«Ρεαλιστικά αισιόδοξος» ότι η Ελλάδα μπορεί -και θα τα καταφέρει- να μεταβεί σε ένα περιβάλλον υψηλής, βιώσιμης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης και ευημερίας για το σύνολο της κοινωνίας, παρά το γεγονός ότι οι κρίσεις τείνουν να γίνουν η νέα κανονικότητα, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, στην εισαγωγική ομιλία του στο συνέδριο του Economist το πρωί της Δευτέρας.
Το γεγονός αυτό, σύμφωνα με τον υπουργό, εδράζεται στις επιδόσεις της οικονομίας που «χτίζουν» εμπιστοσύνη, δημιουργούν «αναχώματα», καλλιεργούν βάσιμες προσδοκίες και δημιουργούν θετικές προοπτικές απέναντι στους κλυδωνισμούς των απρόβλεπτων εξωγενών εξελίξεων. Μετέφερε, δε, τα επικαιροποιημένα στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία το ΑΕΠ θα διαμορφωθεί σε περίπου 210 δισ. ευρώ και σε 220 δισ. ευρώ το 2023, αυξανόμενο εφέτος κατά 5,3% και λίγο πάνω από 2% το επόμενο έτος. Σε συνδυασμό, είπε, με πολιτικές που διασφαλίζουν τη δημοσιονομική σταθερότητα.
Αρχικά στην ομιλία του ο κ. Σταϊκούρας έκανε λόγο για διάχυτη αβεβαιότητα, καθώς έχουν συμπληρωθεί δυόμισι χρόνια αλλεπάλληλων και εξωγενών κρίσεων, σε κοινωνικό, οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο και οι οποίες, μεταξύ άλλων, πλήττουν σημαντικά την παγκόσμια και κυρίως την ευρωπαϊκή, οικονομία. Ωστόσο, πρόσθεσε, ότι σε αυτήν την τόσο ταραχώδη περίοδο, η Ελλάδα ανταποκρίθηκε στις πολλαπλές προκλήσεις, με ταχύτητα, υπευθυνότητα και αποτελεσματικότητα, προωθώντας μεταρρυθμίσεις και διαρθρωτικές αλλαγές, αναβαθμίζοντας, εκσυγχρονίζοντας και ισχυροποιώντας τη χώρα. Με αποτέλεσμα, ανέφερε, η ελληνική οικονομία να στέκεται όρθια, πιο ισχυρή, πιο ανθεκτική, πιο εξωστρεφής, και να εκπέμπει ασφάλεια, σταθερότητα και αυτοπεποίθηση.
Ο υπουργός Οικονομικών περιέγραψε τα πέντε δεδομένα για την οικονομία, τα οποία έχουν ως εξής:
1.Το ΑΕΠ αυξάνεται ισχυρά. Στην «καρδιά» της ενεργειακής κρίσης, η οικονομία αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, σχεδόν διπλάσιους του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Η εκτίμηση αναθεωρείται ανοδικά, στο 5,3% για το 2022 (από αρχική εκτίμηση 3,1%). Την ίδια περίοδο, ο ευρωπαϊκός μέσος όρος εκτιμάται στο 3,1%.
Με τα σημερινά δεδομένα, το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να διαμορφωθεί στα περίπου 210 δισ. ευρώ το 2022 και στα 220 δισ. ευρώ το 2023.
2. Η ανάπτυξη στηρίζεται και στην εντυπωσιακή αύξηση των επενδύσεων και των εξαγωγών. Εφέτος εκτιμάται ότι, σε συνέχεια της περυσινής και σε επίπεδα ρεκόρ χρονιάς, θα υπάρξει νέα ιστορική επίδοση στις άμεσες ξένες επενδύσεις και τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών.
Ειδικότερα: Οι άμεσες ξένες επενδύσεις ανήλθαν στα 5 δισ. ευρώ το 2021, καταγράφοντας την υψηλότερη επίδοση της τελευταίας εικοσαετίας. Η ανοδική πορεία συνεχίζεται το 2022, αφού το α’ εξάμηνο αυτές έχουν ξεπεράσει το 90% του προηγούμενου έτους.
Οι εξαγωγές διαμορφώθηκαν στο 41% του ΑΕΠ το 2021, ποσοστό διπλάσιο σε σχέση με τα προ οικονομικής κρίσης επίπεδα. Σήμερα η Ελλάδα εξάγει περισσότερο από τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, ενώ έχει αυξήσει εντυπωσιακά τις εξαγωγές σε αγαθά υψηλής τεχνολογίας.
3. Η ανεργία συρρικνώνεται. Εχοντας υποχωρήσει περίπου 6 μονάδες, σε σχέση με το 2019, βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 12 ετών, με σημαντικότερη μείωση του επιπέδου ανεργίας των νέων και των γυναικών.
4. Τα «κόκκινα» δάνεια στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών μειώθηκαν σημαντικά. Διαμορφώθηκαν στο τέλος του α’ εξαμήνου του 2022 στα 14,8 δισ. ευρώ ή στο 10% του συνόλου των δανείων, από 75,3 δισ. ευρώ ή 44% του συνόλου τον Ιούνιο 2019. Προσθέτοντας, ωστόσο, ότι πρέπει να αυξήσουν ταχύτητες οι τράπεζες και οι servicers σε ό,τι αφορά στη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους.
