Καθώς οι διαδηλώσες για τον θάνατο της Μαχσά Αμινί γιγαντώνονται σε όλο το Ιράν, μετρώντας ήδη 36 νεκρούς από τις επιχειρήσεις καταστολής των κινητοποιήσεων τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο στρατός του θεοκρατικού καθεστώτος προειδοποίησε ότι θα «αντιμετωπίσει τους εχθρούς» ο ίδιος, προκειμένου να εγγυηθεί την ασφάλεια και την ειρήνη στη χώρα.
Στην ανακοίνωση του την Παρασκευή, όγδοη ημέρα των ταραχών, ο στρατός μίλησε μάλιστα για «απέλπιδες ενέργειες» οι οποίες «εντάσσονται στη σατανική στρατηγική του εχθρού για την αποδυνάμωση του ισλαμικού καθεστώτος».
Η 22χρονη Μαχσά (ή Ζίνα) Αμινί, η οποία καταγόταν από την επαρχία του Κουρδιστάν, συνελήφθη στις 13 Σεπτεμβρίου στην Τεχεράνη την οποία επισκεπτόταν με την οικογένειά της, «επειδή φορούσε ανάρμοστα ρούχα» από τη λεγόμενη αστυνομία ηθών, μια μονάδα αρμόδια να επιβάλλει τους αυστηρούς ενδυματολογικούς κανόνες του θεοκρατικού καθεστώτος. Οι γυναίκες στο Ιράν είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν τα μαλλιά τους όταν βρίσκονται σε δημόσιους χώρους. Επίσης η αστυνομία ηθών απαγορεύει στις γυναίκες να φορούν κοντά παλτό, πάνω από το γόνατο, στενά παντελόνια και τζιν με σκισίματα καθώς και ρούχα με έντονα χρώματα, μεταξύ άλλων.
Μετά τη σύλληψή της, η Αμινί έπεσε σε κώμα και πέθανε στις 16 Σεπτεμβρίου στο νοσοκομείο όπου είχε διακομιστεί, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση και τις δηλώσεις της οικογένειας της.
Ακτιβιστές κατήγγειλαν ότι η νεαρή κοπέλα τραυματίστηκε στο κεφάλι όσο βρισκόταν υπό κράτηση. Η ιρανική αστυνομία απέρριψε τις κατηγορίες και ανακοίνωσε έρευνα για το περιστατικό.
Ο θάνατος της 22χρονης προκάλεσε γρήγορα ένα τεράστιο κύμα οργής και τις πλέον επεισοδιακές διαδηλώσεις που έχουν πραγματοποιηθεί στο Ιράν από το 2019, σύμφωνα με τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων.
Στις διαδηλώσεις συμμετέχουν πολλές γυναίκες, πολλές από τις οποίες βγάζουν ή καίνε τα χιτζάμπ, καθώς και νέοι άνθρωποι. Κυριαρχούν συνθήματα που στρέφονται ευθέως κατά του καθεστώτος, όπως «Θάνατος στον δικτάτορα!», αλλά και συνθήματα όπως «Γυναίκα – Ζωή – Ελευθερία».
Οι περισσότερες επικεντρώθηκαν στις βορειοδυτικές επαρχίες της χώρας όπου ζουν Κούρδοι, αλλά εξαπλώθηκαν σε τουλάχιστον 50 πόλεις, μεταξύ των οποίων και9 η πρωτεύουσα, με τις Αρχές να κάνουν χρήση βίας για να τις διαλύσουν.
Τις προηγούμενες ημέρες παρουσιάστηκαν προβλήματα στις συνδέσεις με το διαδίκτυο οι οποίες εξακολούθησαν και την Παρασκευή. Οι εφαρμογές WhatsApp και Instagram έχουν μπλκαριστεί από την κυβέρνηση, πιθανότατα λόγω του ότι χρησιμοποιούνται για την επικοινωνία των διαδηλωτών και τον προγραμματισμό συγκεντρώσεων κ.λπ.. Το μέτρο αυτό ελήφθη λόγω των «ενεργειών μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από αντεπαναστάτες κατά της εθνικής ασφάλειας», σύμφωνα με το πρακτορείο Fars.
Ο επίσημος απολογισμός των θυμάτων από τις διαδηλώσεις έκανε λόγο για 17 νεκρούς την Πέμπτη, ανάμεσά τους και πέντε άνδρες των δυνάμεων ασφαλείας, ωστόσο το Κέντρο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (CHRI), που εδρεύει στη Νέα Υόρκη, ανέφερε ότι έχει ενημερωθεί για τουλάχιστον 36 θανάτους.
«Κατά την 7η ημέρα των διαμαρτυριών στο Ιράν, οι Αρχές παραδέχτηκαν τουλάχιστον 17 θανάτους, αλλά ανεξάρτητες πηγές κάνουν λόγο για 36», ανέφερε η οργάνωση σε ανάρτηση της στο Twitter την Πέμπτη.
«Αναμένεται ότι ο αριθμός των νεκρών θα αυξηθεί. Οι παγκόσμιοι ηγέτες πρέπει να πιέσουν τους ιρανούς αξιωματούχους να επιτρέψουν τις διαδηλώσεις χωρίς τη χρήση φονικής βίας. Η κυβέρνηση έχει απαντήσει με αληθινά πυρά, με σφαίρες και δακρυγόνα, σύμφωνα με βίντεο που αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και δείχνουν διαδηλωτές να αιμορραγούν», προσέθεσε η CHRI.
Αντιδιαδηλώσεις
Την Παρασκευή, ωστόσο, χιλιάδες άνθρωποι κατέβηκαν στους δρόμους της χώρας –κυρίως στην Τεχεράνη, στην Κομ (βόρεια) ή στο Ισφαχάν (κέντρο)– ανταποκρινόμενοι και στο κάλεσμα των Αρχών προκειμένου να υπερασπιστούν την ισλαμική μαντίλα και να καταγγείλουν τους «μισθοφόρους» που όπως λένε βρίσκονται πίσω από τα επεισόδια.
Στην πρωτεύουσα, εκατοντάδες άνθρωποι ανάμεσά τους γυναίκες φορώντας τσαντόρ διαδήλωσαν κρατώντας σημαίες της Ισλαμικής Δημοκρατίας και πανό υποστήριξης και ευχαριστιών προς τις δυνάμεις της τάξης, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση.
«Θάνατος στους συνωμότες», «Το τέλος της μαντίλας, αυτή είναι η πολιτική των Αμερικανών», έλεγαν μερικά συνθήματα.
Ο ιμάμης της προσευχής της Παρασκευής ζήτησε να τιμωρηθούν οι διαδηλωτές «με το όπλο του νόμου».
Εγκωμιάζοντας «τις προσπάθειες και τις θυσίες της αστυνομίας», οι Φρουροί της Επανάστασης, ο ιδεολογικός στρατός της Ισλαμικής Δημοκρατίας, διαβεβαίωσαν από την πλευρά τους πως η πρόσφατη «συνωμοσία του εχθρού» είναι «καταδικασμένη να αποτύχει».
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της δικαστικής εξουσίας, Γκολάμ Χοσεΐν Μοχσενί-Εζεΐ, προειδοποίησε ότι «τα άτομα που προκάλεσαν ζημιές σε δημόσια και κυβερνητικά αγαθά, απείθησαν στην αστυνομία ή είχαν σχέση με ξένες υπηρεσίες κατασκοπίας», πρέπει να τύχουν μεταχείρισης «χωρίς καμία επιείκεια».