Για τις 23.00 (ώρα Ελλάδας) έκλεισε η συνάντηση του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, με τον τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στην Ουάσινγκτον, στο περιθώριο των εργασιών της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση της τουρκικής πλευράς, ο Ταγίπ Ερντογάν εκτός από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, θα δει επίσης τον καγκελάριο της Γερμανίας Ολαφ Σολτς και τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν.
Η συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν θα γίνει λίγο πριν το επίσημο δείπνο που θα παραχωρήσει στον Λευκό Οίκο ο αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν προς τιμήν των ηγετών των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ. Τους δύο ηγέτες θα πλαισιώνουν οι στενοί τους συνεργάτες, οι δύο υπουργοί Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, καθώς και οι δύο διπλωματικοί τους σύμβουλοι, Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς, αντίστοιχα.
Κυβερνητικές πηγές χαρακτηρίζουν «πάντα καλοδεχούμενες αυτές τις συναντήσεις» και επαναλαμβάνουν την πάγια θέση του Πρωθυπουργού ότι οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των δύο χωρών θα πρέπει να είναι πάντα ανοιχτοί.
«Οι προσδοκίες από τη συνάντηση δεν είναι πολλές, δεν περιμένουμε πολλά«, μετέδωσε ο ανταποκριτής του ΣΚΑΪ στην Τουρκία, Μανώλης Κωστίδης, σημειώνοντας ενδεικτικά ότι η διάρκειά της δεν αναμένεται να ξεπεράσει τα 15 λεπτά.
Πρόκειται για μια συνάντηση ρουτίνας, κατά την οποία αναμένεται να επαναβεβαιωθεί η σχετική νηνεμία στις ελληνοτουρκικές σχέσεις (στην οποία άλλωστε αναφέρθηκε και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός στη συζήτηση που είχε στην Ουάσινγκτον με τον πρώην πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα Ντάνιελ Σπέκχαρντ / δείτε πιο κάτω) και η ανάδειξη της θετικής ατζέντας.
Δεν λείπουν ωστόσο και οι σκιές στο καλό αυτό κλίμα, με τελευταίο «χτύπημα» τις δηλώσεις Ερντογάν για την Κύπρο και την εμμονή του στη χίμαιρα της αναγνώρισης του ψευδοκράτους στα κατεχόμενα εδάφη της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Οπως γνωρίζετε», ανέφερε ο τούρκος πρόεδρος στις δηλώσεις του πριν την αναχώρησή του για την Ουάσινγκτον και τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, «στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής [των τουρκογενών κρατών] στη Σούσα, η ‘Βόρεια Κύπρος’ ήταν εκεί, συμμετείχε σε αυτή τη Σύνοδο Κορυφής». Και «τώρα, στη διαδικασία που ακολουθεί, προσπαθούμε για το πώς να φέρουμε τη Βόρεια Κύπρο στο σημείο της πλήρους ένταξης. Το αναπτύσσουμε αυτό, ιδιαίτερα με τα τουρκογενή κράτη, όπου έχουμε υψηλό επίπεδο σχέσεων μεταξύ των τουρκογενών κρατών. Επίσης, βελτιώνουμε τις σχέσεις του “προέδρου”της ‘Βόρειας Κύπρου κ. Eρσίν με τους επικεφαλής αυτών των κρατών όσο το δυνατόν περισσότερο».
«Καμία συζήτηση για σενάριο δύο κρατών»
Απαντώντας στις δηλώσεις Ερντογάν, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ξεκαθάρισε εκ νέου πως δεν θα γίνει αποδεκτή καμία προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων στην Κύπρο.
«Για την Ελλάδα η επίλυση του Κυπριακού ζητήματος αποτελεί κορυφαία εθνική προτεραιότητα», επανέλαβε ο Παύλος Μαρινάκης, κατά την ομιλία του στην τελετή απονομής δημοσιογραφικών βραβείων του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων.
Σε μια αναφορά με συναισθηματική φόρτιση αφού όπως είπεμ ο αείμνηστος πεθερός του έλκει την καταγωγή του από τη Μονή Μαχαιρά, κ. Μαρινάκης υπογράμμισε ότι τον ελληνικό και τον κυπριακό λαό τους ενώνουν η εθνική καταγωγή, η γλώσσα, η θρησκεία και χιλιάδες χρόνια κοινής πορείας στην ιστορική διαδρομή.
