Ολοένα και κερδίζει έδαφος το σενάριο της διάσπασης στον ΣΥΡΙΖΑ, μεσούσης της σκληρής αντιπαράθεσης που έχει ξεσπάσει μεταξύ του νέου προέδρου και των υποστηρικτών του (χαρακτηρίζονται ως «προεδρικοί» ή και «νεοπροεδρικοί»), από τη μία, και των επικριτών του Στέφανου Κασσελάκη, από την άλλη, μεταξύ των οποίων πρωτεύοντα ρόλο έχει η «Ομπρέλα».
Αυτή την εξέλιξη προαναγγέλει τουλάχιστον κείμενο το οποίο φιλικά προς την Κουμουνδούρου Μέσα Ενημέρωσης απέδωσαν στη συγκεκριμένη τάση και το οποίο δόθηκε στη δημοσιότητα το βράδυ της Δευτέρας ασκώντας δριμεία κριτική τόσο στον Στέφανο Κασσελάκη όσο και στον Αλέξη Τσίπρα.
Πηγές του συριζαϊκού ρεπορτάζ ανέφεραν ότι το κείμενο συντάχθηκε με πρωτοβουλία των Νίκου Φίλη, Πάνου Σκουρλέτη και Ευκλείδη Τσακαλώτου καθώς και ότι θα κατατεθεί στην προσεχή συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ, πιθανότατα αφότου ακολουθήσει συλλογή υπογραφών.
Τις εξελίξεις μοιάζει να είχε προαναγγείλει ο Δημήτρης Βίτσας, σε δηλώσεις του νωρίτερα την ίδια ημέρα, προτείνοντας και όνομα («Ανανεωτική και Οικολογική Ριζοσπαστική Αριστερά») για το «νέο κόμμα», ενώ την πόρτα της εξόδου είχε ανοίξει τη Δευτέρα και ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου.
Παρατηρητές των εξελίξεων στην Κουμουνδούρου σχολίαζαν ότι πλέον δεν τίθεται ερώτημα αν θα απαχωρήσουν οι απογοητευμένοι με την αλλαγή φρουράς στο κόμμα, αλλά πότε και πώς.
Κύκλοι προσκείμενοι στον νέο πρόεδρο έκριναν κι εκείνοι το μεσημέρι ότι «όλη αυτή η κλιμάκωση της αντιπολιτευτικής στάσης των τελευταίων ημερών απέναντι στο κόμμα και τον πρόεδρο του Στέφανο Κασσελάκη» δεν μπορεί παρά να «εντάσσεται στο σχέδιο το οποίο έχει ήδη δρομολογηθεί για την δημιουργία νέου κόμματος», αναφερόμενοι, προφανώς, στις αιχμηρές τοποθετήσεις Φίλη και Τσακαλώτου μετά την παραπομπή Τζουμάκα για διαγραφή.
Σημειώνεται πως η απόφαση Κασσελάκη να απομακρύνει το πρώην στέλεχος του ΠΑΣΟΚ ενδέχεται να επιτάχυνε τη δημοσιοποίηση του επίμαχου κειμένου, στο οποίο χαρακτηριστικά τονίζεται πως «ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να είναι οι τραμπουκισμοί και η θρασύτητα του πνεύματος ιδιοκτήτη, που αποφαίνεται “όποιος διαφωνεί, να φεύγει”».
Πράγματι, ο διάδοχος του Αλέξη Τσίπρα έχει εκπέμψει αυτό το μήνυμα προς τους διαφωνούντες από νωρίς και δεν διστάζει να το επαναλαμβάνει, με κάθε ευκαιρία.
Οι συντάκτες του κειμένου, που φέρει τον τίτλο «Διέξοδος Αριστερά», κατέστησαν σαφές από πλευράς τους ότι η αντίθεσή τους με τη «σημερινή ηγετική ομάδα» δεν είναι μια συνηθισμένη εσωκομματική αντιπαράθεση, αλλά «ταυτοτικού χαρακτήρα».
Σε αυτό το πλαίσιο η συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του Νοεμβρίου φαίνεται να αποκτά χαρακτηριστικά «ξεκαθαρίσματος» ανάμεσα στις δύο πλευρές, χωρίς να αποκλείεται το ενδεχόμενο σημαντικών εξελίξεων ακόμη και νωρίτερα.
