Το τρομακτικό σιδηροδρομικό δυστύχημα της 28ης Φεβρουαρίου συγκλόνισε τη χώρα και παράλληλα «εκτροχίασε» τη συζήτηση περί προκήρυξης εκλογών —κατά τραγική πολιτική σύμπτωση, η εθνική συμφορά στην Κοιλάδα των Τεμπών σημειώθηκε εν μέσω συντονισμένου σπιναρίσματος της πορείας προς τις εκλογές. Τι γίνεται τώρα;
Στο ερώτημα των πολιτικών συντακτών «τι σημαίνει το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα για τις πολιτικές εξελίξεις και για τον χρόνο των εκλογών;» η απάντηση που έδιναν στελέχη του Μεγάρου Μαξίμου τα τελευταία 24ωρα είναι ότι δεν υπάρχει καμία τέτοια συζήτηση. «Δεν θέλω αυτή τη στιγμή καμία κουβέντα», ήταν χαρακτηριστική η φράση του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως τη μεταφέρει το σχετικό ρεπορτάζ του «Βήματος της Κυριακής».
Επομένως, με δεδομένο ότι ο Πρωθυπουργός απαγόρευσε τις πολιτικές αναφορές, προκύπτουν μόνο κάποιες επιμέρους πληροφορίες.
Καταρχάς τα προφανή: το υπουργικό Συμβούλιο της Παρασκευής, 3 Μαρτίου, το οποίο αναβλήθηκε λόγω του εθνικού πένθους αναμένεται να πραγματοποιηθεί μετά τα μέσα της της ερχόμενης εβδομάδας. Αρα το αργότερο ως την Παρασκευή, 10 Μαρτίου, που είναι και η τελευταία μέρα για την προκήρυξη των εκλογών αν ισχύσει το αρχικό σχέδιο για κάλπες στις 9 Απριλίου.
Είναι όμως το σχέδιο για κάλπες την Κυριακή των Βαΐων ακόμα ζωντανό; Σύμφωνα με το «Βήμα της Κυριακής», το σενάριο της 9ης Απριλίου παρέμενε ενεργό έως και τα τέλη της εβδομάδας και προϋπέθετε ότι η προκήρυξη των εκλογών και η διάλυση της Βουλής θα πρέπει να γίνουν το αργότερο έως τις 13-14 Μαρτίου. Ωστόσο, πληροφορίες εμφάνιζαν το πρωθυπουργικό περιβάλλον να έχει δεύτερες σκέψεις καθώς οι «επιφυλάξεις από υπουργούς και κομματικά στελέχη για την 9η Απριλίου (ή ακόμη και για τις 23 ή 30 του ίδιου μήνα) έγιναν εντονότερες».
Προς το παρόν η προσοχή της κυβέρνησης παραμένει εστιασμένη —όπως εξάλλου και ολόκληρης της κοινωνίας— στο έργο της υποστήριξης των συγγενικών προσώπων των θυμάτων της τραγωδίας, της φροντίδας για τους τραυματίες και στις διαδικασίες ταυτοποίησης των αγνοουμένων. Στη Λάρισα εξάλλου βρίσκεται για τον σκοπό αυτό από την Παρασκευή ο Χρήστος Τριαντόπουλος, υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ με αρμοδιότητα σε θέματα κρατικής αρωγής.
Όσον αφορά τα αίτια της τραγωδίας κυβερνητικά στελέχη κάνουν λόγο για δύο ζητήματα που θα πρέπει να εξεταστούν. Το πρώτο είναι το ανθρώπινο λάθος, για το οποίο εξάλλου μίλησε από νωρίς και ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης, στο μήνυμά του την περασμένη Τετάρτη. Οπως επισημαίνουν τα στελέχη του Μαξίμου, ο ίδιος ο σταθμάρχης Λάρισας, ο οποίος έχει συλληφθεί, κατέθεσε ότι εκτός από το λάθος στη γραμμή στον σταθμό της Λάρισας θα μπορούσε στα 5,5 χλμ. της διαδρομής μετά τον σταθμό να διαπιστώσει με βάση τον πίνακα που είχε μπροστά του ότι το τρένο είχε μπει στο ρεύμα της καθόδου από τη Θεσσαλονίκη.
Παράλληλα ωστόσο, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι πέρα από το τραγικό αυτό λάθος, υπάρχουν προφανείς παθογένειες στο σύστημα. Αυτό που προκύπτει από στελέχη του Μαξίμου είναι ότι τις επόμενες μέρες η κυβέρνηση θα μιλήσει ανοιχτά για τη σύμβαση του 2014 για την αποκατάσταση του συστήματος ασφάλειας και παρακολούθησης της πορείας των τρένων.
Πέρα όμως από τις αναφορές στα ποσοστά της σύμβασης που ολοκληρώθηκαν επί των ημερών της παρούσας και της προηγούμενης κυβέρνησης, κρίσιμες για την ασφάλεια κρίνονται πάνω απ’ όλα αυτή τη στιγμή οι διαδικασίες στο συγκεκριμένο τμήμα του δικτύου που δεν έχει ολοκληρωθεί η τοποθέτηση του συστήματος για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων.
Μέσα σε αυτό το βαρύ κλίμα, πολιτικοί παρατηρητές θεωρούν ότι όλα είναι ανοιχτά σε ό,τι αφορά την απόφαση που θα λάβει και θα ανακοινώσει ο ίδιος ο Πρωθυπουγός τις επόμενες ημέρες: για το αν δηλαδή θα έχουμε εκλογές στις 9 Απριλίου, όπως είχε αποφασιστεί πριν την τραγωδία -χωρίς πάντως να έχει ανακοινωθεί- ή αν υπό το βάρος του τραγικού γεγονότος οι εκλογές θα μετατεθούν για αργότερα, για τις 23 ή τις 30 Απριλίου, η ακόμη και για τις 14 Μαΐου ή και τις 21 Μαΐου. Ακόμα και έτσι, η διαδικασία έχει και αυτή «τραυματιστεί». Είναι χαρακτηριστικό ότι —τυπικά έστω αλλά πάντα θεσμικά— για κάθε μία από τις παραπάνω ημερομηνίες, ο Πρωθυπουργός θα οφείλει να εξηγήσει στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου έναν «εθνικό λόγο» για τον οποίο θα πρέπει να διαλυθεί τότε —και όχι αργότερα— η Βουλή για να γίνουν εκλογές (σύμφωνα με το άρθρο 41 παρ. 3, «ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαλύει τη Βουλή με πρόταση της κυβέρνησης που έχει λάβει ψήφο εμπιστοσύνης για ανανέωση της λαϊκής εντολής προκειμένου να αντιμετωπιστεί εθνικό θέμα εξαιρετικής σημασίας»).
Αν όμως οι πρώτες κάλπες, της απλής αναλογικής, καθυστερήσουν τόσο, πότε θα γίνουν οι δεύτερες; Το σενάριο θέλει τις δεύτερες εκλογές, με ενισχυμένη αναλογική, να διεξάγονται στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου, ή ακόμα και 2 Ιουλίου, μετά τις Πανελλαδικές.
Για την Ιστορία, οι προηγούμενες εθνικές εκλογές διεξήχθησαν στις 7 Ιουλίου 2019.