«Μισό αιώνα μετά, τα τραύματα στην εθνική συλλογική συνείδηση παραμένουν ανοιχτά και το Κυπριακό εξακολουθεί να παραμένει ένα διεθνές ζήτημα παράνομης εισβολής και κατοχής κατά παράβαση των θεμελιωδών αρχών και του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ.
»Για την Ελλάδα, η επίλυση του Κυπριακού ζητήματος αποτελεί κορυφαία εθνική προτεραιότητα. Σε συντονισμό με την Κυπριακή Δημοκρατία εργαζόμαστε συστηματικά για τη δημιουργία των προϋποθέσεων εκείνων που θα επιτρέψουν την εξεύρεση δίκαιης βιώσιμης, λειτουργικής και αμοιβαία αποδεκτής λύσης στο πλαίσιο των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.
»Μίας λύσης η οποία θα λαμβάνει υπόψη της την ιδιότητα της Κύπρου ως κράτους -μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα την απαλλάσσει από τα κατοχικά στρατεύματα και το αναχρονιστικό σύστημα των εγγυήσεων και των επεμβατικών δικαιωμάτων. Μιας λύσης Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας. Δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή καμία προσπάθεια δημιουργίας τετελεσμένων επί του εδάφους και δεν μπορεί να υπάρξει συζήτηση για σενάριο δύο κρατών», διεμήνυσε ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης.
«Αθήνα και Λευκωσία, Λευκωσία και Αθήνα πηγαίνουν χέρι-χέρι σε όλα τα διεθνή fora για να πέσει επιτέλους το τείχος της ντροπής και η Λευκωσία να πάψει να είναι η τελευταία διχοτομημένη πρωτεύουσα της Ευρώπης», κατέληξε στην ομιλία του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Από την πλευρά του, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στη συζήτηση που είχε στην αμερικανική πρωτεύουσα με τον πρώην πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα Ντάνιελ Σπέκχαρντ, δεν έκρυψε πως υπήρξαν δύσκολες στιγμές τα τελευταία τρία χρόνια με την Τουρκία, αν και τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, τα πράγματα έχουν βελτιωθεί σημαντικά.
«Ταυτόχρονα, αναγνωρίζουμε ότι ορισμένες από τις θεμελιώδεις τουρκικές θέσεις όσον αφορά την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο δεν έχουν αλλάξει ριζικά. Αλλά το γεγονός ότι είχαμε 16 μήνες ησυχίας, όσον αφορά το να μην έχουμε παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, ότι συνεργαζόμαστε καλύτερα σε θέματα μετανάστευσης, ότι στην πραγματικότητα έχουμε κάνει μια συμφωνία που επιτρέπει στους Τούρκους πολίτες να ταξιδεύουν στα νησιά του Αιγαίου και να πάρουν τη βίζα τους πολύ γρήγορα, όλα αυτά είναι μερικά θετικά βήματα», εκτίμησε.
Στο πρόγραμμα της πρώτης ημέρας στην Ουάσινγκτον ο Πρωθυπουργός είχε σειρά επαφών με σημαίνοντα πρόσωπα του Κογκρέσου – ανάμεσα τους ο Μάικ Τζόνσον, Πρόεδρος Βουλής Αντιπροσώπων των Ρεπουμπλικανών, Μάικ Τζόνσον (φωτογραφία πάνω), ο γερουιαστής Ντελαγουερ των Δημοκρατικών Κρις Κουνς, και ο Τσακ Σούμερ, πρόεδρος, πλειοψηφίας Δημοκρατικών της Γερουσίας (φωτογραφία κάτω).
Κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι αναδείχθηκε εκ νέου το εξαιρετικό επίπεδο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, το οποίο απολαμβάνει διακομματικής αναγνώρισης στις ΗΠΑ, με ειδική αναφορά στο ισχυρό αποτύπωμα της ελληνοαμερικανικής κοινότητας στην αμερικανική κοινωνία και στην προώθηση των διμερών σχέσεων.
Στο πλαίσιο του NATO Public Forum, θα συμμετάσχει επίσης σε συζήτηση με την πρώην αναπληρώτρια Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Νάντια Σάντλοου.
Mετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ, ο πρωθυπουργός θα μεταβεί στη Νέα Υόρκη, όπου την Παρασκευή θα έχει συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Στο επίκεντρο της συνάντησης θα βρεθεί η ανάληψη από την Ελλάδα της θέσης του μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (2025-26), καθώς και το Κυπριακό και το δύσκολο έργο της προσωπικής απεσταλμένης του γ.γ., Μαρία Άνχελα Ολγκίν.