Ακολουθεί αναλυτικά το κείμενο:
Εμείς, που υπογράφουμε αυτό το κείμενο μέλη του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, μέλη με μικρότερη ή μεγαλύτερη διαδρομή στη ριζοσπαστική και ανανεωτική Αριστερά, αλλά και μέλη που προσήλθαμε πρόσφατα, και μάλιστα σε εποχές εκλογικής ήττας και πολιτικής υποχώρησης, είμαστε βαθιά ανήσυχοι/-ες για το παρόν και κυρίως το μέλλον του κόμματός μας. Ολοι και όλες διαπιστώνουμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι σε αποδρομή. Μέχρι πρόσφατα πολλοί/-ές τρέφαμε την ελπίδα ή την αυταπάτη ότι στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ διεξαγόταν μια θεμιτή και θεσμικά εξασφαλισμένη αντιπαράθεση, που θα μπορούσε να επιλυθεί με συλλογικές δημοκρατικές διαδικασίες. Κοινός παρονομαστής των ανησυχιών μας σήμερα είναι η συλλογική αίσθηση ότι μετέχουμε σε ένα κόμμα που τείνει να μην έχει, με οποιοδήποτε πολιτικό σκεπτικό, σχέση με την Αριστερά. Όλα όσα γνωρίζαμε για τη φυσιογνωμία και τις κοινωνικές προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ αλλάζουν, αλλάζουν βίαια και μονομερώς.
@ Παρ’ όλα αυτά, ή ακριβώς για όλα αυτά που ζούμε, η διέξοδος είναι Αριστερά.
# Για την πικρία και την απογοήτευση από τη διπλή εκλογική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ τον Μάιο – Ιούνιο 2023. Που όφειλε να τη διαδεχθεί η συλλογική αναζήτηση των αιτιών, για να χαραχτεί η στρατηγική της ανάταξης, αλλά τη διαδέχτηκε η ανησυχία και ο θυμός για τη διάψευση της προσδοκίας. Συναισθήματα διάχυτα στα μέλη και τους/τις φίλους/-ες του ΣΥΡΙΖΑ, ιδιαίτερα μετά την προβληματική εξέλιξη της εκλογής προέδρου, ανεξάρτητα από το πώς τα διαχειρίζονται.
# Για τις τάσεις παραίτησης και τις αποχωρήσεις, που εντείνονται καθημερινά, τώρα που κλείνει ένας κύκλος εκλογικών αναμετρήσεων με τα αποθαρρυντικά για τον ΣΥΡΙΖΑ αποτελέσματα των αυτοδιοικητικών εκλογών. Και δε γίνεται πια να τις παρακολουθούμε παθητικά.
@ Η πεποίθησή μας ότι εκεί βρίσκεται η διέξοδος, δεν είναι εμμονή, είναι στάση ζωής, ο δικός μας δοκιμασμένος τρόπος να αντισταθούμε και να ανατρέψουμε την κυριαρχία της Δεξιάς, την απειλή της ακροδεξιάς, τις ανισότητες που θεριεύουν, τις διακρίσεις που παγιώνονται.
Δεν είναι γιατί έτσι συνηθίζαμε από παλιά, αλλά γιατί αυτό απαιτούν σήμερα οι ανάγκες, τα σημερινά επίδικα, τα καθημερινά προβλήματα και οι σύγχρονες παγκόσμιες απειλές, οι επίκαιρες αντιθέσεις.
Γιατί μόνο έτσι μπορούμε να ελπίζουμε και να οραματιζόμαστε, να σχεδιάζουμε από σήμερα την αλλαγή που έχει ανάγκη η κοινωνία και η ζωή μας, τον σοσιαλισμό με ελευθερία και δημοκρατία.
@ Οι εξελίξεις διαψεύδουν καθημερινά και τις πιο καλοπροαίρετες διαθέσεις:
# Λόγω των απαράδεκτων αλλαγών στο καταστατικό, τις οποίες κι εμείς δεν καταφέραμε να αποτρέψουμε, παρότι δώσαμε μάχη και πολλοί και πολλές τις καταψηφίσαμε, είχε μια οπερετική απόληξη, που εξελίσσεται σε δράμα ολοκληρωτικής μετάλλαξης του ΣΥΡΙΖΑ σε απροσχημάτιστα αρχηγικό κόμμα, με ελέω θεού πρόεδρο, πηγή όλων των εξουσιών, που ασκεί «αδιαμεσολάβητα» την ηγεσία, χωρίς να αισθάνεται την ανάγκη σύγκλησης των εκλεγμένων συλλογικών κομματικών οργάνων.
# Το αυτονόητο αίτημα απολογισμού και εκτίμησης των τριών αλλεπάλληλων εκλογικών αναμετρήσεων, που κατέληξαν σε στρατηγικές ήττες, απορρίπτεται παραπεμπόμενο στο αόρατο μέλλον με ένα σωρό προσχήματα.
