Είναι τέχνη, ή αθλητισμός; Είναι και τα δύο. Στο τεχνικό της σκέλος -με τις υποχρεωτικές ασκήσεις- είναι, πρωτίστως, σπορ. Και, μάλιστα, το δυσκολότερο της πισίνας. Θέλει δύναμη, αντοχή, καρδιοαναπνευστική ικανότητα, ευλυγισία και μεγάλη πειθαρχία. Από τις τρεις ώρες της (καθημερινής) προπόνησης, οι δύο είναι κολύμπι. Η αθλήτρια πρέπει πρώτα να γίνει μία άριστη κολυμβήτρια. Υστερα, να μάθει να τοποθετεί σωστά το σώμα της στο νερό. Αυτό είναι, ίσως, το πιο ζόρικο κομμάτι της δουλειάς.
Στο ελεύθερο πρόγραμμα, όπου οι αθλήτριες διαλέγουν οι ίδιες τις χορογραφίες τους, είναι -πάνω απ’ όλα- τέχνη. Είναι μπαλέτο, δημιουργία κίνησης, θεατρική έκφραση, δραματουργία. Μία εξαιρετικά απαιτητική παράσταση, στη διάρκεια της οποίας τα κορίτσια θα πρέπει να πείσουν τον θεατή ότι δεν έχουν καμία δυσκολία, ότι δεν κουράζονται, ότι το νερό είναι το φυσικό τους περιβάλλον. Πάντα με το χαμόγελο στα χείλη, σαν την Εσθερ Ουΐλιαμς, τη «γοργόνα του Χόλιγουντ». Η αμερικανίδα ηθοποιός, η οποία μεσουράνησε στις δεκαετίες των ’40s και των ’50s, «παντρεύοντας» τον κινηματογράφο με το κολύμπι σε μία σειρά από μιούζικαλ (όπως τα «Easy to Wed», «Η κόρη του Ποσειδώνα», «Dangerous When Wet» και «Easy to Love»), θεωρείται η προπομπός της καλλιτεχνικής -έτσι την έλεγαν παλιά- κολύμβησης.
Ως έφηβη, η Ουίλιαμς είχε αναδειχθεί τρεις φορές πρωταθλήτρια στην κολύμβηση, και επρόκειτο να συμμετάσχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο, το 1940, οι οποίοι έπεσαν θύμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τελικώς, η διάσημη Αμερικανίδα (πέθανε το 2013 σε ηλικία 91 ετών) περιορίστηκε στα ακροβατικά στο θαλάσσιο σκι, και στις «υγρές» χορευτικές φιγούρες της. Για πολλά χρόνια ακόμη, αυτό ήταν η συγχρονισμένη κολύμβηση: μία καλλιτεχνική επίδειξη μέσα στο νερό. Μέχρι το 1952, που αναγνωρίστηκε ως άθλημα από τη διεθνή ομοσπονδία κολύμβησης. Το 1973 διοργανώθηκε το πρώτο παγκόσμιο πρωτάθλημα, και το 1984 περιλήφθηκε για πρώτη φορά στο αγωνιστικό πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων.
Είναι ένα από τα ελάχιστα σπορ που παρακολουθούν άνθρωποι οι οποίοι δεν είναι φίλαθλοι. Να, λοιπόν, η μεγαλύτερη απόδειξη της καλλιτεχνικής του φύσης. Το αντιμετωπίζουν ως ένα διασκεδαστικό θέαμα (και άκουσμα). Αυτές τις μέρες (14-30 Ιουλίου), που βρίσκεται σε εξέλιξη το 17ο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Υγρού Στίβου στη Βουδαπέστη, είναι πιο φαντασμαγορικό από ποτέ. Εάν παρακολουθείτε τις τηλεοπτικές μεταδόσεις (της ΕΡΤ2 και του Eurosport), θα έχετε αντιληφθεί το γιατί. Οι Ούγγροι δεν το διοργανώνουν στις εγκαταστάσεις όπου διεξάγονται τα αγωνίσματα της κολύμβησης, όπως συνηθίζεται, αλλά σε μία προσωρινή πισίνα στο κέντρο της πόλης, στην Πλατεία Ηρώων, θέλοντας έτσι να προβάλουν μέσω της τηλεόρασης ένα από τα αξιοθέατα της πρωτεύουσάς τους.
Την Κυριακή 17 Ιουλίου η Μανίλα Φλαμίνι και ο Τζόρτζιο Μινισίνι έκλεψαν την παράσταση στην Βουδαπέστη κερδίζοντας την πρώτη θέση στην μικτή κατηγορία. Η επίδειξη τους ονομαζόταν «Μια κραυγή από την Λαμπεντούζα» (A Scream from Lampedusa) που δημιουργήθηκε από την ρωσίδα αθλήτρια συγχρονισμένης κολύμβησης Αναστασία Ερμάκοβα και ήταν αφιερωμένη στους πρόσφυγες που φτάνουν στο ιταλικό νησί αναζητώντας μια καλύτερη πατρίδα.
