Προσήλθαν χωρίς πολλές προσδοκίες, δεν χαιρετήθηκαν καθόλου, αλλά ολοκλήρωσαν τις επαφές δηλώνοντας ότι ήταν ειλικρινείς και σε βάθος έστω και αν ούτε η μία ούτε η άλλη πλευρά μετακινήθηκε (τουλάχιστον όχι δημοσίως) από τις θέσεις της.
Οι κεκλεισμένων των θυρών συνομιλίες μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας για τις εγγυήσεις ασφαλείας ολοκληρώθηκαν το απόγευμα της Δευτέρας.
Οι επαφές των δύο πλευρών άρχισαν περίπου στις 10:00 ώρα Ελλάδος στην έδρα της μόνιμης αντιπροσωπείας των ΗΠΑ στην έδρα του ΟΗΕ στη Γενεύη και διήρκεσαν επτά ώρες με ένα διάλειμμα για ένα σύντομο γεύμα.
Ο ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριαμπκόφ και η αμερικανίδα υφυπουργός Εξωτερικών Γουέντι Σέρμαν, επικεφαλής των αντιπροσωπειών στήθηκαν μπροστά στις σημαίες για την καθιερωμένη φωτογραφία, αλλά δεν αντάλλαξαν χειραψία ούτε την «αγκωνιά» λόγω της πανδημίας.
Ηταν η τρίτη συνάντηση μεταξύ των δύο υφυπουργών στη Γενεύη μετά τις συνομιλίες κορυφής που είχαν ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και ο αμερικανός ομόλογός του Τζο Μπάιντεν τον Ιούνιο του 2021 στην ίδια πόλη. Είχαν συναντηθεί πρώτη φορά στις 28 Ιουλίου στη μόνιμη αντιπροσωπεία των ΗΠΑ και στη συνέχεια στις 30 Σεπτεμβρίου στη ρωσική.
Σε χωριστές δηλώσεις μετά το πέρας των συνομιλιών, αμφότεροι οι συνομιλητές έκαναν λόγο για μια ουσιαστική και ειλικρινή συνάντηση, όχι όμως και παραγωγική.
Η Γουέντι Σέρμαν δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι αποφασισμένες να απορρίψουν τις προτάσεις ασφαλείας που δεν έχουν αποτέλεσμα όπως και να μην επιτρέψουν σε κανέναν να ακυρώσει την πολιτική ανοικτών θυρών του ΝΑΤΟ. Επισήμανε δε ότι οι ΗΠΑ θα λάβουν τις όποιες αποφάσεις για την κατάσταση στην Ουκρανία αφού προηγηθούν διαβουλεύσεις με την ηγεσία της χώρας.
Η αμερικανίδα υφυπουργός είπε ακόμη ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν ειλικρινείς και ξεκάθαρες συζητήσεις και είναι ανοιχτές να συναντηθούν ξανά σύντομα για να συζητήσουν λεπτομερέστερα τα διμερή ζητήματα.
Αναφερόμενη στο ενδεχόμενο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, υπογράμμισε ότι απόδειξη ότι δεν υπάρχουν τέτοιου είδους σχέδια θα ήταν τα ρωσικά στρατεύματα που έχουν αναπτυχθεί στα σύνορα με την Ουκρανία να επιστρέψουν στις βάσεις τους.
Ρωσία: Μπορεί να βρεθεί ισορροπία αν…
Από την πλευρά του ο ρώσος υφυπουργός είπε ότι οι συνομιλίες ήταν επαγγελματικές, αλλά δήλωσε ότι απαιτείται μια σημαντική τομή και να γίνουν συμβιβασμοί.
«Η συζήτηση ήταν δύσκολη, μακρά, πολύ επαγγελματική, σε βάθος, συγκεκριμένη. Χωρίς προσπάθειες να ωραιοποιηθεί κάτι ή να αποφευχθούν οι οξείες γωνίες», δήλωσε ο Σεργκέι Ριαμπκόφ. «Μας δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι η αμερικανική πλευρά προσέγγισε πολύ σοβαρά τις ρωσικές προτάσεις, τις μελέτησε σε βάθος», πρόσθεσε.
Αφησε δε ανοιχτό το ενδεχόμενο η Ρωσία να συνεχίσει τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ μετά τις προγραμματισμένες συναντήσεις αυτής της εβδομάδας με το ΝΑΤΟ και υπό την αιγίδα του ΟΑΣΕ.
Παράλληλα, ο ρώσος υπουργός δήλωσε ότι μπορεί να βρεθεί μια ισορροπία συμφερόντων με το ΝΑΤΟ χωρίς η Ρωσία να υποχωρήσει από τις απαιτήσεις της στα θέματα των εγγυήσεων ασφαλείας. Κατέστησε όμως σαφές ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να διεξάγει στρατιωτικές ασκήσεις στο έδαφός της, παρά τις αντιρρήσεις του ΝΑΤΟ, λέγοντας ότι «όπως το ΝΑΤΟ φροντίζει για τη δική του ασφάλεια, έτσι φροντίζουμε κι εμείς για τη δική μας ασφάλεια και κάνουμε ό,τι θεωρούμε αναγκαίο».
Για το ζήτημα της μη διεύρυνσης του ΝΑΤΟ ξεκαθάρισε ότι δεν υπήρξε καμία πρόοδος και πρόσθεσε ότι «αυτό είναι ένα από τα κύρια προβλήματα. Σε μεγάλο βαθμό όλα τα υπόλοιπα θα εξαρτηθούν από το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση στο ζήτημα αυτό».
Σύνοδος χαμηλών προσδοκιών
Καμία από τις δύο πλευρές δεν είχε δείξει από πριν ότι μπορεί να προκύψει κάτι από τις επαφές στην Ελβετία. Την παραμονή των συνομιλιών ο Ριαμπκόφ σε συνέντευξή του στο TASS είχε δηλώσει ότι δεν αναμένει να ακούσει από την αμερικανική πλευρά μια σαφή θέση αναφορικά με τις ρωσικές προτάσεις, αλλά ούτε και εξηγήσεις για την στάση της. Παράλληλα εξέφρασε σοβαρές αμφιβολίες όσον αφορά στην ετοιμότητα των Ηνωμένων Πολιτειών για έναν τέτοιο διάλογο.
Την Τετάρτη θα πραγματοποιηθεί η σύνοδος ΝΑΤΟ-Ρωσίας στις Βρυξέλλες και την Πέμπτη η σύνοδος του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, προκειμένου στις συνομιλίες να συμμετάσχουν οι Ευρωπαίοι που ανησυχούν για το ενδεχόμενο να περιθωριοποιηθούν.