@ Αντί γι’ αυτό, με πραξικοπηματικού χαρακτήρα αρχηγικές δηλώσεις, επιβεβαιώνεται η πρόθεση επανάληψης των ίδιων επιλογών, που μας έχουν ήδη οδηγήσει σε οδυνηρά αποτελέσματα:
# Η πιο διαχειρίσιμη εκλογική ήττα του 2019 αντιμετωπίστηκε με μια φυγή τάχα προς τα εμπρός, που κατέληξε σε μια ρευστοποίηση του ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να μετατραπεί στη «μεγάλη δημοκρατική παράταξη». Με τα γνωστά αποτελέσματα της κατάρρευσης του εκλογικού ποσοστού τέσσερα χρόνια μετά.
# Το 2023, χωρίς ίχνος πολιτικής φαντασίας, αποφασίζεται να εφαρμοστεί η ίδια «σωτήρια» στρατηγική. Χωρίς την παραμικρή συζήτηση οπουδήποτε. Μετά την απογοητευτική, πλην φωτεινών εξαιρέσεων, εμφάνιση στις αυτοδιοικητικές εκλογές, αυτή η «μεγάλη ιδέα», τείνει να καταλήξει σε μια άνευ όρων συμπόρευση, ορισμένοι οραματίζονται ακόμα και συγχώνευση, ενός αποδυναμωμένου πια κόμματος με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Σε μια πολιτική παρωδία, που καταλαμβάνει το κενό της στρατηγικής συμμαχιών.
# Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η στενή ομάδα στελεχών που περιβάλλει τον Στ. Κασσελάκη, με τη συναίνεσή του οδηγεί τον ΣΥΡΙΖΑ στη μετάλλαξη σε ένα απολίτικο σχηματισμό, άσχετο με οποιαδήποτε εκδοχή του ΣΥΡΙΖΑ ή και του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Αναμασώντας προϊστορικές θεωρίες περί συνεργασίας κεφαλαίου και εργασίας και αποδίδοντας στο κεφάλαιο την ιδιότητα του εργαλείου για την καταπολέμηση των ανισοτήτων, καταντάει να υποδείχνει νέες μεθόδους αποτελεσματικότερης απόσπασης της υπεραξίας από την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης. Προτείνοντας έτσι ένα μόρφωμα συμπαραστάτη της «επιχειρηματικότητας» αντί για κόμμα στην υπηρεσία των εργαζομένων.
# Και το επιχειρεί παραπέμποντας συνειδητά στις ελληνικές καλένδες κάθε συλλογική απόπειρα αποτίμησης της μέχρι τώρα πορείας. Καθημερινά σχεδόν μας θυμίζουν ότι το ομόφωνα αποφασισμένο για τον Νοέμβριο συνέδριο δεν θα πραγματοποιηθεί στο ορατό μέλλον.
# Η νέα ηγεσία δεν ενεργεί σαν προεδρία, μονοπρόσωπο όργανο με καταστατικές δεσμεύσεις απέναντι στη συλλογικότητα, αλλά σαν κυριευτής μιας θέσης εξουσίας, που την προφυλάσσει σαν κόρη οφθαλμού από το συλλογικό έλεγχο.
@ Πεπεισμένοι/-ες για την ιστορική σημασία της ιδρυτικής σύμβασης του ΣΥΡΙΖΑ ως συνασπισμού πολιτικών δυνάμεων της ευρύτατης Αριστεράς, από την αριστερή σοσιαλδημοκρατία ως τη ριζοσπαστική αριστερά, δεν θα μπορέσουμε να συνυπάρχουμε αρμονικά στο ίδιο κόμμα και να εκπροσωπούμαστε από μια ηγεσία που υποβάλλει αίτηση διαζυγίου από κάθε πολιτικό σκεπτικό που σχετίζεται με την Αριστερά, τις αξίες, τις ιδέες, το ήθος και το ύφος της.
@ Δε μας ταιριάζει να βαυκαλιζόμαστε μαζί της, ότι υπάρχει μαγικό κλειδί για την κυβερνητική εξουσία, που το κρατάει ο χαρισματικός ηγέτης. Προϋπόθεση για να υπάρξει ξανά προοπτική διεκδίκησής της από την Αριστερά, είναι να ανοικοδομηθεί από τα χαμηλά ποσοστά που έχουμε οδηγηθεί ένας αξιόπιστος πολιτικός φορέας της:
# με σοβαρά επεξεργασμένο πρόγραμμα ριζοσπαστικών αλλαγών
# με αξιόπιστη και σταθερή πολιτική συμμαχιών, που δεν θα διακηρύσσεται απλά, αλλά θα οικοδομείται με συνέπεια στην κεντρική πολιτική σκηνή, σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και στο πεδίο των κοινωνικών κινημάτων. Και θα οδηγεί σε προωθητικές προγραμματικές συγκλίσεις με όμορες πολιτικές δυνάμεις μέσα από την ενίσχυση της αριστεράς και όχι με την παράδοσή της άνευ όρων σε σχέδια ξένα προς το δικό της πρόγραμμα.
