Πρόκειται για ένα τεράστιο επιχειρηματικό deal, το οποίο θα ωφελήσει οικονομικά, πέραν των επενδυτών, και τη χώρα μας. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Καθημερινής», η συμφωνία μεταξύ των ΕΛΠΕ, ΕxxonMobil και Τοtal έχει κλείσει από τον περασμένο Σεπτέμβριο και στο μεταξύ διάστημα τα διοικητικά συμβούλια των δύο πολυεθνικών έχουν εγκρίνει επενδύσεις ύψους 5 δισ. δολαρίων εκάστη για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στον ελλαδικό χώρο.
Αυτή την περίοδο, ΕΛΠΕ, ΕxxonMobil και Τοtal προετοιμάζουν τον φάκελο για να καταθέσουν αίτηση διεκδίκησης της υποθαλάσσιας περιοχής από τη Νότια Πελοπόννησο μέχρι τη Γαύδο με διαδικασίες fast track. Πρόκειται για δυνατότητα που παρέχει το θεσμικό πλαίσιο της χώρας και προβλέπει αίτηση από τον ενδιαφερόμενο επενδυτή για συγκεκριμένη περιοχή προς το υπουργείο Ενέργειας. Το υπουργείο είναι υποχρεωμένο σε διάστημα ενός μήνα να δημοσιεύσει στην Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για να δώσει τη δυνατότητα και σε πιθανούς άλλους επενδυτές να «χτυπήσουν» τη συγκεκριμένη περιοχή. Στην περίπτωση που δεν υπάρξει ενδιαφέρον, η παραχώρηση κατοχυρώνεται στον επενδυτή που προκάλεσε τον διαγωνισμό.
Ο φάκελος αναμένεται να κατατεθεί από κοινοπραξία των ΕΛΠΕ και των δύο πολυεθνικών, στην οποία η ExxonMobil θα έχει ρόλο οperator, μέσα στον Ιούνιο, με στόχο να έχει ολοκληρωθεί η όλη διαδικασία παραχώρησης μέχρι το φθινόπωρο και να ξεκινήσουν οι σεισμικές έρευνες μέχρι τα τέλη του έτους. Tα σχέδια των δύο πολυεθνικών για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες γνωστοποιήθηκαν από κορυφαία στελέχη τους, την περασμένη Παρασκευή στην Αθήνα, στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, με τον οποίο συναντήθηκαν κατ’ ιδίαν, κάτι που δεν κοινοποιήθηκε.
Από κυβερνητικής πλευράς ανακοινώθηκε η συνάντηση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη με στελέχη της Exxon και της Total, όπως και η συνάντηση με τον υπουργό Ενέργειας Γιώργο Σταθάκη. Και οι δύο κυβερνητικές ανακοινώσεις εστίασαν στη βαρύτητα που δίνει η κυβέρνηση στους «όρους περιβαλλοντικής προστασίας, διαφάνειας και μεγιστοποίησης του οφέλους για την κοινωνική ασφάλιση» στη διαδικασία αξιοποίησης του φυσικού πλούτου τη χώρας, επισήμανση που μαρτυρά προχωρημένο επενδυτικό ενδιαφέρον.
Τον Ιούνιο θα κατατεθεί ο φάκελος, με στόχο να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία παραχώρησης έως το φθινόπωρο και να ξεκινήσουν οι έρευνες μέχρι τα τέλη του έτους
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τόσο η Τotal όσο και η ExxonMobil είχαν αγοράσει σεισμικά δεδομένα από τη νορβηγική PGS το 2014 στο πλαίσιο του διαγωνισμού για την παραχώρηση 20 υποθαλάσσιων οικοπέδων στο Ιόνιο και την Κρήτη. Ο διαγωνισμός αυτός, παρά τις ενθαρρυντικές αρχικά ενδείξεις, δεν κατάφερε τελικά να κερδίσει το ενδιαφέρον των μεγάλων πολυεθνικών, με εξαίρεση τη γαλλική Total που συμμετείχε μαζί με τα ΕΛΠΕ και την ιταλική Edison στο οικόπεδο 2 του Ιουνίου. Η έντονη πολιτική αβεβαιότητα της χώρας εκείνη την περίοδο και κυρίως η καθίζηση των τιμών του πετρελαίου που υποχρέωσε τις μεγάλες πετρελαϊκές σε αποεπενδύσεις ήταν οι βασικοί παράγοντες που έθεσαν εκτός επενδυτικού ενδιαφέροντος τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες.
Η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος των πολυεθνικών και μάλιστα κολοσσών του κλάδου είναι αποτέλεσμα αφενός της κινητικότητας που εμφανίζει η ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, κυρίως μετά την ανακάλυψη του γιγαντιαίου κοιτάσματος Zor στην Αίγυπτο, και αφετέρου των συστηματικών και πολύμηνων επαφών και προσπαθειών της διοίκησης των ΕΛΠΕ. Ο πρόεδρος του ομίλου Εστάθιος Τσοτσορός και ο διευθύνων σύμβουλος Γρηγόριος Στεργιούλης έθεσαν από την πρώτη στιγμή ανάληψης των καθηκόντων τους τον τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων ως στρατηγική προτεραιότητα του ομίλου και ξεκίνησαν σειρά επαφών με μεγάλο αριθμό πολυεθνικών για συνεργασία, προσπάθεια που διήρκεσε πολλούς μήνες αλλά τελικά έφερε αποτέλεσμα.
