Ακόμη και σήμερα, σχεδόν 56 χρόνια μετά, η… πτήση του Μπομπ Μπίμον στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968, που αψήφησε τον νόμο της βαρύτητας, μοιάζει αδιανόητη. Εξι δευτερόλεπτα, 19 ρυθμικά βήματα στον διάδρομο που καταλήγει στο σκάμμα, ένα πάτημα στη βαλβίδα με ακρίβεια χιλιοστού και ένα απίστευτο άλμα, εις μήκος, στα 8,90 μέτρα: 55 εκατοστά πέρα από το προηγούμενο παγκόσμιο ρεκόρ. Οπως έγραψε το Sports Illustrated, ο αμερικανός άλτης προσγειώθηκε κάπου στον επόμενο αιώνα.
Εκείνο το πάτημα στην ξύλινη σανίδα των 20 εκατοστών, λες και το υπολόγισε κομπιούτερ κι όχι άνθρωπος, είναι αναπόσπαστο κομμάτι του αθλητικού αριστουργήματος που καταγράφηκε ως μια από τις κορυφαίες στιγμές στην ιστορία του στίβου. Τώρα, όμως, η παγκόσμια ομοσπονδία κλασικού αθλητισμού (World Athletics) σκοπεύει να αφαιρέσει τη βαλβίδα από το πανάρχαιο αγώνισμα. Να την αντικαταστήσει με μια «ζώνη απογείωσης» -ένα λευκό κομμάτι ταρτάν, μήκους ενός μέτρου- ελπίζοντας να το κάνει πιο διασκεδαστικό. Πιο συναρπαστικό. Το νέο φορμάτ θα εκμηδενίσει, ασφαλώς, τις άκυρες προσπάθειες των αθλητών. Αλλά και θα αλλάξει το άλμα εις μήκος δραματικά, προς το χειρότερο, όπως υπογραμμίζει ο Guardian.
Το περασμένο καλοκαίρι ο 67χρονος πρόεδρος της World Athletics, Σεμπάστιαν Κόου, δήλωσε ότι ο στίβος «δίνει μάχη με το χρόνο» και ανακοίνωσε ότι η ομοσπονδία του θα διερευνήσει ποια αγωνίσματα παραμένουν δημοφιλή, και ποια όχι. Επίσημο πόρισμα δεν υπάρχει ακόμη, όμως έγινε γνωστό ότι οι μετρήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο παγκόσμιο πρωτάθλημα της Βουδαπέστης, κατέγραψαν μειωμένο ενδιαφέρον του κοινού -στο στάδιο και στην TV- για κάποια από τα στιβικά events. Μεταξύ άλλων, για το άλμα εις μήκος και τα 3.000 μέτρα στιπλ.
Μια στις τρεις προσπάθειες στο μήκος ήταν άκυρη, στη Βουδαπέστη. Ετσι προέκυψε η ιδέα για τη «ζώνη απογείωσης» και τη μέτρηση των επιδόσεων από το σημείο του ταρτάν που ο αθλητής πάτησε προτού «απογειωθεί» (με τους ισχύοντες κανονισμούς, η μέτρηση γίνεται από τη βαλβίδα). «Με αυτή την αλλαγή, κάθε άλμα θα μετράει. Και αυτό θα κάνει τον αγώνα πιο ενδιαφέροντα, πιο θεαματικό», τόνισε την περασμένη εβδομάδα ο CEO της World Athletics, Τζον Ρίτζον, προκαλώντας διχασμό στην κοινωνία του αγωνίσματος.
Τη Δευτέρα ο Guardian έριξε στο τραπέζι μια εναλλακτική πρόταση, η οποία (θεωρεί ότι) θα τονώσει το ενδιαφέρον για το αγώνισμα, χωρίς να αλλοιώσει τη φυσιογνωμία του: να γίνει το μήκος νοκ-άουτ διοργάνωση. Ενας άλτης να συναγωνίζεται έναν άλλον, και μόνον ο νικητής να προχωρεί στον επόμενο γύρο. Μέχρι να μείνουν οι δυο καλύτεροι, που θα μονομαχήσουν για το χρυσό μετάλλιο.
Ο Σον Ινγκλ, αθλητικός αρθρογράφος του Guardian και του Observer, αναλύει αυτή την πρωτοποριακή ιδέα. Ο αγώνας αρχίζει με έναν προκριματικό γύρο, στον οποίο όλοι οι αθλητές επιχειρούν τρεις προσπάθειες, για να καταγραφεί μόνον η πιο επιτυχημένη. Οι οκτώ με τα μεγαλύτερα άλματα προκρίνονται στο νοκ-άουτ τουρνουά της επόμενης μέρας, όπου ο πρώτος (αυτός με την καλύτερη επίδοση) αντιμετωπίζει τον όγδοο (αυτόν με τη χειρότερη), ο δεύτερος τον έβδομο, και ούτω καθεξής. Κάθε αθλητής πραγματοποιεί δυο άλματα, εναλλάξ. Στον προημιτελικό προχωρούν οι τέσσερις καλύτεροι, και η διαδικασία επαναλαμβάνεται για να αναδειχθούν οι δυο επικρατέστεροι.
Με αυτόν τον τρόπο, εξηγεί ο αρθρογράφος, όλα τα άλματα θα είναι κρίσιμα και καθοριστικά. Ο αθλητής που θα αποτύχει σε μια του προσπάθεια, θα έχει μόνο μια ευκαιρία ακόμη. Αν τη σπαταλήσει και αυτή, θα χρειαστεί να περιμένει άλλα τέσσερα χρόνια, αν μιλάμε για Ολυμπιακούς Αγώνες. Το «δράμα» που θέλει να δώσει στο αγώνισμα η World Athletics, θα υπάρχει στον μέγιστο βαθμό. Μάλιστα, χωρίς να αφαιρεθεί κάποιο από τα βασικά του χαρακτηριστικά, όπως η τεχνική που απαιτείται για την ακρίβεια στο πάτημα της βαλβίδας.
Στην τηλεόραση θα αρέσει πολύ αυτό το φορμάτ. Κάθε «μονομαχία» θα διαρκεί, περίπου, πέντε λεπτά. Θα είναι ένα αυτοτελές, πλήρες αθλητικό αφήγημα, αφού ο τηλεσκηνοθέτης δεν θα αφήνει τον αγώνα (όπως διεξάγεται σήμερα) στη μέση, για να δώσει εικόνα από τη δράση σε κάποιο άλλο αγώνισμα που θα διεξάγεται ταυτόχρονα. Και οι θεατές στα στάδιο δεν θα κουραστούν. Η διαδικασία των νοκ-άουτ θα έχει ολοκληρωθεί μέσα σε μια ώρα.
Πάνω απ’ όλα, τονίζει ο Guardian, θα υπάρχει η αντιπαλότητα των δυο – κάτι που πάντα ενθουσιάζει τους φιλάθλους. Το «ένας εναντίον ενός». Ο «καλός» και ο «κακός». Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα κλειστού στίβου, που αρχίζει την Παρασκευή στη Γλασκώβη, όλοι περιμένουν με ανυπομονησία την αναμέτρηση του Τζος Κερ με τον τον Γιάκομπ Ινγκεμπρίνγκτσεν στα 1.500μ. Οχι μόνον επειδή είναι σπουδαίοι αθλητές, αλλά και γιατί όλο τον χειμώνα δεν σταμάτησαν να εκτοξεύουν προσβλητικά σχόλια, ο ένας για τον άλλον.