Κατ’ ιδίαν συνάντηση και δείπνο εργασίας με τον υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Αντονι Μπλίνκεν είχε το απόγευμα της Δευτέρας ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Η συνάντηση των δύο ανδρών έλαβε χώρα στο Μέγαρο Μαξίμου, όπου ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας έγινε δεκτός από τον κ. Μητσοτάκη αμέσως μετά την άφιξή του στην Αθήνα, στο πλαίσιο της πρώτης επίσημης επίσκεψής του με την ιδιότητά του αυτή στη χώρα μας, όπου και θα παραμείνει έως και την Τρίτη.
Κατά τις συνομιλίες που ακολούθησαν, έγινε μία συνολική επισκόπηση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Επιβεβαιώθηκε το εξαιρετικό επίπεδό τους ενόψει και της έναρξης του Δ’ γύρου στρατηγικού διαλόγου Ελλάδας-ΗΠΑ την επομένη και συμφωνήθηκε η περαιτέρω εμβάθυνσή τους.
Ο Πρωθυπουργός και ο κ. Μπλίνκεν αντάλλαξαν απόψεις για διεθνή, ευρωπαϊκά και περιφερειακά ζητήματα, με επίκεντρο τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ εξέφρασε στον Πρωθυπουργό την εκτίμησή του για τη χωρίς αστερίσκους στήριξη που παρείχε η Ελλάδα στην Ουκρανία από την πρώτη στιγμή και υπογράμμισε τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή.
Συζητήθηκαν ακόμη η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και οι καταστροφικοί σεισμοί στην Τουρκία. Ο κ. Μπλίνκεν ευχαρίστησε τον Πρωθυπουργό για την άμεση βοήθεια που παρείχε η Ελλάδα στην Τουρκία σε αυτή τη δύσκολη στιγμή.
Επίσης ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο κ. Μπλίνκεν συμφώνησαν στη σημασία της ασφάλειας και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο σε μία κρίσιμη γεωπολιτική συγκυρία, ενώ και ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι σταθερή θέση της Ελλάδας και γνώμονας της πολιτικής της ήταν και παραμένει η ειρηνική επίλυση των διαφορών και οι σχέσεις καλής γειτονίας με βάση το Διεθνές Δίκαιο.
Πριν την έναρξη της κατ’ ιδίαν συζήτησής τους στο πρωθυπουργικό γραφείο οι δυο άνδρες αντάλλαξαν χειραψία μπροστά στους δημοσιογράφους, ενώ οι κάμερες κατέγραψαν και τον αρχικό μεταξύ τους διάλογο, ο οποίος έθεσε σε ένα βαθμό και τα ζητήματα που τέθηκαν αργότερα στο τραπέζι.
«Πρέπει να στείλουμε το μήνυμα ότι κάθε μορφή αναθεωρητισμού δεν μπορεί να γίνει ανεκτή»
Καλωσορίζοντας τον κ. Μπλίνκεν στην Αθήνα την εποχή αυτή, μια «εποχή μεγάλων προκλήσεων», ο κ. Μητσοτάκης θέλησε να θυμίσει στον αμερικανό ΥΠΕΞ ότι η Ελλάδα «στήριξε από την αρχή την Ουκρανία, παρέχοντας και στρατιωτική βοήθεια», καθώς για την κυβέρνηση είναι ξεκάθαρο, όπως είπε, ότι πρέπει να σταλεί ένα μήνυμα ότι «κάθε μορφή αναθεωρητισμού, κάθε αλλαγή συνόρων με τη βία, δεν μπορούν να γίνουν ανεκτά από τη διεθνή κοινότητα».
«Ξέρω ότι έρχεστε από την Τουρκία», ανέφερε εξάλλου ο Πρωθυπουργός, για να εκφράσει στη συνέχεια τη θλίψη του για τα δεινά που περνάει ο τουρκικός λαός.
«Είμαστε όλοι βαθύτατα λυπημένοι με την ανθρωπιστική καταστροφή που έπληξε τον γείτονά μας», ανέφερε και συμπλήρωσε με νόημα: «Ημασταν η πρώτη χώρα που έστειλε τους διασώστες μας για να βοηθήσουν. Αν μη τι άλλο, νομίζω ότι αυτή η φρικτή καταστροφή έχει αποδείξει ότι υπάρχει ένας βαθύς σύνδεσμος μεταξύ των δύο λαών μας».