5. Το κύρος και η αξιοπιστία της χώρας ενισχύονται. Η χώρα εξήλθε από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, προπλήρωσε το σύνολο των δανείων του ΔΝΤ, αναβαθμίστηκε 11 φορές τα τελευταία τρία χρόνια (τέσσερα εξ αυτών μετά το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία), επέστρεψε στην ευρωπαϊκή κανονικότητα και προσεγγίζει την επενδυτική βαθμίδα.
Εν συνεχεία, ο υπουργός Οικονομικών μίλησε για την ανάγκη (καθώς οι κλυδωνισμοί δεν έχουν κοπάσει και ουδείς μπορεί να προβλέψει, με ακρίβεια, πόσο θα κρατήσουν οι εξωγενείς αιτίες που τους προκαλούν), η ακολουθούμενη πολιτική να απαντά στις περιστάσεις και τις ανάγκες του σήμερα, με αμεσότητα, αποτελεσματικότητα, κοινωνική δικαιοσύνη και, ταυτοχρόνως, δημοσιονομική σύνεση, υπευθυνότητα και διορατικότητα, ώστε να μην υποθηκεύσουμε το αύριο της χώρας.
Αναφερόμενος στο γεγονός ότι η έννοια της βιωσιμότητας έχει αναδυθεί στο επίκεντρο της διεθνούς πολιτικής ατζέντας (με την Ευρώπη να έχει θέσει ως κεντρικό στόχο την επίτευξη της «ανταγωνιστικής βιωσιμότητας», επιδιώκοντας τη στροφή προς ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο), πρόσθεσε πως η κυβέρνηση έχει εξαρχής θέσει τη βιωσιμότητα στο επίκεντρο των πολιτικών προτεραιοτήτων.
Οι τέσσερις πυλώνες οικονομικής πολιτικής
Στο συγκεκριμένο πλαίσιο, επεσήμανε ότι το υπουργείο Οικονομικών, με γνώμονα την έγκαιρη και αποτελεσματική μετάβαση της ελληνικής οικονομίας, σχεδιάζει και υλοποιεί δράσεις και πολιτικές που εδράζονται σε τέσσερις πυλώνες, οι οποίοι έχουν ως εξής:
1ος Πυλώνας: Εκσυγχρονίζουμε το πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης. Με τον ν. 4706, ήδη από το 2020 -και εν μέσω της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης- ενισχύθηκε η διαφάνεια και η βιώσιμη εταιρική ανάπτυξη, αναμορφώνοντας το θεσμικό πλαίσιο Εταιρικής Διακυβέρνησης των Ανωνύμων Εταιρειών και της Αγοράς Κεφαλαίου. Την προηγούμενη εβδομάδα επεκτάθηκε αυτό το πλαίσιο και στις ΔΕΚΟ.
2ος Πυλώνας: Επίτευξη οικονομικής μεγέθυνσης που στηρίζεται και στη βιωσιμότητα. Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας εστιάζει στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, τομείς που αντιπροσωπεύουν αθροιστικά το 57% του συνολικού προϋπολογισμού.
Πρόσφατο δείγμα, ανέφερε ο υπουργός, αποτελεί η νομοθέτηση της χορήγησης κινήτρου προσαυξημένης έκπτωσης κατά 100% σε δαπάνες μικρομεσαίων επιχειρήσεων που αφορούν στην πράσινη οικονομία, στην ενέργεια και στην ψηφιοποίηση.
3ος Πυλώνας: Σχεδιάζονται νέες στρατηγικές ενίσχυσης της βιώσιμης χρηματοδότησης, με έμφαση στην Κεφαλαιαγορά. Σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, στο πλαίσιο υλοποίησης δύο σημαντικών έργων τεχνικής βοήθειας, προωθούνται:
-Η ανάδειξη και υιοθέτηση εργαλείων δημόσιας πολιτικής για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού προς την πράσινη μετάβαση, και
την κατάρτιση στρατηγικής για τη συνολική αναβάθμιση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, προκειμένου αυτή να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις νέες διεθνείς συνθήκες.
4ος Πυλώνας: Προωθούνται παραγωγικές συνεργασίες μεταξύ κυβέρνησης, εποπτικών αρχών και τραπεζικού τομέα. Για τον σκοπό αυτό, το υπουργείο Οικονομικών προχώρησε τον Μάρτιο εφέτος στη σύσταση Ομάδας Εργασίας για τη Βιώσιμη Χρηματοδότηση και την Πράσινη Οικονομική Μετάβαση. Η Ομάδα αυτή -στην οποία συμμετέχουν η Τράπεζα της Ελλάδος, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η Ελληνική Ένωση Τραπεζών, καθώς και έγκριτοι πανεπιστημιακοί και εμπειρογνώμονες του ιδιωτικού τομέα- εργάζεται με στόχο τη χορήγηση κατευθύνσεων για την αποτελεσματική ενσωμάτωση της διάστασης της βιωσιμότητας στην οικονομική πολιτική και το χρηματοπιστωτικό σύστημα.