Επί 24 ώρες έκαιγε η πυρκαγιά που ξέσπασε στον πολυώροφο Πύργο Γκρένφελ, στο δυτικό Λονδίνο, τα ξημερώματα της Τετάρτης, εγκλωβίζοντας δεκάδες, ίσως και εκατοντάδες ένοικους σε έναν εφιάλτη. Οι πυροσβέστες πέρασαν όλο το βράδυ ρίχνοντας νερό στον ουρανοξύστη. Τελικά στις επιχειρήσεις που έκαναν σε καθέναν από τους ορόφους ξεχωριστά -εκτός από τον τελευταίο, 24ο, καθώς κρίθηκε επικίνδυνο- κατάφεραν να απεγκλωβίσουν 65 άτομα.
Μέχρι το πρωί της Πέμπτης δεν υπήρχε ελπίδα για άλλους επιζήσαντες μέσα στον καμένο ουρανοξύστη. Την ίδια ώρα οι βρετανικές Αρχές ανέφεραν ότι οι επιβεβαιωμένοι νεκροί αυξήθηκαν στους 17. Επαναλάμβαναν όμως ότι ο αριθμός αναμενόταν να αυξηθεί, ενδεχομένως και δραματικά. Ωστόσο δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσουν, ούτε να εκτιμήσουν, τον αριθμό των αγνοούμενων. Παράλληλα, από τους 74 αρχικούς τραυματίες, σε νοσοκομείο παρέμεναν 34 άτομα, εκ των οποίων οι 18 βρίσκονταν σε κρίσιμη κατάσταση.
Δεκάδες άτομα διανυκτέρευσαν σε αυτοσχέδιους καταυλισμούς, μέσα σε 44 δημόσια κτίρια που παραχωρήθηκαν από το Βασιλικό Συμβούλιο Μπόροου του Κένσινγκτον και του Τσέλσι.
Κάτοικοι της περιοχής συγκεντρώθηκαν στο σημείο, δωρίζοντας φαγητό, ρούχα και κουβέρτες. «Σε τέτοιες στιγμές αναδεικνύεται το ποιόν της κοινότητάς μας. Σε τέτοιες στιγμές μαθαίνεις πόσο καλό είναι να ζεις στην Αγγλία και πόσο τυχερός είσαι αν είσαι Λονδρέζος», σχολίασε ένας από τους εθελοντές.
Παράλληλα, χρήστες του Διαδικτύου αναζητούσαν ίχνη των αγαπημένων τους προσώπων που αγνοούνταν στα σόσιαλ μίντια, με φωτογραφίες και μηνύματα αγωνίας που αναρτούσαν στο Facebook και το Twitter.
Στον Πύργο Γκρένφελ, που έχει 24 ορόφους, μένουν «πολλές εκατοντάδες» άτομα, περί τα 400 με 600, σε περίπου 120 διαμερίσματα, όπως έγινε γνωστό έπειτα από πολλές ώρες αβεβαιότητας.
Η πυρκαγιά ξέσπασε λίγο πριν τη 01:00 (τοπική ώρα, 03:00 στην Ελλάδα), στον τέταρτο όροφο και εξαπλώθηκε σε ολόκληρο το κτίριο μέσα σε 15 λεπτά! Η αυτοψία έδειξε ότι ο πύργος, που έχει κατασκευαστεί το 1974, δεν κινδύνευε με κατάρρευση.
Αναζήτηση ευθυνών
Γρήγορα επικεντρώθηκε η συζήτηση στα πιθανά αίτια της εκδήλωσης της φωτιάς. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε ένα σχόλιο που είχε αναρτήσει τον Νοέμβριο του 2016 ομάδα κατοίκων της περιοχής, προειδοποιώντας για το ενδεχόμενο να εκδηλωθεί στο κτίριο «μία καταστροφική φωτιά» που θα έφερνε προ των ευθυνών του τον οργανισμό (KCTMO) που διαχειρίζεται τον Πύργο Γκρένφελ.
Απαντώντας στην κριτική, ώρες μετά το ξέσπασμα της φωτιάς, ο KCTMO επεσήμανε σε δήλωσή του: «Είναι πολύ νωρίς να εικάσουμε τι προκάλεσε την πυρκαγιά και τι την έκανε να εξαπλωθεί. Θα συνεργαστούμε με τις αρμόδιες Αρχές για να εντοπίσουμε τις αιτίες». Επιπλέον, ο οργανισμός σχολίασε ότι «έχει επίγνωση των ανησυχιών που έχουν εκφραστεί από κατοίκους», τονίζοντας ότι «πάντοτε λαμβάνουμε σοβαρά αυτές τις ανησυχίες».