«Αυτό που ενώνει Ελλάδα και ΗΠΑ είναι το θαύμα μιας ελληνικής ιδέας»
«Είναι μια περίοδος μεγάλων προκλήσεων», συμφώνησε ο κ. Μπλίνκεν, ωστόσο «η εταιρική μας σχέση, η δύναμη αυτής της εταιρικής σχέσης μου παρέχει την πεποίθηση ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της εποχής».
Μάλιστα, ο αμερικανός ΥΠΕΞ δήλωσε ότι τον χαροποιεί ιδιαίτερα η παρουσία του στη χώρα μας –η οποία ανέφερε πως έχει ηγετικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή ως ενεργειακός κόμβος, σε θέματα περιβάλλοντος καθώς και στην ένταξη κρατών στην Ευρώπη– λόγω και της έναρξης του 4ου γύρου του Στρατηγικού Διαλόγου ανάμεσα σε Ελλάδα και ΗΠΑ την Τρίτη, καθώς προσβλέπει «στη συνέχιση της εμβάθυνσης των οικονομικών δεσμών μας, των δεσμών μεταξύ των λαών μας».
Ομως «το πιο σημαντικό από όλα αυτή τη στιγμή», συνέχισε, «είναι το γεγονός ότι –όπως είπατε όταν εκφωνήσατε την ιστορική σας ομιλία στην κοινή συνεδρίαση στο Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών, και βλέπω τη φωτογραφία εδώ, το θυμάμαι πολύ καλά– και ένα από τα πράγματα που είπατε, αν θυμάμαι καλά, είναι ότι αυτό που πραγματικά μας ενώνει, Ηνωμένες Πολιτείες και Ελλάδα, είναι το θαύμα μιας ελληνικής ιδέας. Της ιδέας ότι η κοινωνία λειτουργεί καλύτερα όταν οι πολίτες της είναι ίσοι και όλοι έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν στη λειτουργία του κράτους. Είναι μια ισχυρή ιδέα, που μάς ενώνει σε κάτι θεμελιώδες. Είναι μια ιδέα που σε κάποια μέρη, με ορισμένους τρόπους, αμφισβητείται. Και το γεγονός ότι παραμένουμε ενωμένοι πιστεύω αποτελεί πηγή μεγάλης ελπίδας για το μέλλον».
Αναλυτικά ο on camera διάλογος Μητσοτάκη – Μπλίνκεν
Κυριάκος Μητσοτάκης: «Αγαπητέ κύριε υπουργέ, καλώς ήρθατε στην Αθήνα. Ερχεστε σε μία εποχή μεγάλων προκλήσεων. Συμπληρώνεται ένας χρόνος από τη στιγμή που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία και, αν μη τι άλλο, αυτός ο απρόκλητος πόλεμος έβαλε σε δοκιμασία τη συμμαχία μας. Αλλά νομίζω ότι καταφέραμε να ανταποκριθούμε με τον κατάλληλο τρόπο. Η Ελλάδα στήριξε από την αρχή την Ουκρανία, παρέχοντας και στρατιωτική βοήθεια.
Είναι πολύ ξεκάθαρο ότι πρέπει να στείλουμε το μήνυμα ότι κάθε μορφή αναθεωρητισμού, κάθε αλλαγή συνόρων με τη βία δεν μπορούν να γίνουν ανεκτά από τη διεθνή κοινότητα των δημοκρατικών κρατών. Επίσης, χαίρομαι που θα έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε έναν απολογισμό της διμερούς μας σχέσης, η οποία πιστεύω ότι γίνεται διαρκώς όλο και πιο ισχυρή. Είμαι πολύ χαρούμενος με όσα έχουμε επιτύχει σε όλα τα επίπεδα.
Στον στρατηγικό γεωπολιτικό τομέα, στον ενεργειακό τομέα, όπου η Ελλάδα μετατρέπεται σε ενεργειακό κόμβο και βοηθά τους γείτονές της να απεξαρτηθούν από το ρωσικό φυσικό αέριο. Στον οικονομικό τομέα, έχουμε σημαντικές επενδύσεις από τις ΗΠΑ στην ελληνική οικονομία. Και φυσικά, θα είναι μια ευκαιρία να συζητήσουμε και περιφερειακά ζητήματα. Ξέρω ότι έρχεστε από την Τουρκία. Είμαστε όλοι βαθύτατα λυπημένοι με την ανθρωπιστική καταστροφή που έπληξε τον γείτονά μας. Ημασταν η πρώτη χώρα που έστειλε τους διασώστες μας για να βοηθήσουν.
