Είναι η ομάδα που τα παιχνίδια της τελειώνουν πάντα με τον ίδιο τρόπο: με ήττα. Οι ολιγάριθμοι οπαδοί της αυτοαποκαλούνται «Brigata Mai 1 Gioia». Σε (πολύ) ελεύθερη μετάφραση, «Ταξιαρχία Ποτέ Μια Χαρά». Αν υποστηρίζεις το Σαν Μαρίνο, την επισήμως χειρότερη εθνική ομάδα του Κόσμου, πρέπει να διαθέτεις χιούμορ.
Οι φίλαθλοι του περίκλειστου κρατιδίου που περιβάλλεται από την Ιταλία ονομάστηκαν έτσι το 2012, έπειτα από μια δεκαετία γεμάτη ήττες. Μόνο ήττες. Οταν, δυο χρόνια μετά, το Σαν Μαρίνο έφερε ισοπαλία (0-0) σε έναν αγώνα εναντίον της Εσθονίας, ο (τότε) προπονητής του, Πιεράντζελο Μαντσαρόλι, τους πρότεινε να αλλάξουν την επωνυμία τους σε «Brigata Mai 1 Gioia» («Ταξιαρχία Μισή Χαρά»). Ο ιταλός τεχνικός ζει, ακόμη, με την ανάμνηση αυτής της επιτυχίας. «Ηταν μια απίστευτη στιγμή, ένιωσα την ίδια ευτυχία όπως τη μέρα που γεννήθηκε η κόρη μου», εκμυστηρεύτηκε στο Athletic.
Το 2004 το Σαν Μαρίνο νίκησε το Λιχτενστάιν με 1-0. Εκτοτε, δεν γεύτηκε τη χαρά της νίκης ποτέ ξανά, σε ένα αδιανόητο σερί 129 αγώνων. Την περασμένη Παρασκευή έχασε (3-0) εντός έδρας από το Καζακστάν στα προκριματικά του Euro 2024. Από το 1990, που έδωσε το πρώτο του ματς σε διοργάνωση της FIFA ή της UEFA, μέχρι σήμερα, μετράει 186 ήττες σε 195 παιχνίδια. Εχει πετύχει, συνολικά, 28 γκολ, και έχει δεχθεί 802. Βρίσκεται στην τελευταία θέση του ranking της FIFA, που περιλαμβάνει 211 ομάδες. Πιο κάτω από την Ανγκουίλα, τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, τις Αμερικανικές Παρθένες Νήσους, τη Σρι Λάνκα, το Γκουάμ, τις Μπαχάμες και τα νησιά Τερκς και Κέικος.
Συχνά οι ήττες του προκαλούν λύπηση (49 φορές έχει χάσει με σκορ 6-0 και πάνω). Οι «ουδέτεροι» παρακαλούν να λήξει ο αγώνας, για να τελειώσει το μαρτύριο των ποδοσφαιριστών του. Οπως τον Σεπτέμβριο του 2006, που η Γερμανία το νίκησε με 13-0. Η Ιταλία είχε, μόλις, σηκώσει το τρόπαιο του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Βερολίνο, και τα «πάντσερ» ζητούσαν εκδίκηση. Σκέφτηκαν ότι είναι Ιταλοί κι εκείνοι, ή συγγενείς τους, και… τους μακέλεψαν. Η ίδια η Κυβέρνηση της Δημοκρατίας του Αγίου Μαρίνου είχε αναρωτηθεί, τι προσέφερε στη μικροσκοπική χώρα των 24 τετραγωνικών μιλίων αυτή η ομάδα, εκτός από ντροπή και θλίψη. Στο τέλος, επικράτησαν όσοι δεν συμφωνούσαν να διαλυθεί.
Ευτυχώς. Γιατί στο ποδόσφαιρο υπάρχει και το συναίσθημα, ο ρομαντισμός. Ακόμη και οι… σίριαλ λούζερς μπορεί να αγαπηθούν, και μάλιστα από ανθρώπους που δεν περίμενες. Το 2016 ένας 19χρονος φοιτητής, ονόματι Μαρτίνο Μπαστιανέλι, δημιούργησε στο Twitter έναν λογαριασμό για την «πιο άτυχη ομάδα του Κόσμου», όπως τη χαρακτηρίζει. Επτά χρόνια μετά, ο ιστότοπος @SanMarino_FA διαθέτει 52.000 ακόλουθους, πολύ περισσότερους από τον πληθυσμό της χώρας (33.700).