Το ίδιο έχουν κάνει με τα τουρνουά υδατοσφαίρισης, ανδρών και γυναικών, που φιλοξενούνται σε ένα ανοιχτό κολυμβητήριο κατασκευασμένο πάνω στο ειδυλλιακό Νησί της Μαργαρίτας, στη μέση του Δούναβη, αλλά και με τις καταδύσεις από μεγάλο ύψος, οι οποίες διεξάγονται στην όχθη του ποταμού απέναντι από το παγκοσμίως αναγνωρίσιμο κτίριο του Κοινοβουλίου. Με όλα αυτά φιλοδοξούσαν να εντυπωσιάσουν και να προωθήσουν την υποψηφιότητα της Βουδαπέστης για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024, την οποία -τελικώς- απέσυραν εξαιτίας των λαϊκών αντιδράσεων.
Εάν έχετε πολύ καιρό να παρακολουθήσετε συγχρονισμένη κολύμβηση, μην εκπλαγείτε που θα δείτε και άντρες να συμμετέχουν. Η FINA γκρέμισε τα τείχη αυτού του κατ’ εξοχήν γυναικείου αθλήματος του υγρού στίβου το 2015. Την ίδια χρονιά, ο Αμερικανός Μπιλ Μέι -ο οποίος είχε αναγκαστεί να αποχωρήσει από τη συγχρονισμένη κολύμβηση πριν από δέκα χρόνια, και ικανοποιούσε το χόμπι του έχοντας ενταχθεί στο δυναμικό του «Cirque du Soleil» στο Λας Βέγκας- και η συναθλήτριά του, Κριστίνα Τζόουνς, αναδείχθηκαν παγκόσμιοι πρωταθλητές στο μικτό τεχνικό ντουέτο. Εφέτος, συμμετέχει -για πρώτη φορά- και ένα αγόρι από την Ελλάδα: ο 16χρονος Βασίλης Γκορτσιλάς, που αγωνίζεται με παρτενέρ τη Σήλια Κοφίδη (στο ελεύθερο πρόγραμμα) και την Ολγα Κουργιαντάκη (στο τεχνικό).
Η Ελλάδα είναι υπολογίσιμη δύναμη στη συγχρονισμένη κολύμβηση, όπως και η Κίνα, η Ιαπωνία, η Ισπανία, η Ολλανδία, η Γερμανία, η Ελβετία, η Αυστρία, η Βραζιλία και η Γαλλία. Τα μετάλλια, όμως, είναι υπόθεση άλλων χωρών. Μέχρι τους Ολυμπιακούς της Ατλάντα (1996), οι κυρίαρχοι του αθλήματος ήταν οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, με τρίτη -συνήθως- την Ιαπωνία. Αλλά, από το Παγκόσμιο του 1998 κι έπειτα, η πρώτη υπερδύναμη είναι η Ρωσία (η οποία, προηγουμένως, δεν είχε κατακτήσει ούτε ένα Ολυμπιακό μετάλλιο).
Για τις ίδιες τις αθλήτριες -και τους αθλητές, πλέον- η συγχρονισμένη κολύμβηση είναι άσκηση, χορός, τρόπος έκφρασης και πειραματισμού, χόμπι, διασκέδαση, ακόμη και ένα είδος ψυχοθεραπείας. Με το άθλημα μπορεί να ασχοληθεί οποιοσδήποτε, όμως πολύ λίγα παιδιά είναι κατάλληλα για πρωταθλητισμό. Επειδή πολύ δύσκολα συναντά κανείς, στις ηλικίες των επτά οκτώ ετών που θα πρέπει να αρχίσουν να μαθαίνουν, την υπομονή και την επιμονή που απαιτείται, ώστε να αντέξουν τα πολύ πιεστικά και κουραστικά προγράμματα προπονήσεων. Ακόμη κι αν δεν τα παρατήσουν νωρίς, μέχρι τα 17-18 τους έχουν βαρεθεί, έχουν μπουχτίσει, πάνω που έχει έρθει η ώρα να απολαύσουν τους κόπους τους, καθώς το «πικ» του αθλητή στο συγκεκριμένο σπορ είναι από τα 16 του μέχρι τα 24 του χρόνια.
Μη σας ξεγελά το χαμόγελο της Εσθερ. Αυτές οι αρμονικές κινήσεις στο δροσερό νερό των 24 βαθμών Κελσίου, υπό τους ήχους μιας υπέροχης μελωδίας, είναι προϊόν σκληρής προσπάθειας και μεγάλων θυσιών, σε ένα άθλημα το οποίο οι χορηγοί δεν έχουν σε μεγάλη εκτίμηση.