Και, αν μη τι άλλο, νομίζω ότι αυτή η φρικτή καταστροφή έχει αποδείξει ότι υπάρχει ένας βαθύς σύνδεσμος μεταξύ των δύο λαών μας. Μπορεί να έχουμε μεγάλες, σημαντικές πολιτικές διαφορές, αλλά οι δεσμοί μεταξύ των λαών μας υπάρχουν. Και ελπίζω ότι θα υπάρξει μια ευκαιρία να οικοδομήσουμε πάνω σε αυτόν τον ψυχικό σύνδεσμο και να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας, το οποίο πιστεύω θα είναι προς όφελος της σταθερότητας γενικότερα στην ανατολική Μεσόγειο. Οπότε, έχουμε πολλά να συζητήσουμε και σας καλωσορίζω στην Αθήνα».
Αντονι Μπλίνκεν: «Κύριε Πρωθυπουργέ, σάς ευχαριστώ πολύ και σάς ζητώ συγγνώμη γιατί έχω πρόβλημα με τη φωνή μου τις τελευταίες ημέρες. Με χαροποιεί ιδιαίτερα, όμως, ότι βρίσκομαι εδώ, που επιστρέφω στην Ελλάδα.
Είναι μία περίοδος μεγάλων προκλήσεων, αλλά η εταιρική μας σχέση, η δύναμη αυτής της εταιρικής σχέσης μου παρέχει την πεποίθηση ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις της εποχής.
Οπως είπατε, συμπληρώνεται ένα έτος από την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Αλλά οι εταιρικές σχέσεις, οι συμμαχίες που έχουμε συγκροτήσει προς στήριξη της Ουκρανίας είναι ισχυρές. Και οφείλω να επικροτήσω τον ηγετικό ρόλο της Ελλάδας στο ζήτημα αυτό, ως μία από τις πρώτες χώρες που προσέτρεξαν να υποστηρίξουν την Ουκρανία, να υποστηρίξουν τη δημοκρατία, η οποία δοκιμάζεται από τη ρωσική επιθετικότητα.
Ο ρόλος που διαδραματίζει η Ελλάδα στην ευρύτερη περιοχή, όπως επισημάνατε, ως ενεργειακός κόμβος, ως ηγέτης σε θέματα περιβάλλοντος, επίσης ως ηγέτης στην ένταξη κρατών στην Ευρώπη, των Δυτικών Βαλκανίων, κάνει τεράστια διαφορά και είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτό.
Με χαροποιεί ιδιαίτερα και το γεγονός ότι βρίσκομαι εδώ για την έναρξη του 4ου γύρου του Στρατηγικού Διαλόγου ανάμεσα στις δύο χώρες μας. Πρόκειται για ένα “όχημα” που πραγματικά ενισχύει περαιτέρω την εταιρική σχέση μας σε διμερές επίπεδο, αλλά και το έργο που κάνουμε από κοινού στην περιοχή και στον κόσμο.
Προσβλέπω στη συνέχιση της εμβάθυνσης των οικονομικών δεσμών μας, των δεσμών μεταξύ των λαών μας. Αλλά πιστεύω ίσως, κατά κάποιο τρόπο, το πιο σημαντικό από όλα αυτή τη στιγμή είναι το γεγονός ότι -όπως είπατε όταν εκφωνήσατε την ιστορική σας ομιλία στην κοινή συνεδρίαση στο Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών, και βλέπω τη φωτογραφία εδώ, το θυμάμαι πολύ καλά- και ένα από τα πράγματα που είπατε, αν θυμάμαι καλά, είναι ότι αυτό που πραγματικά μάς ενώνει -Ηνωμένες Πολιτείες και Ελλάδα- είναι το θαύμα μιας ελληνικής ιδέας. Της ιδέας ότι η κοινωνία λειτουργεί καλύτερα όταν οι πολίτες της είναι ίσοι και όλοι έχουν δικαίωμα να συμμετέχουν στη λειτουργία του κράτους.
Είναι μια ισχυρή ιδέα που μάς ενώνει σε κάτι θεμελιώδες. Είναι μια ιδέα που σε κάποια μέρη, με ορισμένους τρόπους, αμφισβητείται. Και το γεγονός ότι παραμένουμε ενωμένοι πιστεύω αποτελεί πηγή μεγάλης ελπίδας για το μέλλον. Σας ευχαριστώ».