@ Ο μύθος του ηγέτη που θα νικήσει τον Μητσοτάκη σε μια μονομαχία είναι ή αυταπάτη ή καθαρή απάτη. Και στη μια και στην άλλη εκδοχή μάς εμποδίζει να ανακτήσουμε την αναγκαία αξιοπιστίαθεμελιωμένη σε μια στέρεη αριστερή ταυτότητα, διακριτή από τη μεριά των πολλών, των κοινωνικών δυνάμεων στις οποίες αναφερόμαστε:
* με σαφή ταξική τοποθέτηση υπέρ των εργαζομένων και των λαϊκών τάξεων
* με σαφή οικονομική και δημοσιονομική πολιτική ενάντια στις ανισότητες
* με εναλλακτικό παράδειγμα παραγωγής και κατανάλωσης
* με στρατηγικό στόχο τις δομικές μεταρρυθμίσεις που αλλάζουν την υπάρχουσα οργάνωση της κοινωνίας
* με τολμηρή ριζοσπαστική πολιτική για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής με επίκεντρο πολιτικές δίκαιης μετάβασης στην πράσινη οικονομία
* με ανάκτηση της στενής σχέσης με τα κινήματα προάσπισης των δικαιωμάτων (πρώτιστα των προσφύγων/-ισσών και το αντιρατσιστικό, της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, των αναπήρων, με το νεανικό αντιαυταρχικό κίνημα)
* με ισχυρούς δεσμούς με το φεμινιστικό κίνημα
* με οργανικούς δεσμούς με τα κινήματα της νέας γενιάς, τις προσδοκίες και τους αγώνες της για ένα αξιοβίωτο σήμερα και ένα καλύτερο αύριο σχεδιασμένο με τη δικιά της συμμετοχή με σαφείς θέσεις για τη διάκριση κράτους και εκκλησίας.
Τέλος, με ένα σαφές στρατηγικό όραμα για την Ευρώπη των λαών, με σταθερό ευρωπαϊκό προσανατολισμό σε οργανική σχέση και συντονισμό με την Ευρωπαϊκή Αριστερά
Υπεράσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας μέσα από μια εξωτερική πολιτική καλής γειτονίας, με οδηγό την ύφεση, την επιδίωξη της ειρήνης και του αφοπλισμού, απαλλαγμένη από τις επιρροές του εθνικισμού, ακόμα κι όταν ντύνεται με «πατριωτικό» μανδύα.
@ Η αντίθεσή μας με τη σημερινή ηγετική ομάδα και τη στρατηγική της μετάλλαξης δεν είναι μια συνηθισμένη εσωκομματική αντιπαράθεση, είναι ταυτοτικού χαρακτήρα. Η επίκληση της ενότητας δεν μπορεί να γίνεται σε βάρος της Αριστεράς. Στο έδαφος της Αριστεράς είναι που επιδιώκεται.
ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να είναι οι τραμπουκισμοί και η θρασύτητα του πνεύματος ιδιοκτήτη, που αποφαίνεται «όποιος διαφωνεί, να φεύγει». Είμαστε όλοι/-ες εμείς που τον ιδρύσαμε, τον πιστέψαμε, τον αναδείξαμε διεκδικητή της κυβέρνησης, καταφυγή των πολλών, των «από κάτω», αντίπαλο του ακροδεξιού λαϊκισμού που καιροφυλακτεί.
@ Πρόθεσή μας και στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε έναν πολιτικό χώρο ικανό να υπερασπιστεί και να προβάλλει την ταυτότητα, τη φυσιογνωμία, τις αξίες, τις ιδέες και τις πολιτικές προτάσεις της Αριστεράς, ανοιχτό στις δεκάδες χιλιάδες γυναίκες και άνδρες της Αριστεράς, της οικολογίας, του φεμινιστικού κινήματος, των κινημάτων της νεολαίας, των κοινωνικών κινημάτων, που νιώθουν την ανάγκη να συζητήσουν και να δράσουν από κοινούγια το παρόν και το μέλλον της, για το δικό τους παρόν και μέλλον, είτε μετέχοντας σε αυτόν, είτε παρακολουθώντας την πορεία του, χωρίς να εγκαταλείπουν για την ώρα τις σημερινές επιλογές τους. Έναν κοινό τόπο ικανό να εμπνεύσει αισιοδοξία και να κινητοποιήσει όσους/-ες οδηγούνται στην παραίτηση, αλλά και το «πλήθος της αποχής», που το τροφοδοτεί η λαθεμένη πεποίθηση ότι από την πολιτική δεν έχει τίποτα να περιμένει κανείς. Ενώ από τη συμμετοχή μας στις διεργασίες της και στα κοινωνικά κινήματα εξαρτώνται σχεδόν τα πάντα.