Οι τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, ενόψει και της προοπτικής της άτυπης Πενταμερούς Διάσκεψης (με τη συμμετοχή δηλαδή της «μαριονέτας» του Ταγίπ Ερντογάν, Τουρκοκύπριου Ερσίν Τατάρ), τέθηκαν επί τάπητος κατά την τηλεφωνική επικοινωνία, που είχαν την Δευτέρα ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης.
Για σύγκληση «πενταμερούς» έχει κάνει ήδη λόγο ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Με βάση την επίσημη ενημέρωση από το Μέγαρο Μαξίμου, ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Αναστασιάδης συμφώνησαν ο Πρωθυπουργός να επισκεφθεί στο αμέσως προσεχές διάστημα τη Λευκωσία. Σύμφωνα με κυπριακά ΜΜΕ, ο κ. Μητσοτάκης θα επισκεφτεί το νησί τις επόμενες ημέρες.
Ξεχωριστό ενδιαφέρον, ωστόσο, έχει μια αποκάλυψη του «Φιλελεύθερου» της Κύπρου, σύμφωνα με τον οποίο η Ευρωπαϊκή Ενωση απορρίπτει το μοντέλο της συνομοσπονδίας που προωθούν και επιδιώκουν ο Ερντογάν με τον Τατάρ. Αυτό καταγράφεται μέσα από τη σχετική αλληλογραφία ευρωπαίων αξιωματούχων προς τον κ. Αναστασιάδη αλλά και τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη.
Σύμφωνα με τον «Φιλελεύθερο», ο Σαρλ Μισέλ, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με πρόσφατη επιστολή του προς τον πρόεδρο της Κύπρου διεμήνυσε ότι οι Βρυξέλλες δεν αποδέχονται λύση η οποία να είναι εκτός των παραμέτρων των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και των αρχών πάνω στις οποίες εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Προηγήθηκε αναλόγου περιεχομένου επιστολή του Υπάτου Εκπροσώπου της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ προς τον κ. Χριστοδουλίδη.
Παράλληλα ο Μαργαρίτης Σχοινάς, αντιπρόεδρος της Κομισιόν, ανέφερε σε συνέντευξή του στην «Καθημερινή» της Κύπρου: «Οσοι μιλούν για δύο κράτη δεν ρώτησαν την ΕΕ».
Το ρεπορτάζ του «Φιλελεύθερου» ανέφερε:
Οι τοποθετήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη δεδομένη στιγμή δεν είναι άσχετες με τις προσπάθειες της τουρκικής πλευράς για προώθηση λύση δύο κρατών, δηλαδή συνομοσπονδίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιχειρεί να ξεκαθαρίσει τη θέση της σ’ ότι αφορά τη μορφή της λύσης του Κυπριακού και κυρίως ότι η ίδια δεν αποδέχεται αυτό που επιδιώκει η τουρκική πλευρά. Δηλαδή μια λύση συνομοσπονδίας που θα ουσιαστικά δύο κράτη εντός της Ένωσης.
Στην επιστολή του, ημερομηνίας 20 Ιανουαρίου 2021, ο Σαρλ Μισέλ απαντούσε σε προηγούμενη επιστολή του Προέδρου Αναστασιάδη ημερομηνίας 9 Νοεμβρίου 2020 στην οποία αναφερόταν στις προκλήσεις της Τουρκίας με το θέμα της Αμμοχώστου. Απαντώντας ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σημειώνει ότι μοιράζεται τις ίδιες ανησυχίες με τον ΠτΔ για τις εξελίξεις σχετικά με τα Βαρώσια.
Ο Σαρλ Μισέλ σημειώνει πως «η ΕΕ και τα κράτη μέλη της βρίσκονται δίπλα στην Κύπρο και έχουν εκφράσει ακλόνητη αλληλεγγύη και υποστήριξη» και προσθέτει: «Μόλις πρόσφατα, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 10ης και 11ης Δεκεμβρίου 2020 καταδίκασε τις μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας στα Βαρώσια και ζήτησε τον πλήρη σεβασμό των ψηφισμάτων 550 (1984) και 789 (1992) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών».
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναφέρει στη συνέχεια και τα εξής: «Η θέση της ΕΕ σχετικά το καθεστώς των Βαρωσίων παραμένει σταθερή και ξεκάθαρη. Η ΕΕ συνεχίζει να κινείται σύμφωνα με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας 55 και 789. Το Συμβούλιο Ασφαλείας έχει επανειλημμένα τονίσει τη σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων, επαναλαμβάνοντας ότι θα πρέπει να αποφεύγονται ενέργειες που δεν είναι σύμφωνες με τα σχετικά ψηφίσματα. Εγείρουμε αυτές τις θέσεις και προς την Άγκυρα. Όπως και τα Ηνωμένα Έθνη έτσι και η Ευρωπαϊκή Ένωση καθιστά την κυβέρνηση της Τουρκίας υπεύθυνη για το στάτους κβο στα Βαρώσια».
Η επιστολή Σαρλ Μισέλ έχει σταλεί σε μια περίοδο ζυμώσεων και με την άτυπη προπαρασκευαστικού χαρακτήρα διάσκεψη προ των πυλών ο Ευρωπαίος αξιωματούχος φρόντιζε να στείλει μηνύματα και σε σχέση με τη βάση λύσης του Κυπριακού:
«Δράττομαι της ευκαιρίας να επαναβεβαιώσω τη δέσμευση της ΕΕ για σύντομη επανέναρξη των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, για μια περιεκτική λύση του Κυπριακού προβλήματος, σύμφωνη με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σύμφωνα με τις αρχές πάνω στις οποίες εδράζεται η ΕΕ. Αναμένουμε κάτι ανάλογο από την Τουρκία. Η ΕΕ είναι έτοιμη να παίξει ενεργό ρόλο στήριξης των διαπραγματεύσεων».
Καταλήγοντας ο Σαρλ Μισέλ αναφέρει τα εξής προς τον Νίκο Αναστασιάδη: «Ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και η ανάπτυξη συνεργασιών και αμοιβαία επωφελών σχέσεων μεταξύ όλων των εταίρων της περιοχής, διμερώς και πολυμερώς, είναι προς το στρατηγικό συμφέρον της ΕΕ».