Δείπνο εργασίας
Της κατ’ιδίαν συνάντησης ακολούθησε δείπνο εργασίας, όπως προαναφέρθηκε. Στο δείπνο παρακάθισαν, από την ελληνική πλευρά, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Γιάννης Μπρατάκος, ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εξωτερικών Πρέσβης Θεοχάρης Λαλάκος, η πρεσβευτής της Ελλάδας στις ΗΠΑ Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του Πρωθυπουργού πρεσβευτής Αννα-Μαρία Μπούρα και η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη.
Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας απουσίαζε λόγω ξαφνικής αδιαθεσίας και κρυολογήματος, για προληπτικούς λόγους, ωστόσο τα τεστ στα οποία έχει υποβληθεί για κορονοϊό είναι αρνητικά και η συνάντησή του με τον Αντονι Μπλίνκεν την Τρίτη (βλ. παρακάτω) θα πραγματοποιηθεί κανονικά, σύμφωνα με το ΑΠΕ ΜΠΕ.
Το πρώτο μήνυμα Μπλίνκεν
«Kalispera Greece», έγραψε στον προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter νωρίτερα το απόγευμα της Δευτέρας, αμέσως μετά την άφιξή του στην Αθήνα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν.
Στην ίδια ανάρτησή του, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας επισήμανε πως αυτή ήταν και η πρώτη του επίσκεψη, ως υπουργού Εξωτερικών, στη «γενέτειρα της δημοκρατίας».
Παράλληλα, ο Αντονι Μπλίνκεν διεμήνυσε ότι «μαζί, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα προωθούν τους κοινούς μας στόχους για ειρήνη και ευημερία στην Ανατολική Μεσόγειο, τα Δυτικά Βαλκάνια, την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας κι ακόμη πιο πέρα».
Το πρόγραμμα της επίσκεψης Μπλίνκεν στην Αθήνα την Τρίτη
Οπςω έχει ανακοινωθεί νωρίς το πρωί της Τρίτης, ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ θα συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια.
Στις 8:45, συγκεκριμένα, στο πλαίσιο των διευρυμένων συνομιλιών, οι δύο υπουργοί θα κηρύξουν την έναρξη του 4ου γύρου του Στρατηγικού Διαλόγου Ελλάδος-ΗΠΑ και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν συνομιλίες των δυο αντιπροσωπειών.
Κατόπιν, θα υπάρξει κατ’ ιδίαν συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών, Ελλάδας και ΗΠΑ, ενώ στις 10:30 θα λάβουν χώρα κοινές δηλώσεις στον Τύπο.
Οι συνομιλίες στο πλαίσιο των διμερών σχέσεων ανανμενόταν να επικεντρωθούν στους τρόπους περαιτέρω ενίσχυσης των στρατηγικών διμερών σχέσεων, σε όλους τους τομείς καθώς και σε περιφερειακές και διεθνείς εξελίξεις.
Υπενθυμίζεται ότι ο 3ος γύρος του Στρατηγικού Διαλόγου, Ελλάδας-ΗΠΑ είχε λάβει χώρα στην Ουάσιγκτον τον Οκτώβριο του 2021, όπως μετέδωσε το ΑΠΕ ΜΠΕ. Οι τομείς συνεργασίας που καλύπτει ο Στρατηγικός Διάλογος είναι: Περιφερειακά Ζητήματα, Αμυνα και Ασφάλεια, Επιβολή του Νόμου και Αντιμετώπιση της Τρομοκρατίας, Ανθρωπιστικές προκλήσεις και Ετοιμότητα για την αντιμετώπιση Καταστροφών, Εμπόριο και Επενδύσεις, Ενέργεια και Περιβάλλον, Δεσμοί μεταξύ των δύο λαών.
Κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, ο Αντονι Μπλίνκεν θα συναντηθεί επίσης με τον πρώην Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Στο πρόγραμμα του αμερικανού υπουργού Εξωτερικών περιλαμβάνεται και ξενάγησή του στην Αρχαία Αγορά.
Στη συνέχεια, ο Αντονι Μπλίκεν έχει προγραμματιστεί να συναντηθεί με μέλη των ομάδων έρευνας και διάσωσης της ΕΜΑΚ που επέστρεψαν από τις σεισμόπληκτες περιοχές της Τουρκίας.
Ακολούθως, θα εγκαινιάσει την επέκταση του κτιρίου της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα, παρουσία του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια και του Αρχιεπισκόπου Αθηνών.