Η απάντηση του Ισραήλ στο Ιράν «έχει αργήσει» πιστεύουν πολλοί, καθώς έχουν περάσει περισσότερες από δέκα ημέρες από το χτύπημα με 200 ιρανικούς πυραύλους εναντίον της χώρας. Στο μεταξύ τα σενάρια δίνουν και παίρνουν αναφορικά με τη μορφή που θα έχει αυτό το χτύπημα· τα πάντα έχουν «πέσει στο τραπέζι»: θα χτυπήσει το Τελ Αβίβ τα πυρηνικά της Τεχεράνης; Τα πετρέλαια; Ή μήπως θα καταλήξει σε κάποια μορφή απάντησης που κανείς δεν φαντάζεται, όπως εξάλλου το συνηθίζει;
Αυτό που ξέρουμε με βεβαιότητα είναι ότι το Ισραήλ βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή με τις ΗΠΑ και ανάμεσά τους υπάρχουν διαρκείς διαβουλεύσεις για το επικείμενο χτύπημα. Μέσα από αυτές, γράφουν οι Times, προκύπτει ότι το Ισραήλ έχει έναν πιο έμμεσο αλλά σταθερό σκοπό: να αποδυναμώσει ή και να οδηγήσει στην πτώση του καθεστώτος της Τεχεράνης.
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου άφησε να εννοηθεί αυτό σε μια δήλωση που είχε κάνει μέσω βίντεο, αρκετές ημέρες πριν από την πυραυλική επίθεση του Ιράν, την οποία πολλοί εξέλαβαν ως έμμεσο μήνυμα προς τον ιρανικό λαό. Η ομιλία, που έγινε στα αγγλικά, απευθυνόταν ίσως στις Δυτικές χώρες και στην ιρανική αντιπολίτευση, η οποία εδρεύει στο εξωτερικό, είπαν κάποιοι άλλοι.
«Μην αφήσετε μια μικρή ομάδα φανατικών θεοκρατών να συντρίψει τις ελπίδες και τα όνειρά σας. Ο λαός του Ιράν πρέπει να γνωρίζει ότι το Ισραήλ είναι δίπλα του» είχε πει ο Νετανιάχου. «Οταν επιτέλους το Ιράν απελευθερωθεί –και αυτή η στιγμή θα έρθει πολύ νωρίτερα από ό,τι πιστεύουν όλοι– τα πάντα θα είναι διαφορετικά».
Ο ισραηλινός πρωθυπουργός ελπίζει ότι οι μελλοντικές αεροπορικές επιδρομές του Ισραήλ θα βοηθήσουν στην αποδυνάμωση του Ιρανικού Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) και της παραστρατιωτικής δύναμης Basij, τους δύο βασικούς πυλώνες του ισλαμικού καθεστώτος. Το IRGC είναι ταυτόχρονα μια ελίτ στρατιωτική δύναμη και μια κυρίαρχη παρουσία στην οικονομία του Ιράν, ενώ η Basij, μια πιστή στο καθεστώς πολιτοφυλακή, έχει παραρτήματα σε όλη τη χώρα.
«Σχεδιάζουν να τους χτυπήσουν σκληρά» είπε ένας Δυτικός αξιωματούχος στους Times για το σχέδιο του Ισραήλ, προσθέτοντας ότι αυτό θα μπορούσε να ενθαρρύνει την ιρανική αντιπολίτευση.
Ο Νετανιάχου είναι πολλά πράγματα, αλλά είναι και ρεαλιστής. Δεν θα μπορούσε να πιστεύει ότι ένα κύμα αεροπορικών επιδρομών θα ανέτρεπε το καθεστώς, ενθαρρύνοντας μια λαϊκή εξέγερση.
Ωστόσο, μέρος της ηγεσίας του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των υπουργών του ακροδεξιού συνασπισμού που υποστηρίζουν τη σκληρή δράση κατά του Ιράν, πιστεύει ότι αυτή είναι μια καθοριστική στιγμή που μπορεί να αλλάξει την ισορροπία ισχύος σε μια περιοχή που είναι παγιδευμένη μεταξύ των ΗΠΑ και του Ισραήλ από τη μία πλευρά, και του Ιράν και του «άξονα αντίστασής» του από την άλλη. Αυτή η άποψη ενισχύθηκε από τον γρήγορο «αποκεφαλισμό» της Χεζμπολάχ, του ισχυρότερου πληρεξουσίου του Ιράν.
