Ο Τζέισον Κούπερ συναντά δεινόσαυρους σχεδόν καθημερινά στο ακίνητό του στο Κολοράντο, σε μια περιοχή γεμάτη προϊστορικά απολιθώματα. Ο επαγγελματίας κυνηγός απολιθωμάτων έχει κάνει το παιδικό του όνειρο πραγματικότητα, αλλά αυτό που συνάντησε τυχαία προ διετίας ξεπερνούσε τις πιο άγριες προσδοκίες του.
Ηταν ένας τεράστιος στεγόσαυρος, σε εξαιρετική κατάσταση για ένα θηρίο που πέρασε τα τελευταία 150 εκατομμύρια χρόνια κάτω από τη γη. Το ύψος του είναι τριάμισι μέτρα και το μήκος του, από την κορυφή του κεφαλιού ως την άκρη της ουράς, είναι 8 μ. και 20 εκ. Οι στεγόσαυροι ήταν φυτοφάγοι και ζούσαν σε μικρές οικογενειακές ομάδες, με αρχηγό το πιο δυνατό θηλυκό.
Ο Κούπερ ονόμασε τον δεινόσαυρό του Apex (Κυρίαρχος), καθώς οι τεράστιες διαστάσεις του θα τον καθιστούσαν κυρίαρχο πλάσμα στο περιβάλλον του. Με τη βοήθεια φίλων του καθάρισε τα οστά και τον επανασύνθεσε. Τώρα, όπως μας ενημερώνει το BBC, μπορεί ο καθένας να τον αποκτήσει – αρκεί να διαθέσει 4 έως 6 εκατ. δολάρια (3,7-5,5 εκατ. ευρώ).
Ο Apex θα γίνει ο πρώτος στεγόσαυρος που βγαίνει στο σφυρί σε δημοπρασία. Οι προσφορές αναμένονται πλουσιοπάροχες, καθώς τα απολιθώματα δεινοσαύρων θεωρούνται πλέον τρόπαια για επιτυχημένους επιχειρηματίες του χώρου της τεχνολογίας και για αστέρες του Χόλιγουντ. Δεδομένης της σπανιότητας της συγκεκριμένης ράτσας, ο Apex υπολογίζεται να αποφέρει έως και πάνω από 5 εκατ. ευρώ.
Ο Νίκολας Κέιτζ αγόρασε ένα κρανίο τυραννόσαυρου το 2007 για σχεδόν 217.000 ευρώ, ξεπερνώντας την προσφορά του Λεονάρντο Ντι Κάπριο. Οι ακαδημαϊκοί παλαιοντολόγοι αντιδρούν στους πλειστηριασμούς, ισχυριζόμενοι πως όταν τα απολιθώματα καταλήγουν στα χέρια ιδιωτών συλλεκτών, η επιστημονική έρευνα και το κοινό βγαίνουν χαμένοι.
Ο Κούπερ και η οικογένειά του ζουν στο Κολοράντο, στα νοτιοδυτικά των ΗΠΑ, στην κορυφή ενός γεωλογικού φαινομένου που αποκαλείται «σχηματισμός Μόρισον» – ένα τμήμα ιζηματογενούς πετρώματος που χρονολογείται από την Ιουράσια περίοδο (πριν από 150 με 200 εκατ. χρόνια) και καλύπτει σχεδόν ένα εκατομμύριο τετραγωνικά χιλιόμετρα στις δυτικές αμερικανικές Πολιτείες.
Ο σχηματισμός Μόρισον είναι για τους δεινόσαυρους ό,τι ήταν η Καλιφόρνια για τους χιλιάδες κυνηγούς ψηγμάτων χρυσού στα μέσα του 19ου αιώνα. Για τους νοσταλγούς της Αγριας Δύσης, ο Κούπερ αντιπροσωπεύει τη φιγούρα του εξερευνητή των τελευταίων αμερικανικών συνόρων, που θαυμάζουν στις ταινίες και τις τηλεοπτικές σειρές γουέστερν.
