Ο Στίβεν Φράι έκανε μια πολύ εύγλωττη παρομοίωση: η αφαίρεση των Γλυπτών του Παρθενώνα, είπε, είναι σαν να έκλεβε η ναζιστική Γερμανία την Αψίδα του Θριάμβου κατά τη διάρκεια της κατοχής της Γαλλίας. Ο ηθοποιός και συγγραφέας πρόσθεσε ότι θα ήταν «αριστοκρατικό» αν το Βρετανικό Μουσείο επέστρεφε τα αρχαία Γλυπτά στο αρχικό σπίτι τους.
Ο Φράι έκανε τα σχόλια στην αυστραλιανή τηλεοπτική σειρά «Stuff the British Stole» (Πράγματα που έκλεψαν οι Βρετανοί), η οποία προβάλλεται στο ABC, όπως περιγράφει ο Guardian.
Μιλώντας στον παρουσιαστή Μαρκ Φένελ, ο Φράι υποστήριξε ότι ακόμα και αν υπήρχε «το πιο προσεκτικά διατυπωμένο έγγραφο» που έδινε άδεια στον λόρδο Ελγιν να αφαιρέσει τα Γλυπτά του Παρθενώνα από την Ακρόπολη το 1802, «είναι σαν να λες “λοιπόν, η Γερμανία ισχυρίζεται ότι η Αψίδα του Θριάμβου είναι δική τους και ότι υπάρχει έγγραφο που το αποδεικνύει”. Αλλά οι Ναζί ήταν κατοχική δύναμη. Ποιο δικαίωμα είχαν να δώσουν πράγματα της Γαλλίας; Δεν ήταν δικά τους για να τα δώσουν».
Την τελευταία δεκαετία, ο ηθοποιός έχει κάνει εκστρατεία για την επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα. Το 2023 είπε ότι η απομάκρυνσή τους ήταν αντίστοιχη με την «αφαίρεση του Πύργου του Αϊφελ από το Παρίσι ή του Στόουνχεντζ από το Σόλσμπερι» και το 2012 πρότεινε στο Ηνωμένο Βασίλειο να χρησιμοποιήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου του 2012 για να «αποκαταστήσει ένα μεγάλο λάθος».
«Δεν θα φαινόταν αριστοκρατική η Βρετανία εάν το έκανε αυτό;», είπε στον Φένελ ο Φράι. «Δεν θα ήταν αυτό ένα φανταστικό “φτερό στο καπέλο μας”; Διότι τα Γλυπτά σημαίνουν πολύ περισσότερα για την Αθήνα από όσο εμείς αντιλαμβανόμαστε.
»Αυτό που θέλουμε από τα μουσεία είναι να προχωρούν μπροστά μας, όχι να στέκονται πίσω από εμάς όταν πρόκειται για την ανθρωπότητα και το νόημα και τις ιστορίες της. Τα μουσεία μας αποκαλύπτουν πολλά για εμάς».
Τα Γλυπτά του Παρθενώνα, γνωστά και ως Ελγίνεια μάρμαρα, αποσπάστηκαν από την Ακρόπολη κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, το 1802, από τον λόρδο Ελγιν, τότε βρετανό πρεσβευτή στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η νομιμότητα της αφαίρεσής τους αμφισβητείται έκτοτε.
Αυτόν τον μήνα η Τουρκία απέρριψε τον ισχυρισμό ότι ο βρετανός λόρδος είχε λάβει άδεια από τις οθωμανικές αρχές να αφαιρέσει αρχαιότητες από την Ακρόπολη.
Τα Γλυπτά φυλάσσονται στο Βρετανικό Μουσείο, στο Λονδίνο, από το 1832.
Πέρυσι το Βρετανικό Μουσείο δήλωσε ότι «επιδιώκει ενεργά μια νέα συνεργασία για τον Παρθενώνα με τους φίλους μας στην Ελλάδα και καθώς μπαίνουμε στη νέα χρονιά, οι εποικοδομητικές συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη».
Οι διαχειριστές του Βρετανικού Μουσείου υποστηρίζουν ότι τα Γλυπτά δεν έχουν κλαπεί και ότι η έκθεσή τους στο Λονδίνο είναι μια «σημαντική αναπαράσταση του αρχαίου αθηναϊκού πολιτισμού στο πλαίσιο της παγκόσμιας Ιστορίας».
Ο Φράι είπε στον Φένελ ότι τα Γλυπτά πιθανότατα «θα ήταν σε χειρότερη κατάσταση αν ο λόρδος Ελγιν δεν τα είχε μεταφέρει στο Λονδίνο», αλλά υποστήριξε ότι θα έπρεπε να επιστραφούν, καθώς «έχουν μια ιερότητα» για την Ελλάδα.
«Ενας από τους λόγους για τους οποίους θέλω να προχωρήσει η επιστροφή είναι λόγω της αγάπης μου για τη χώρα μου, όχι επειδή είμαι κάποιου είδους προδότης», πρόσθεσε.