Ο Που Γι μαθαίνει την αλφαβήτα του μαοϊσμού σε κινεζικό στρατόπεδο αναμόρφωσης – το ρολόι το έχει ήδη χαρίσει σε σοβιετικό αξιωματικό | Sovfoto/Universal Images Group via Getty Images
Επικαιρότητα

Στο σφυρί το Patek Philippe τού τελευταίου αυτοκράτορα της Κίνας

Κάποτε, το ακριβό ρολόι στόλιζε τον καρπό του Που Γι, όμως σύντομα θα πωληθεί έναντι ενός εκατ. δολαρίων. Η συναρπαστική ιστορία του αντικειμένου, από το Μαντσουκούο μέχρι το σοβιετικό στρατόπεδο της Απω Ανατολής και τη δημοπρασία του οίκου Phillips
Protagon Team

Ανθρωποι που διαδραματίζουν σημαδιακούς ρόλους στη ζωή, μοιραίως, φεύγουν αργά ή γρήγορα από το προσκήνιο και πεθαίνουν. Ωστόσο,  οι εταιρείες που εμπορεύονται τα αντικείμενά τους ζουν και βασιλεύουν βγάζοντας λεφτά πολλά χρόνια μετά τον θάνατό τους. Η τελευταία είδηση από τον χώρο των δημοπρασιών με είδη διασημοτήτων αφορά το ρολόι του Που Γι, ο οποίος υπήρξε ο τελευταίος αυτοκράτορας της Κίνας αλλά και άθυρμα των ιαπώνων ιμπεριαλιστών.

Στο Χονγκ Κονγκ, και σε άγνωστο χρόνο, θα βγει στο σφυρί το θεωρούμενο εξαιρετικά σπάνιο Ref 96 Quantième Lune της μάρκας Patek Philippe, το οποίο κάποτε φορούσε ο αυτοκράτορας. Δεν το έχει αγγίξει κανένας εδώ και 80 χρόνια, γράφει η Repubblica. Το καντράν του ρολογιού έχει ταλαιπωρηθεί κάπως, ωστόσο η αξία του δεν μειώνεται από μερικές γρατσουνιές. Το συγκεκριμένο κομμάτι μπορεί να πιάσει μέχρι και ένα εκατ. δολάρια.

Το παράδοξο στην ιστορία του αντικειμένου αυτού είναι η προέλευσή του: στο σφυρί το βγάζει ένας άγνωστος ευρωπαίος συλλέκτης, ο οποίος το αγόρασε από τους κληρονόμους ενός Ρώσου ονόματι Γκεόργκι Περμιακόφ. Πού το είχε βρει ο τελευταίος; Μα, του το είχε δώσει ως ενθύμιο φιλίας ο Που Γι, όταν αποχωρίστηκαν. Διότι αμέσως μετά την κατάρρευση του μαντζουριανού «κράτους» Μαντσουκούο, ο αυτοκράτορας έγινε δεσμώτης και ο Ρώσος ήταν ο σοβιετικός δεσμοφύλακάς του…

Πιθανώς, ο Περμιακόφ, που βρέθηκε κοντά στον Κινέζο ως διερμηνέας, να ήταν το μοναδικό πρόσωπο με το οποίο ο τέως αυτοκράτορας μπορούσε να πει δυο λόγια σαν άνθρωπος κατά τη διάρκεια της πενταετούς αιχμαλωσίας του στην Απω Ανατολή (σε ρωσικό έδαφος μεν, 20 χλμ. μακριά από την Κίνα, δε). Το ρολόι ο Που Γι το απέκτησε εκείνη την περίοδο της ιδιότυπης «αιχμαλωσίας» του από τους Ιάπωνες, την εποχή του Μαντσουκούο. Μάλλον ήταν δώρο των Ιαπώνων, αφού ο Που Γι υπέγραφε χωρίς δεύτερη σκέψη ό,τι και αν του έστελνε το Τόκιο…

Μέλη της κινεζικής αυτοκρατορικής οικογενείας σε αχρονολόγητο καρέ της μαοϊκής περιόδου: ο Που Γι εικονίζεται στην πρώτη σειρά (δεύτερος από αριστερά), όπως και ο πρωθυπουργός Τσου Εν-λάι (τρίτος από δεξιά) (EPA/AFP)

Το 1945, με το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και τη συνθηκολόγηση της Ιαπωνίας υπό το βάρος των αμερικανικών πυρηνικών βομβών σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι, οι Σοβιετικοί έπιασαν τον Που Γι και τον έκλεισαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Ο Περμιακόφ δίδαξε στον τέως αυτοκράτορα μαρξισμό-λενινισμό, την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος και τα γραπτά του Λένιν. Το 1950 οι Σοβιετικοί τον παρέδωσαν στους Κινέζους.

Ο Που Γι αναχώρησε για το μαοϊκό στρατόπεδο αναμόρφωσης απαλλαγμένος από τα κατάλοιπα της καπιταλιστικής ζωής: εκτός από το πολυτελές ρολόι, στον δεσμοφύλακα και φίλο του χάρισε και μια βεντάλια με κόκκινο χαρτί, η οποία επίσης θα πουληθεί στο πλαίσιο της ίδιας δημοπρασίας του οίκου Phillips, μαζί και ένα βιβλίο με ανάλεκτα του Κομφουκίου. Πάνω στη βεντάλια ο Που Γι έγραψε ένα ποίημα… Ο Περμιακόφ κράτησε αυτά τα αντικείμενα μέχρι τον θάνατό του, το 2005.

Ο Που Γι, στην «κόκκινη» πια πατρίδα του θα ζήσει μια δεκαετία ως αναμορφούμενος. Το 1960 ο Μάο του έδωσε την ελευθερία του. Ο παλιός αυτοκράτορας, που εστέφθη όταν ήταν τριών χρόνων παιδί, ήταν πλέον μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας. Το Κόμμα τού βρήκε και δουλειά – τον έκανε περιβολάρη στον Βοτανικό Κήπο του Πεκίνου. Τον πάντρεψε κιόλας. Ο Που Γι απεβίωσε το 1967, όταν η Κίνα ζούσε τον πυρετό της Πολιτιστικής Επανάστασης, λίγο πριν από την έλευση του διδύμου Νίξον-Κίσινγκερ στο Πεκίνο…