Κατέχει κάτι λιγότερο από 400 τ.μ. γης και τα τελευταία 12 χρόνια έχει αποσπάσει από αυτά 10 σκελετούς δεινοσαύρων. Στα 45α γενέθλιά του, όταν ένας φίλος του τον ρώτησε ποιο θα ήταν το ιδανικότερο δώρο γενεθλίων, εκείνος απάντησε «ένα νέο απολίθωμα δεινόσαυρου». Ξεκίνησαν να το ψάχνουν και καθώς ανέβαιναν στην πλαγιά ενός βουνού ο Κούπερ εντόπισε ένα τεράστιο μηριαίο οστό να προεξέχει από το βραχώδες έδαφος.
Ο Apex ήταν το τέλειο δώρο για τα γενέθλιά του. Αφού μάζεψαν όσα οστά βρήκαν χαρτογραφώντας την περιοχή, ξεκίνησαν τη συναρμολόγηση. Τα στερέωσαν σε προστατευτικούς θύλακες φτιαγμένους από γύψο και λινάτσα και τα ανύψωσαν με ένα ρυμουλκούμενο όχημα. Τα μετέφεραν στο εργαστήριο του Κούπερ, όπου ξεκίνησαν τον καθαρισμό των οστών και τη συναρμολόγησή τους, με εξοπλισμό που περιλάμβανε πίδακες αμμοβολής, σμίλες και ισχυρά μικροσκόπια.
Μετά το τέλος της συναρμολόγησης ο Apex ήταν ολοκληρωμένος κατά 70% – γεγονός εντυπωσιακό για έναν στεγόσαυρο τόσο τεραστίων διαστάσεων. Οι υπεύθυνοι του πλειστηριασμού στον οίκο Sotheby’s τονίζουν ότι κανείς δεν έχει βρει όλα τα οστά ώστε να συναρμολογήσει έναν δεινόσαυρο στο 100% του σκελετού του.
Ο Apex δεν φαίνεται να έχει υποστεί πληγές από μάχες με άλλα ογκώδη πλάσματα της εποχής του. Η μόνη ένδειξη φθοράς στον σκελετό του είναι ότι οι κάτω σπόνδυλοι είχαν συγχωνευθεί με τη λεκάνη –σαφές δείγμα αρθρίτιδας–, υποδηλώνοντας ότι ο στεγόσαυρος απόλαυσε μια μακρά ζωή πριν βρεθεί για χιλιετίες απολιθωμένος στο έδαφος.
Τώρα θα αποσυναρμολογηθεί ξανά προσεκτικά, για το μεγάλο και ασφαλές οδικό ταξίδι του από τη φάρμα του Κούπερ στα δωμάτια του οίκου Sotheby’s στο Μανχάταν. Εκεί θα συναρμολογηθεί εκ νέου και θα παρουσιαστεί για ένα διάστημα στο κοινό και στους ενδιαφερόμενους αγοραστές του τον προσεχή Ιούλιο.
Φέτος συμπληρώνονται 200 χρόνια από τότε που οι φυσικοί ιστορικοί και παλαιοντολόγοι άρχισαν να ταξινομούν τους δεινόσαυρους. Οι σημερινοί διάδοχοί τους εκμεταλλεύονται την επέτειο για να διαμαρτυρηθούν για την πώληση του Apex. Ισχυρίζονται ότι τα δείγματα στεγοσαύρων είναι πολύ σπάνια και, εφόσον είναι γνήσια, η θέση τους είναι στο μουσείο.
Ο Τζέισον Κούπερ υπερασπίζεται την πώληση του στεγόσαυρου που βρήκε, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα ότι δεν διαφωνεί με το κεντρικό αίτημα των επικριτών του. Ισχυρίζεται ότι οι αγοραστές οστών δεινοσαύρων τα απολαμβάνουν για ένα διάστημα και στο τέλος τα δωρίζουν σε ένα μουσείο, ζητώντας μόνο την προβολή του ονόματός τους – κάτι που έχει κάνει και ίδιος στο παρελθόν.
Μετά την ολοκλήρωση του πλειστηριασμού, ο Κούπερ σκοπεύει να επιστρέψει στη «χώρα των δεινοσαύρων» του, αναζητώντας περισσότερα απολιθώματα, ορισμένα από τα οποία θα χαρίσει σε δημόσιες συλλογές. Αλλωστε, η γη που κατέχει στο Κολοράντο είναι γεμάτη απολιθωμένα προϊστορικά πλάσματα.