Το πρώτο ματς του Σαν Μαρίνο που παρακολούθησε ο νεαρός, σε πειρατικό streaming, ήταν μια ήττα (5-1) στο Αζερμπαϊτζάν. Ακολούθησαν, ένα 8-0 από τη Νορβηγία, ένα 5-0 από την Τσεχία κι άλλο ένα 5-0 από τη Λευκορωσία. Πέρασαν δυο χρόνια για να τη δει να σκοράρει ξανά. Κι όμως, έπειτα από κάθε αποτυχία την υποστήριζε με ακόμη μεγαλύτερο πάθος. Και οι ακόλουθοι από όλο τον Κόσμο αυξάνονταν στο Twitter. Το πιο εντυπωσιακό; Ο Μπαστιανέλι είναι Ολλανδός (με ιταλικές ρίζες), από την Μπρέντα. Γιατί «κόλλησε» με το Σαν Μαρίνο;
«Είναι διαφορετικό, να είσαι οπαδός μιας τόσο αδύναμης ομάδας», εξήγησε στο Athletic. «Μαθαίνεις να χαίρεσαι με τα μικρά, για άλλους ασήμαντα. Με ένα σουτ στον στόχο, ένα κερδισμένο κόρνερ. Ενα γκολ ισοδυναμεί με νίκη. Μια ισοπαλία είναι θρίαμβος». Στην πραγματικότητα, το πάθος του τρέφεται από μια κρυφή ελπίδα: ότι έπειτα από τόσες αποτυχίες, κάποια στιγμή θα έρθει κάτι υπέροχο, μεγαλειώδες, αλησμόνητο. Αυτή η προσμονή είναι που τροφοδοτεί το ενδιαφέρον και τη συμπάθεια για μια ομάδα η οποία εδώ και 33 χρόνια δεν έχει καταφέρει να σκοράρει δυο γκολ στο ίδιο παιχνίδι.
Ακόμη και το Σαν Μαρίνο έχει τους δικούς του ποδοσφαιρικούς ήρωες. Ενας από αυτούς είναι κάτι σαν αξιοθέατο στο κέντρο της πρωτεύουσας. Ονομάζεται Νταβίδ Γκουαλτιέρι και διατηρεί κατάστημα με είδη πληροφορικής. Ενα κρύο βράδυ του Νοεμβρίου πριν από 30 χρόνια στην Μπολόνια σκόραρε εναντίον της Αγγλίας, 8,3 δευτερόλεπτα μετά την έναρξη του αγώνα (μέχρι το 2017 ήταν το πιο γρήγορο γκολ στα χρονικά των Παγκοσμίων Κυπέλλων). Στο τέλος οι Αγγλοι νίκησαν 7-1, όμως εκείνο το τέρμα τους στέρησε κάθε ελπίδα πρόκρισης στην τελική φάση του 1994.
Το «Micronics» (έτσι ονομάζεται το κατάστημα) το επισκέπτονται, κυρίως, Σκωτσέζοι, Ουαλοί και Ιρλανδοί τουρίστες, οι οποίοι θέλουν να γνωρίσουν από κοντά τον άνθρωπο που έκανε ζημία στους μισητούς αντιπάλους τους. Εκείνος τους δείχνει δυο κορνιζαρισμένες σελίδες της Daily Mirror, τις οποίες κρύβει κάτω από την ταμειακή μηχανή. Στη μια υπάρχει φωτογραφία της φάσης του γκολ, κάτω από τον τίτλο «Bye, Bye», που αναφέρεται στον (τότε) προπονητή των Αγγλων, Γκράχαμ Τέιλορ. Στην άλλη, το πρωτοσέλιδο, δεσπόζει ο τίτλος «Το τέλος του Κόσμου».
Ο Γκουαλτιέρι, ο οποίος τιμήθηκε με μετάλλιο από την Ολυμπιακή Επιτροπή του Σαν Μαρίνο, ήταν ερασιτέχνης ποδοσφαιριστής. Οπως και όλοι οι σημερινοί διεθνείς παίκτες της χώρας, εκτός από δυο: τους Νίκολα Νάνι και Φίλιπο Φάμπρι, που αγωνίζονται στη Γ’ Κατηγορία της Ιταλίας. Στο ρόστερ υπάρχουν, μεταξύ άλλων, δυο αδέλφια – ιδιοκτήτες εταιρείας μεταφορών, δυο φοιτητές, ένας μπογιατζής, ένας ντεκορατέρ και ένας πωλητής αυτοκινήτων. Ο προπονητής Κοσταντίνι, 55 ετών, ανέλαβε τον Νοέμβριο του 2021 – ήταν υπεύθυνος της εθνικής ομάδας Νέων του Σαν Μαρίνο.
Το παιχνίδι εναντίον του Καζακστάν φιλοξενήθηκε στο γήπεδο της Πάρμα, 200 χιλιόμετρα μακριά από τα σύνορα της χώρας, επειδή στο «Στάντιο Ολίμπικο» του Σαν Μαρίνο, 6.664 θέσεων, πραγματοποιούνται εργασίες τοποθέτησης νέου χλοοτάπητα. Τρεις από τις τέσσερις εξέδρες παρέμειναν κλειστές, αφού υπήρχαν, μόλις, 538 θεατές. Από αυτούς, 400 ήταν ταξιδιώτες από το Καζακστάν.
Το Σαν Μαρίνο αντιμετωπίζει απόψε τη Φινλανδία στο Ελσίνκι. Εκτός θεαματικού απροόπτου, θα συμπληρώσει 130 ματς χωρίς νίκη. Αλλά -ποιος ξέρει;- μπορεί να πετύχει ένα γκολ. Θα είναι το πρώτο του σε εκτός έδρας αγώνα εδώ και 14 χρόνια. Οποιος αγαπά το ποδόσφαιρο, δεν μπορεί παρά να σέβεται αυτή την ομάδα. Είναι δύσκολο να αγωνίζεσαι χωρίς ελπίδα. Πιο δύσκολο και από το να νικάς.