Επίσης υπήρξαν αναφορές για τον τρόπο με τον οποίο έγινε η πρόσφατη συντήρηση και συγκεκριμένα για τα υλικά που τοποθετήθηκαν στο κτίριο και κατά πόσο αυτά ήταν εύφλεκτα και βοήθησαν στην εξάπλωση της πυρκαγιάς σε ελάχιστα λεπτά. Μάλιστα, όπως έγινε γνωστό, για να μεγιστοποιηθεί ο χώρος για τα διαμερίσματα, ο πύργος είχε μόνο ένα κλιμακοστάσιο, κάτι που φυσικά δυσκόλεψε την έξοδο των ενοίκων από τον φλεγόμενο πύργο.
Ο δήμαρχος του Λονδίνου, Σαντίκ Καν έκανε λόγο για τις «έντονες ανησυχίες που εκφράστηκαν ύστερα από το συμβάν» και επεσήμανε την ανάγκη να δοθούν άμεσα. απαντήσεις. Μάλιστα, πρόσθεσε ότι αν έχουν γίνει λάθη πρέπει να «μάθουμε απ’ τα λάθη μας». Και η βρετανή πρωθυπουργός Τερέζα Μέι διαβεβαίωσε ότι θα διεξαχθεί πλήρης έρευνα.
Κραυγές αγωνίας την ώρα της πυρκαγιάς
Αυτόπτες μάρτυρες ανέφεραν ότι ακούγονταν κραυγές εγκλωβισμένων που καλούσαν σε βοήθεια, κάποιοι προσπάθησαν μάλιστα να διαφύγουν από το φλεγόμενο κτίριο φτιάχνοντας σχοινιά με σεντόνια.
Κάποια άτομα στην προσπάθειά τους να σώσουν τα παιδιά τους, διακινδύνευαν ρίχνοντάς τα από τα παράθυρα! Μία γυναίκα, από τον 10ο ή 11ο όροφο, έκανε νόημα στους συγκεντρωμένους που βρίσκονταν κάτω και πέταξε το μωρό της. Ευτυχώς έπεσε στα χέρια ενός άνδρα που κατάφερε να το πιάσει.
Ενας μάρτυρας είπε επίσης στον Guardian ότι είδε ένα άτομο που ήταν στην οροφή το οποίο κουνούσε έναν φακό κάνοντας σήματα. «Φώναζε βοήθεια, αλλά κανένας δεν βοηθούσε», είπε και πρόσθεσε ότι το άτομο πήδηξε από ένα παράθυρο με ένα στρώμα, το οποίο καιγόταν.
Οσοι κατάφεραν να βγουν στο δρόμο -πολλοί με τις πιτζάμες ή ξυπόλητοι- μιλούσαν σε κατάσταση σοκ σε συγγενείς και φίλους μπέσα στο κτίριο μέχρι που κόπηκαν οι γραμμές.
«Ακούγαμε παράθυρα να σκάνε και το κτίριο να τρίζει», περιέγραφαν άλλοι.
Ενας από αυτούς, ο Μαχμούντ, πρόσφυγας από τη Συρία, είπε ότι στο κτίριο ήταν ο φίλος του Μοχάμεντ, ο οποίος από τα ξημερώματα, ενώ η πυρκαγιά μαινόταν, δεν είχε δώσει σημεία ζωής.
Καταγγελίες για κακό συντονισμό
Από όσα αναφέρουν ένοικοι του κτιρίου που κατάφεραν να διαφύγουν έγκαιρα, το κτίριο δεν είχε κεντρικό συναγερμό για πυρκαγιά, αν και ακούστηκαν συναγερμοί από μεμονωμένα διαμερίσματα – και πάλι όχι όλα.
Αλλοι προσθέτουν ότι για αρκετοί ώρα, ακόμα και όταν είχε ξημερώσει για τα καλά και το μέγεθος της καταστροφής ήταν ορατό, δεν υπήρχε σαφής ενημέρωση από την διαχείριση του κτιρίου. «Παράτησαν τον κόσμο και δεν ήξερε τι απέγιναν οι συγγενείς του», καταγγέλλουν ακόμη. «Δεν υπήρχε συντονισμός», προσθέτουν άλλοι.
– Διαβάστε: Οι ένοικοι του ουρανοξύστη είχαν προειδοποιήσει…
– Φωτογραφίες: Ο πύργος της κολάσεως
Στο φως ήρθαν αναφορές για τις συμβουλές για την αντιμετώπιση πυρκαγιάς που είχαν δοθεί στους ενοίκους του πύργου Grenfell. Η συμβουλή ήταν να παραμείνουν στα διαμερίσματα, είναι πάντως άγνωστο κατά πόσο τηρήθηκε και πόσο μπορεί να επηρέασε τον αριθμό των θυμάτων. Σε φυλλάδιο από το 2014 αναφερόταν ότι οι νέες πόρτες που είχαν τοποθετηθεί στα διαμερίσματα άντεχαν μέχρι και 30 λεπτά, οπότε «υπάρχει αρκετός χρόνος μέχρι να φτάσει η πυροσβεστική».