποτέλεσμα να έχουν ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση τερματικών POS (προσθέτουν περίπου 100.000 νέα POS ετησίως). Για την περαιτέρω διάδοση των ηλεκτρονικών πληρωμών προτάθηκε από την ΕΕΤ η επανεξέταση του μέγιστου ποσού συναλλαγής με μετρητά και η ολοκλήρωση της διαδικασίας για τον ορισμό «επαγγελματικών» λογαριασμών από επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες και η σύνδεση των λογαριασμών αυτών με το αφορολόγητο.
– Οι στόχοι για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και οι προοπτικές επίτευξής τους. Οπως καταγράφεται και σε πρόσφατη έκθεση της ΤτΕ, ο ρυθμός μείωσης των ΜΕΑ το 2016 υπήρξε ικανοποιητικός. Στο πλαίσιο αυτό είναι σημαντικό να ικανοποιηθούν οι στόχοι για δραστική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων την τριετία 2017-2019 κατά € 40 δισ. Αυτό προϋποθέτει αφενός την επιστροφή της χώρας σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, αφετέρου την ολοκλήρωση του κατάλληλου νομοθετικού πλαισίου, όπως ιδίως την ουσιαστική διαμόρφωση και αποτελεσματική εφαρμογή του νόμου για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό, τη δυνατότητα πραγματοποίησης ηλεκτρονικών πλειστηριασμών σε βάρος των μη συνεργάσιμων δανειοληπτών και κυρίως των στρατηγικών κακοπληρωτών και την εξάλειψη δυσλειτουργιών της υφιστάμενης σχετικής νομοθεσίας.
Καταληκτικά και από τις δύο πλευρές διαπιστώθηκε η ανάγκη για ουσιαστική συνεργασία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος με το σύνολο των αρμόδιων Υπουργείων και των λοιπών παραγωγικών φορέων, με κοινό στόχο την ενίσχυση της ρευστότητας, τη βελτίωση της εμπιστοσύνης και την επιστροφή της οικονομίας σε βιώσιμη αναπτυξιακή τροχιά.
Φόρουμ Διαλόγου και Συνεργασίας
Τη δημιουργία ενός μόνιμου Φόρουμ Διαλόγου και Συνεργασίας με συμμετοχή εκπροσώπων της κυβέρνησης, εκπροσώπων των πιστωτικών ιδρυμάτων και αντιπροσωπευτικών εκπροσώπων της πραγματικής οικονομίας για θέματα μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων, αγροτών, επιχειρηματικών ενώσεων της περιφέρειας, ενώσεων καταναλωτών, καθώς και ενός μόνιμου διαύλου ενημέρωσης και συνεργασίας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των κοινωνικών συνεπειών κατά το στάδιο της ρύθμισης των «κόκκινων δανείων», ειδικά μεγάλων επιχειρήσεων, πρότεινε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης.
Αναλυτικά, ο κ. Δραγασάκης κατά την παρέμβασή του επεσήμανε ότι η κυβέρνηση παραμένει σταθερή στον στόχο της επίτευξης συνολικής συμφωνίας με τους Θεσμούς σημειώνοντας πως οι πρόσφατες επαφές στην Ουάσιγκτον, στο πλαίσιο της ετήσιας συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, επιβεβαίωσαν ακριβώς την κοινή βούληση για επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων. Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης οι καθυστερήσεις οφείλονται αποκλειστικά στις διαφωνίες που υπάρχουν μεταξύ των δανειστών και υπογράμμισε πως «η διελκυστίνδα δεν μπορεί να συνεχίζεται επ’ άπειρον. Πρέπει όλοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους».
Αναφερόμενος στα θέματα που έχουν να κάνουν με την οικονομία και το τραπεζικό σύστημα, ο κ. Δραγασάκης ανέπτυξε τα ακόλουθα:
«Οι τράπεζες πρέπει να γίνουν μέρος της λύσης του προβλήματος της χώρας, στήριγμα της εθνικής στρατηγικής για την ανασυγκρότηση της Οικονομίας και την επίτευξη του εθνικού στόχου για Δίκαιη και Βιώσιμη ανάπτυξη. Για να το πετύχουν αυτό απαιτείται να ανακτήσουν το ταχύτερο δυνατό τη δυνατότητά τους να χρηματοδοτούν την οικονομία, βεβαίως με τρόπο και με κριτήρια που θα λαμβάνουν υπόψη τα διδάγματα του παρελθόντος. Προς την κατεύθυνση της ουσιαστικής διευκόλυνσης της ρευστότητας θα λειτουργήσουν:
Η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης
Η ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ
Η δυνατότητα διάθεσης κρατικών ομολόγων στις διεθνείς αγορές
Η πρόοδος στην υλοποίηση των έργων του ΕΣΠΑ και η ενεργοποίηση των ειδικών χρηματοδοτικών εργαλείων που δημιουργούνται σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Παράλληλα, οι αιτήσεις που υποβάλλονται στον Αναπτυξιακό Νόμο, η δυναμική που παρουσιάζει ο τουρισμός και ορισμένοι βιομηχανικοί κλάδοι, η κερδοφορία ενός διευρυμένου κύκλου επιχειρήσεων και άλλα θετικά και ελπιδοφόρα στοιχεία της πραγματικής οικονομίας καταδεικνύουν ότι σημαντικές επενδύσεις στο στάδιο της αναμονής θα μπορούσαν να ενθαρρυνθούν από μια αντίστοιχη πολιτική των τραπεζών.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει τη μείωση των «κόκκινων δανείων» με αποφασιστικότητα αλλά και κοινωνική ευθύνη καθώς πρόκειται για μια πάρα πολύ κρίσιμη και σύνθετη διαδικασία. Σκοπός είναι να απελευθερωθούν παραγωγικές δυνάμεις που σήμερα είναι «παγιδευμένες» στην υπερχρέωση και να δοθεί μια πραγματική δεύτερη ευκαιρία σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Παράλληλα, όμως, απαιτείται αυτή να γίνει με τρόπο που να μην επιβραβεύει όσους «βουλιάζουν» τις επιχειρήσεις τους, πλουτίζοντας οι ίδιοι σε ατομικό επίπεδο. Πρέπει, συνεπώς, μέσα από τη διαδικασία αυτή να αναδειχθεί και μια νέα, κοινωνικά υπεύθυνη επιχειρηματικότητα και οι τράπεζες καλούνται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο σε αυτό.
