Η επιστολή αιτήματος για επιστολή αποδοχής (LoR for LoA) από τις ΗΠΑ για την προμήθεια των F-35 μπορεί να έχει σταλεί από τον Ιούνιο του 2022, η Ουάσινγκτον –παρά τις αρχικές διαβεβαιώσεις για ταχεία διευθέτηση των λεπτομερειών της συμφωνίας– είναι φανερό πια ότι συνδέει την απάντησή της με την εξέλιξη του αιτήματος που είχε εν τω μεταξύ κάνει η Αγκυρα για προμήθεια νέων F-16 Viper και την αναβάθμιση παλαιότερων.
Στη λογική της αμερικανικής κυβέρνησης, γράφει ο Βασίλης Νέδος για την «Καθημερινή», η διατήρηση της Τουρκίας ένα τεχνολογικό βήμα πίσω από την Ελλάδα στον τομέα της αεροπορικής ισχύος υπηρετεί και την ανάγκη να μην ανοίξει περισσότερο το ήδη μεγάλο χάσμα σε άλλους τομείς εξοπλιστικών συστημάτων ανάμεσα στις δύο χώρες.
Διότι, πιθανή προώθηση του αιτήματος της Αθήνας για F-35, δίχως παράλληλη έγκριση των F-16 Viper για την Αγκυρα, θα διευρύνει το χάσμα υπέρ της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας ακόμη περισσότερο, με επιπτώσεις που δεν αφορούν μόνο το Αιγαίο αλλά και τον γενικότερο προσανατολισμό της Τουρκίας, η οποία ούτως ή άλλως δεν μπορεί να μείνει χωρίς στόλο σύγχρονων μαχητικών αεροσκαφών.
Οπως υπογραμμίζουν ωστόσο από το ελληνοαμερικανικό λόμπι, η υπόθεση των ελληνικών F-35 δεν μπορεί να παραμένει σε ομηρία λόγω του γνωστού ζητήματος με το… σίριαλ της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, σε συνάρτηση πάντα με την προμήθεια των F-16 στην Τουρκία.
Ως προς την απάντηση της Ουάσιγκτον στην Ελλάδα, υπενθυμίζεται ότι η αρχική επιστολή αιτήματος είχε βάση την προμήθεια 20 F-35A με την προαίρεση επέκτασης για ακόμη 20, δηλαδή συνολικά 40 αεροσκάφη σε βάθος χρόνου.
Παράλληλα όμως, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές της «Καθημερινής», η καθυστέρηση απάντησης έως τώρα δεν φαίνεται να προβληματίζει την Αθήνα, δεδομένης και της ανησυχίας για τον δημοσιονομικό χώρο που υφίσταται για νέα εξοπλιστικά.
Ηδη άλλωστε γίνεται λόγος για έναν πιο περιορισμένο αριθμό αεροσκαφών σε πρώτη φάση – συγκεκριμένα 12 αντί για 20.
Σε κάθε περίπτωση, η απάντηση που αναμένεται μέσα τους πρώτους μήνες του 2024, θα οδηγήσει σε διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές, οι οποίες θα καταλήξουν και στα πιο πρακτικά βήματα.
Εφόσον η επιστολή αποδοχής φθάσει στην Αθήνα πράγματι στους πρώτους μήνες του 2024, σημειώνεται στο δημοσίευμα της «Καθημερινής», οι συζητήσεις μπορεί να διαρκέσουν κάποιους μήνες για λόγους ουσιώδεις, καθώς αρκετοί στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας εκτιμούν ότι τα F-35 είναι δυνατόν να ενταχθούν σε καθεστώς χρηματοδότησης FMF (Foreign Military Financing), γεγονός που θα διευκόλυνε την ελληνική πλευρά, που αυτή την περίοδο επιχειρεί να βάλει σε προτεραιότητα τις αμυντικές δαπάνες της επόμενης πενταετίας. Πέρα, βέβαια, από τα ίδια τα F-35 ως «τεμάχια», η έναρξη διαπραγματεύσεων θα ανοίξει ξανά κάποια κεφάλαια που αφορούν την υποστήριξη και τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών γι’ αυτά τα συστήματα.