Το Βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας 2021 απονέμεται στον Τανζανό συγγραφέα Αμπντουλραζάκ Γκούρνα, που γεννήθηκε στη Ζανζιβάρη το 1948.
Ο 73χρονος Γκούρνα ξεκίνησε να γράφει σε ηλικία 21 ετών, στα τέλη της δεκαετίας του’60, όταν έφτασε ως πρόσφυγας στην Αγγλία, από την πατρίδα του, τη Ζανζιβάρη, ημι-αυτόνομη νησιωτική περιοχή της Τανζανίας, στον Ινδικό Ωκεανό.
Παρόλο που τα σουαχίλι ήταν η μητρική του γλώσσα, ξεκίνησε να γράφει από την αρχή στα αγγλικά και να αποτυπώνει στο έργο του τις συνέπειες της αποικιοκρατίας και την προσφυγική εμπειρία. Οπως ανακοίνωσε η επιτροπή, ο Γκούρνα τιμήθηκε για «την ασυμβίβαστη και με ενσυναίσθηση γραφή του για τα αποτελέσματα της αποικιοκρατίας και τη μοίρα προσφύγων που βρέθηκαν μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών και ηπείρων».
Το έργο του απομακρύνεται «από τις στερεοτυπικές περιγραφές και ανοίγει το βλέμμα μας σε μια πολυπολιτισμική Ανατολική Αφρική που δεν είναι πολύ γνωστή σε διάφορα μέρη του κόσμου», ανέφερε στην ανακοίνωσή της η κριτική επιτροπή του βραβείου.
Από το 1987, έχει εκδώσει 10 μυθιστορήματα και πολλά διηγήματα, ανάμεσά τους τα «Paradise» και «Desertion».
Μέχρι πρόσφατα, όταν βγήκε στη σύνταξη, ήταν καθηγητής Φιλολογίας και Μετα-αποικιακής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Κεντ.
Το βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 10 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών (985.000 ευρώ).
Φέτος, πολλές εικασίες διατυπώθηκαν γύρω από την υπόσχεση της Ακαδημίας να διευρύνει τους γεωγραφικούς ορίζοντές της. Εστω κι αν ο πρόεδρος της Επιτροπής Νομπέλ, Αντερς Ολσον, είχε φροντίσει να επαναλάβει στις αρχές της εβδομάδας πως «η λογοτεχνική αξία» παραμένει το «απόλυτο και μοναδικό κριτήριο» για το βραβείο, το οποίο δίνεται συνήθως σε δυτικούς συγγραφείς.
Από το 2012 και τον Κινέζο Μο Γιαν, μόνο Ευρωπαίοι ή Βορειοαμερικανοί έχουν τιμηθεί με αυτό.
Από τους 117 προηγούμενους βραβευθέντες με Νομπέλ Λογοτεχνίας αφότου ιδρύθηκαν τα βραβεία το 1901, οι 95, δηλ. πάνω από το 80%, ήταν Ευρωπαίοι ή Βορειοαμερικανοί.
Συμπεριλαμβανομένου του φετινού νικητή, μέχρι τώρα έχουν βραβευθεί 102 άνδρες και 16 γυναίκες.