Ως προς τα σχέδιά του, το Ισραήλ φαίνεται ότι έχει καταλήξει σε μια πρώτη συμφωνία με τις ΗΠΑ, γράφουν οι Times. «Η κυβέρνηση Μπάιντεν και οι Ισραηλινοί έχουν καταλήξει σε μια γενική κατανόηση ότι το πρώτο στάδιο της ισραηλινής απάντησης θα περιοριστεί σε χτυπήματα στον στρατό, στο IRGC και στην Basij, και οι Ισραηλινοί θα μείνουν μακριά από πυρηνικές και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις. Ελπίζουν ότι αυτό θα δημιουργήσει επιπλέον προβλήματα στη σχέση μεταξύ IRGC και ιρανικού λαού».
Ο ρόλος των ΗΠΑ είναι κομβικός σε αυτές τις αποφάσεις. Η κυβέρνηση Μπάιντεν επίσης δεν πιστεύει ότι μερικά χτυπήματα αρκούν για να ρίξουν το καθεστώς της Τεχεράνης, ωστόσο επέμενε να μη χτυπήσει το Ισραήλ πυρηνικές και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις.
Οι ΗΠΑ θέλουν να αποφύγουν τέτοιου είδους επιθέσεις υπό τον φόβο της κλιμάκωσης. Φοβούνται ότι αν συμβεί κάτι τέτοιο, η Τεχεράνη είτε θα επιταχύνει τον εμπλουτισμό ουρανίου για να δημιουργήσει μια πυρηνική βόμβα, είτε θα επιτεθεί εναντίον κοιτασμάτων πετρελαίου σε άλλες χώρες της περιοχής, ανεβάζοντας τις τιμές του καυσίμου πριν από τις προεδρικές εκλογές του επόμενου μήνα και δίνοντας στον Ντόναλντ Τραμπ ένα ανέλπιστο πλεονέκτημα.
Τι σκέφτεται, όμως, στην πραγματικότητα ο ίδιος ο Νετανιάχου; Οποιοδήποτε χτύπημα του Ισραήλ είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει μια νέα απάντηση από την Τεχεράνη. Αυτό, χρονικά, θα γίνει πιθανώς μετά τις αμερικανικές εκλογές και ο ισραηλινός πρωθυπουργός ξέρει ότι θα μπορεί να αισθάνεται πλέον πιο ελεύθερος να κάνει ό,τι θέλει.
Ταυτόχρονα, οι πρόσφατες επιτυχίες του Ισραήλ κατά της Χεζμπολάχ στον Λίβανο έχουν πείσει τα σκληροπυρηνικά στελέχη στον κυβερνητικό συνασπισμό του Νετανιάχου ότι το Ισραήλ είναι πανέτοιμο να επεκτείνει τον πόλεμο εναντίον του Ιράν.
Από την άλλη, οι ισραηλινές υπηρεσίες ασφαλείας και πληροφοριών, που μελετούν το Ιράν επί δεκαετίες, ενδέχεται να μην είναι πεπεισμένες ότι στρατιωτικές επιθέσεις θα μπορούσαν να ανατρέψουν τον Αγιατολάχ Χαμενεΐ.
Η αλήθεια είναι, σημειώνουν οι Times, ότι οι αντίπαλοι του ισλαμικού καθεστώτος του Χαμενεΐ υπερτερούν κατά πολύ των συντηρητικών υποστηρικτών του. Η συμμετοχή στις βουλευτικές και στις προεδρικές εκλογές φέτος κατέγραψε χαμηλά επίπεδα-ρεκόρ και εκκλήσεις για μποϊκοτάζ, δύο χρόνια μετά την καταστολή των μαζικών διαδηλώσεων για τη μεταχείριση των γυναικών.
Η τάση μπορεί να υποδηλώνει μια αυξανόμενη πεποίθηση μεταξύ των Ιρανών ότι απαιτείται αλλαγή καθεστώτος και όχι μεταρρύθμιση, αλλά πολύ λίγοι θα την καλωσόριζαν κατόπιν εντολής μιας ξένης δύναμης, λένε οι αναλυτές. Και το Ιράν, νιώθοντας ότι απειλείται, θα μπορούσε να καταστείλει προληπτικά κάθε αντιπολίτευση ή διαμαρτυρία και διαφωνία.
Η απόφαση που θα πάρει το Ισραήλ ίσως αποδειχτεί δίκοπο μαχαίρι…