Η επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών συμβάλλει στη διαφάνεια των συναλλαγών και στη βελτίωση της εισπραξιμότητας του ΦΠΑ, γι’ αυτό και η κυβέρνηση προχώρησε αποφασιστικά στην κατεύθυνση της επέκτασής τους. Ορισμένοι ωστόσο κλάδοι βρίσκουν ακόμα υψηλό το κόστος χρήσης των POS. Στο πλαίσιο αυτό θα ήθελα να ζητήσω από τις τράπεζες να εξετάσουν τις περιπτώσεις αυτές και συνυπολογίζοντας τα ευρύτερα οφέλη να επιταχύνουν τη μείωση του κόστους των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Η κυβέρνηση επεξεργάζεται μια ολοκληρωμένη αναπτυξιακή στρατηγική για την εδραίωση ενός νέου υποδείγματος Βιώσιμης και Δίκαιης Ανάπτυξης απαλλαγμένης από τις αμαρτίες και τις παθογένειες του παρελθόντος. Σύντομα, η στρατηγική αυτή θα τεθεί σε δημόσιο διάλογο και θα αποτελέσει αντικείμενο ανοικτής διαβούλευσης με όλους τους φορείς της οικονομίας και της κοινωνίας, ασφαλώς και με τις τράπεζες. Ειδικότερα, στο θέμα της νέας παραγωγικής ταυτότητας της χώρας και της νέας κλαδικής παραγωγικής εξειδίκευσης θα είναι αμοιβαία επωφελές οι μεν τράπεζες να γνωρίζουν τις βασικές επιλογές της κυβέρνησης, η δε κυβέρνηση και οι φορείς του κράτους να γνωρίζουν τις τάσεις που διαφαίνονται και τα σήματα που οι τράπεζες συλλαμβάνουν από τη σχέση τους με την αγορά, τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.
Ενα δεύτερο θέμα είναι η συμβολή των τραπεζών στην ενημέρωση των ενδιαφερομένων, στην προσέλκυση ξένων επενδυτών και στην προώθηση επενδύσεων. Συναφές, με αυτό, ζήτημα είναι η αποκατάσταση της εικόνας της χώρας στο εξωτερικό, αρχίζοντας από το εσωτερικό, ανοίγοντας μέτωπο όχι στην πολιτική κριτική που είναι αναγκαία αλλά στη συνειδητή διαστρέβλωση των δεδομένων, στην ιδιοτελή παραποίηση της πραγματικότητας, στην ανεύθυνη κινδυνολογία, στη σκόπιμη παραφιλολογία.
Η έξοδος από την κρίση και η ανασυγκρότηση της χώρας απαιτούν τη συνευθύνη όλων καθώς και τη στενή συνεργασία ειδικότερα ανάμεσα στην κυβέρνηση, τις τράπεζες, και τους φορείς της οικονομίας. Πόσο μάλλον που στη χώρα μας συγκεκριμένα η διάσωση και η ύπαρξη των τραπεζών στηρίζεται στην τεράστια αιμοδοσία της κοινωνίας και το δανεισμό του κράτους.
Στο πλαίσιο όλων αυτών, θα ήθελα να προτείνω δύο ενέργειες:
Η πρώτη έχει να κάνει ακριβώς με το αίτημα που έχουν εκφράσει, έντονα, φορείς των μεσαίων και μικρών επιχειρήσεων, των αγροτών, επιχειρηματικές ενώσεις της περιφέρειας, ενώσεις καταναλωτών κ.λπ. για την ανάγκη ύπαρξης μιας ει δυνατόν θεσμοθετημένης επικοινωνίας με τους φορείς άσκησης της πιστωτικής πολιτικής.
Προτείνω λοιπόν να δρομολογήσουμε τη δημιουργία ενός μόνιμου Φόρουμ Διαλόγου και Συνεργασίας με συμμετοχή εκπροσώπων της κυβέρνησης, εκπροσώπων των πιστωτικών ιδρυμάτων και αντιπροσωπευτικών εκπροσώπων της πραγματικής οικονομίας.
Η δεύτερη έχει να κάνει με την έγκαιρη ενημέρωση και την αποτελεσματική αντιμετώπιση των κοινωνικών συνεπειών κατά το στάδιο της ρύθμισης των «κόκκινων δανείων», ειδικά μεγάλων επιχειρήσεων. Ακούγοντας, λοιπόν, και για αυτό το θέμα αντίστοιχα αιτήματα εκ μέρους των παραγωγικών φορέων, προτείνω τη συγκρότηση μιας μόνιμης δομής, ενός μόνιμου διαύλου ενημέρωσης και συνεργασίας για συναφή θέματα ανάμεσα στην κυβέρνηση και τις τράπεζες».