Σε αυτό το διάστημα, τα ΕΛΠΕ «ξεσκόνισαν» τα γεωλογικά και σεισμικά δεδομένα που είχαν από το παρελθόν για κάθε περιοχή της χώρας κάνοντας χρήση των νέων τεχνολογιών και τα παρουσίασαν στην αγορά αναζητώντας συνεταίρους. Η συμφωνία με την ExxonMobil και την Τοtal επισφράγισε την προσπάθεια των ΕΛΠΕ και η είσοδος των δύο πολυεθνικών στην ελληνική ΑΟΖ θα αποτελέσει σταθμό στην ιστορία των ελληνικών υδρογονανθράκων, που για πρώτη φορά είναι έτοιμη να υποδεχθεί επενδύσεις πολλών δισ. δολ.
Την Πέμπτη, η υπογραφή των συμβάσεων παραχώρησης τριών περιοχών
Το ενδιαφέρον των πολυεθνικών για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες φαίνεται να ενεργοποίησε το υπουργείο Ενέργειας να προχωρήσει στην ολοκλήρωση των παραχωρήσεων που εκκρεμούν από τον Φεβρουάριο του 2016. Τη Δευτέρα, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ανακοίνωσε ότι, την Πέμπτη το πρωί, ο υπουργός Γιώργος Σταθάκης θα υπογράψει τις συμβάσεις παραχώρησης των περιοχών βορειοδυτικής Πελοποννήσου και Αρτας-Πρέβεζας με τα ΕΛΠΕ και της Αιτωλοακαρνανίας στην Energean Oil & Gas. Για τις τρεις περιοχές υπάρχουν συσσωρευμένα ευρήματα από προηγούμενες έρευνες που δεν τελεσφόρησαν. Στις δύο ελληνικές εταιρείες, ΕΛΠΕ και Energean Oil, έχουν παραχωρηθεί τρεις ακόμη χερσαίες περιοχές. Στα ΕΛΠΕ έχει παραχωρηθεί ήδη η θαλάσσια περιοχή του Πατραϊκού Κόλπου με εκτιμώμενα απολήψιμα αποθέματα 200 εκατ. βαρέλια και με σημαντικές ενδείξεις από τη μέχρι τώρα επεξεργασία των σεισμικών δεδομένων που έχει κάνει ο όμιλος και η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί τον Ιούνιο. Τα ΕΛΠΕ εκτιμούν ότι στον Πατραϊκό υπάρχει κοίτασμα 100 εκατ. βαρελιών. Στο κοίτασμα συμμετέχει και η ιταλική Εdison.
Σε κοινοπραξία των ΕΛΠΕ, της Total και της Edison έχει παραχωρηθεί επίσης το υποθαλάσσιο οικόπεδο 2, δυτικά της Κέρκυρας στο Ιόνιο. Η παραχώρηση έγινε στο πλαίσιο του διαγωνισμού για τα 20 θαλάσσια οικόπεδα σε Ιόνιο και Κρήτη που προκηρύχθηκε τον Νοέμβριο του 2014. Στο πλαίσιο του ίδιου διαγωνισμού, τα ΕΛΠΕ ανακηρύχθηκαν προτιμητέος επενδυτής για δύο ακόμη περιοχές και συγκεκριμένα το οικόπεδο 1 βορειοδυτικά της Κέρκυρας και το οικόπεδο 10 στον Κυπαρισσιακό Κόλπο, για τα οποία αναμένεται η οριστικοποίηση των συμβάσεων.
Στο επίκεντρο του στρατηγικού ενδιαφέροντος των ΕΛΠΕ βρίσκεται και μία «παγωμένη» εδώ και πολλά χρόνια παραχώρηση στο Θρακικό Πέλαγος, στην οποία συμμετέχουν με ποσοστό 25% από κοινού με την καναδική Calfrac που κατέχει το 75%. Τα ΕΛΠΕ βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις με τους Καναδούς για την εξαγορά του ποσοστού της. Αν και υπάρχουν ενδείξεις για πολύ σημαντικά κοιτάσματα στην περιοχή αυτή του Θρακικού Πελάγους, το 70% αυτής στο οποίο εντοπίζονται και τα σημαντικότερα ευρήματα, βρίσκεται έξω από τα 6 ναυτικά μίλια και η διερεύνησή της προϋποθέτει επίλυση ζητημάτων που άπτονται της διπλωματίας και των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Να σημειωθεί ότι παλαιότερη μελέτη της εταιρείας Ρόμερτσον ανέφερε ότι στην ευρύτερη περιοχή του Πρίνου μπορεί να υπάρχουν αποθέματα έως και 1 δισ. βαρελιών, ενώ μέχρι σήμερα έχουν βρεθεί μόνο τα 320 εκατ. βαρέλια του Πρίνου.