Λίγο πριν από τα μεσάνυχτα της Τετάρτης, η προκριματική φάση του Euro 2016 πέρασε στην Ιστορία. Αν τη δούμε ως Eλληνες, στον αγύριστο να πάει. Αν τη δούμε σαν κοσμοπολίτες φίλαθλοι, όμως, θα μας λείψει. Διότι τα είχε όλα: ματσάρες, γκολάρες, πάθη, εκπλήξεις και σασπένς, μέχρι το τελευταίο λεπτό της. Αλλά και μερικά πολύ διδακτικά συμπεράσματα.
- Το ποδόσφαιρο είναι σαν τα Αμοιβαία Κεφάλαια: οι προηγούμενες αποδόσεις δεν διασφαλίζουν τις μελλοντικές. Η τρίτη στο Μουντιάλ της Βραζιλίας, Ολλανδία (που είχε χάσει στα πέναλτι την πρόκριση στον τελικό), «κατάφερε» να αποκλειστεί σε έναν όμιλο, από τον οποίο προκρίθηκαν, η Τσεχία, οι… ταραμάδες της Ισλανδίας και οι Τούρκοι. Αντιθέτως η Αγγλία, που πριν από ενάμισο χρόνο γύρισε σπίτι της νωρίς – νωρίς και ταπεινωμένη, πέτυχε το «10 στα 10» και έγινε η έκτη ομάδα ever που βγάζει τα προκριματικά του Euro μόνο με νίκες.
- Ότι ανεβαίνει, κατεβαίνει – και τούμπαλιν. Μόνο που, συνήθως, οι ομάδες (ιδίως οι εθνικές) ανεβαίνουν αργά, από τις σκάλες, και κατεβαίνουν πολύ γρήγορα, με το ασανσέρ. Τρανταχτό παράδειγμα, δυστυχώς, η δική μας Εθνική. Στις 29 Ιουνίου 2014 έφτασε μια ανάσα από τις 8 καλύτερες του Μουντιάλ, και 70 ημέρες αργότερα άρχισε να τρώει το χειρότερο «ξύλο» της ζωής της, στο Euro, για να τερματίσει τελευταία στον όμιλό της. Πιο κάτω και από τα Φαρόε, κάτι νησιά που τα ψάχναμε στον χάρτη…
- Ποτέ μην πεις «ουάου» στην κλήρωση. Το είπαμε εμείς και οι Ολλανδοί, με τη γνωστή κατάληξη, αλλά το είπαν και οι Δανοί με τους Σουηδούς, που τον Νοέμβριο θα τραβιούνται στα μπαράζ. Κορυφαία απόδειξη για το πόσο έχει κλείσει η ψαλίδα μεταξύ «μικρών» και «μεγάλων» στο διεθνές ποδόσφαιρο, η παραλίγο περιπέτεια της παγκόσμιας πρωταθλήτριας Γερμανίας. Έχασε από την Ιρλανδία και εξασφάλισε την απευθείας πρόκρισή της την τελευταία αγωνιστική, νικώντας τη Γεωργία με την ψυχή στο στόμα, στο 79'…
- Άσε τον προπονητή να κάνει τη δουλειά του. Ο Κρις Κόλμαν προσλήφθηκε στην εθνική ομάδα της Ουαλίας το 2012, μετά τον θάνατο του Γκάρι Σπιντ, και η -έτσι κι αλλιώς, αντιδημοφιλής- επιλογή του δοκιμάστηκε σοβαρά μετά την ταπεινωτική ήττα της Ουαλίας στη Σερβία, με 6-1, σε ένα ματς που ήταν για… 12-1. Η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της Ουαλίας έκλεισε τ' αυτιά της, αποφάσισε να τον στηρίξει, και νάτην η ομάδα στα Τελικά (ενώ η Σερβία, όχι). Παρεμπιπτόντως, ο Κόλμαν είχε έρθει να δουλέψει στη Λάρισα (λίγους μήνες προτού αναλάβει την Ουαλία), αλλά δεν πρόλαβε ούτε να αδειάσει τις βαλίτσες του…
- Στις εθνικές ομάδες, οι παίκτες-νικητές δεν αγοράζονται. Σου τυχαίνουν (ή δεν σου τυχαίνουν). Η Πολωνία πέρασε, επειδή ευτύχησε να διαθέτει τον κορυφαίο γκολτζή της εποχής μας, τον Λεβαντόφσκι. Με την καλύτερη επίθεση στο τουρνουά – 33 γκολ, 13 από τα οποία πέτυχε ο άσος της Μπάγερν. Το ανυπόληπτο, μέχρι πριν από 4-5 χρόνια, Βέλγιο (που, δυστυχώς, θα το βρούμε μπροστά μας σε έναν χρόνο, στους προκριματικούς του Μουντιάλ), προκρίθηκε πρώτο και καλύτερο χάρη στην πιο ταλαντούχα φουρνιά παικτών που έβγαλε ποτέ το βελγικό ποδόσφαιρο.
- Μια ομάδα δεν μπορεί να είναι καλή, αν δεν είναι ΟΜΑΔΑ. Ο Γκάρεθ Μπέιλ τσακώθηκε με τη Ρεάλ Μαδρίτης, που τον χρυσοπληρώνει, επειδή τής αρνήθηκε να λείψει από την εθνική της πατρίδας του, στον τελευταίο αγώνα της κόντρα στην Ανδόρα (ενώ η Ουαλία είχε ήδη προκριθεί). Όταν το πρώτο βιολί δίνει το καλό παράδειγμα, η υπόλοιπη ορχήστρα, δύσκολα θα το ρίξει στο σορολόπ. Αντιθέτως, οι παικταράδες της Ολλανδίας, που ο καθένας τους κοιτάει μόνο την πάρτη του, θα δουν το Euro από την TV.
- Άλλο η μπάλα, άλλο το ποδόσφαιρο. Ο Φερνάντο Σάντος, που τον σπρώξαμε προς την έξοδο επειδή η Εθνική μας νικούσε χωρίς να προσφέρει θέαμα, οδήγησε την Πορτογαλία στα Τελικά με το αγαπημένο του 1-0, σχεδόν σε όλα τα ματς. Ο … καρπουζάς από το Εστορίλ (έτσι τον αποκαλούσαν κάποιοι εξυπνάκηδες) τα κατάφερε πάλι, ενώ εμείς, που μείναμε απέξω, ακόμη εκστασιαζόμαστε με το 4-3 επί της Ουγγαρίας. Σε ένα αδιάφορο ματς, στο οποίο είχαμε την πολυτέλεια να παίξουμε μπάλα – και όχι ποδόσφαιρο. Εξού και το πολύ εύστοχο ανέκδοτο που κυκλοφόρησε: «Τι θα έπαιρνε ο Σάντος, αν νικούσε την Ουγγαρία με 4-3; Δώδεκα βαθμούς!».
- Τελευταίο συμπέρασμα – και πολύ επίκαιρο, τώρα που η ΕΠΟ αναζητεί προπονητή: Ένας άσημος τεχνικός που καίγεται να πετύχει, είναι πιο χρήσιμος από κάποιον διάσημο που απλώς έχει τα φόντα να πετύχει. Μας το διδάσκει το «αλβανικό θαύμα» αυτού του Euro. Ο Ιταλός Τζιάνι Ντε Μπιάζι είχε περάσει από τον πάγκο πολλών συλλόγων του ιταλικού βορρά, αλλά… η μάνα του τον έμαθε την χρονιά που δοκίμασε την τύχη του στην Ισπανία (στη Λεβάντε). Έμεινε μόνο μια σεζόν. Ακολούθησε μια τραγική εμπειρία στην Ουντινέζε (όπου έμεινε μόλις δύο μήνες), πριν βγει στην ανεργία. Δύο χρόνια μετά, το 2011, βρήκε δουλειά στην ομοσπονδία της Αλβανίας. Θέλοντας να πετύχει πάσει θυσία, έκανε τα πάντα για να μπει στη νοοτροπία των παικτών του. Εγκαταστάθηκε μόνιμα στα Τίρανα, άρχισε να μελετά την ιστορία της χώρας, να μαθαίνει τη γλώσσα (ανακηρύχθηκε επίτιμος διδάκτορας Κοινωνικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο της πρωτεύουσας), και πήρε την υπηκοότητα. Για τους Αλβανούς, δεν ήταν πια ο Τζιάνι Ντε Μπιάζι, αλλά ο Τζάμι Αμπάζι. Αυτός ο looser, λοιπόν, χάρισε στους Αλβανούς την πρώτη τους πρόκριση σε μεγάλη διοργάνωση και, μάλιστα, από έναν όμιλο που είχε τρία μεγάλα φαβορί: την Πορτογαλία, τη Δανία και τη Σερβία. Επειδή πήρε τη δουλειά στα σοβαρά…