Ο 27χρονος γερμανός νεοναζί Στέφαν Μπάλιετ είναι ο δράστης των δολοφονικών επιθέσεων στο Χάλε (Σαξονία – Ανχαλτ), την Τετάρτη, που άφησαν πίσω τους δύο νεκρούς και την γερμανική κοινωνία σε σοκ.
Ο Μπάλιετ, ο οποίος συνελήφθη λίγες ώρες μετά τις επιθέσεις, μετέδιδε ζωντανά μέσω κάμερας στο Facebook τις πράξεις του, όπως είχε κάνει και ο δράστης της επίθεσης στα μουσουλμανικά τεμένη στο Κράιστσερτς της Νέας Ζηλανδίας, τον περασμένο Μάρτιο.
Μιλάει επανειλημμένα για «Εβραίους» και για «Kanaken» (έκφραση της αργκό, υποτιμητική αναφορά σε γερμανόφωνους με καταγωγή από την Τουρκία ή τις αραβικές χώρες).
Ο νεαρός ακροδεξιός, σύμφωνα με πληροφορίες του Der Spiegel, δεν ήταν προηγουμένως γνωστός στις αρχές, ενώ έδρασε μόνος, γεγονός που επέτρεψε στην Αστυνομία μετά την σύλληψή του να σημάνει την λήξη της σύστασης για παραμονή σε εσωτερικούς χώρους. Τα ξενοφοβικά και αντισημιτικά κίνητρα του 27χρονου επιβεβαίωσε αργότερα και ο υπουργός Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ.
Στο βίντεο, που μεταδιδόταν ζωντανά στο Ιντερνετ, φαίνεται καθαρά ο δράστης, ο οποίος ήταν ντυμένος στρατιωτικά και με πλήρη εξάρτυση, να πυροβολεί εν ψυχρώ πισώπλατα μια περαστική γυναίκα κοντά στο εβραϊκό νεκροταφείο της πόλης και αφού προηγουμένως είχε επιχειρήσει να εισβάλει στην παρακείμενη Συναγωγή, όπου περίπου 50 πιστοί γιόρταζαν την ημέρα του Γιομ Κιπούρ, την σημαντικότερη εβραϊκή γιορτή του έτους. «Ζωντανή κάλυψη» επιφύλαξε ο γερμανός ακροδεξιός και στην δεύτερη επίθεσή του, σε τουρκικό ταχυφαγείο, όπου σκότωσε και πάλι εν ψυχρώ έναν από τους πελάτες.
Οι αρχές εξαπέλυσαν ανθρωποκυνηγητό για να εντοπίσουν τον δράστη και η ταχύτητα των κινήσεών του τις οδήγησε αρχικά στην υποψία ότι επρόκειτο για περισσότερους από έναν. Τελικά συνέλαβαν τον Μπάλιετ τρεισήμισι ώρες μετά την πρώτη του επίθεση, ενώ προσπαθούσε να διαφύγει μέσω του αυτοκινητοδρόμου Β91.
Τις έρευνες ανέλαβε η Ομοσπονδιακή Εισαγγελία, ενδεικτικό της βαρύτητας που αποδίδεται στην υπόθεση.
«Η πόρτα άντεξε, ο Θεός μάς προστάτευσε», δήλωσε εκπρόσωπος της εβραϊκής κοινότητας του Χάλε Μαξ Πριβορότσκι, ο οποίος βρισκόταν στην Συναγωγή την ώρα της επίθεσης και κάνει λόγο για αλλεπάλληλους πυροβολισμούς, βόμβες μολότοφ, ακόμη και χειροβομβίδες που χρησιμοποίησε ο δράστης για να παραβιάσει την εξωτερική πόρτα. Η επίθεση διήρκεσε περίπου πέντε λεπτά και καθόλη την διάρκειά της οι πιστοί την παρακολουθούσαν έντρομοι μέσω της κάμερας ασφαλείας του κτιρίου!
Ο Πριβορότσκι επέρριψε πάντως ευθύνες στην Αστυνομία της πόλης, για «καθυστερημένη» επέμβαση, καθώς χρειάστηκε πάνω από 10 λεπτά προκειμένου να φθάσει στο σημείο. Παρόμοια κριτική, για πλημμελή προστασία της Συναγωγής, άσκησε αργότερα και ο [ρόεδρος του Κεντρικού Εβραϊκού Συμβουλίου της Γερμανίας, Γιόζεφ Σούστερ. «Η βιαιότητα της επίθεσης αποτελεί για όλους τους Εβραίους ένα σοκ. Το γεγονός ότι η Συναγωγή, την ημέρα του Γιομ Κιπούρ, ήταν αφύλαχτη, είναι σκανδαλώδες», δήλωσε.
Αντιδράσεις σε Γερμανία και Ισραήλ
Η είδηση των επιθέσεων αποτελεί βεβαίως το κεντρικό θέμα της σημερινής ειδησεογραφίας στην Γερμανία, με την κοινή γνώμη να εκφράζει με κάθε τρόπο τον αποτροπιασμό της. Πριν από λίγη ώρα η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ επισκέφθηκε αιφνιδιαστικά την Νέα Συναγωγή στο κέντρο του Βερολίνου, ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη εκδήλωση μνήμης για τα θύματα του Χάλε. Την εκδήλωση διοργάνωσε με πρόσκληση που απηύθυνε μέσω Twitter η υπουργός αρμόδια για θέματα ενσωμάτωσης Σαουσάν Σέμπλι, παλαιστινιακής καταγωγής η ίδια. «Ας σχηματίσουμε μαζί μια ομπρέλα προστασίας ενάντια στον αντισημιτισμό», έγραψε η Σέμπλι.
«Βαθιά συντετριμμένος» δήλωσε από την πλευρά του και ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας. «Ολοι στη χώρα πρέπει να αντισταθούμε στον αντισημιτισμό», έγραψε στο Twitter. Για «σήμα κινδύνου» το οποίο δεν πρέπει να αγνοήσει κανείς, έκανε λόγο σε δική της ανάρτηση η αρχηγός του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) και υπουργός Αμυνας Ανεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ.
Μέσω Twitter εξέφρασε και ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπένιαμιν Νετανιάχου την έντονη ανησυχία του για την «αύξηση του αντισημιτισμού στην Ευρώπη». Στην ίδια ανάρτηση ο ισραηλινός πρωθυπουργός ζητά από τις γερμανικές αρχές να συνεχίσουν να αντιμετωπίσουν το θέμα με αποφασιστικότητα.
Αντισημιτικό μανιφέστο στο Ιντερνετ
Πριν την επίθεση, ο δράστης είχε ανεβάσει στο Ιντερνετ αντισημιτικό «μανιφέστο», ανέφεραν το ειδικευμένο ινστιτούτο παρακολούθησης της τρομοκρατικής δραστηριότητας στο διαδίκτυο, SITE Intelligence Group και η γερμανική εφημερίδα Die Welt.
Η διευθύντρια του SITE, Ρίτα Κατς, ανέφερε μέσω Twitter ότι το έγγραφο «μοιάζει να δημιουργήθηκε πριν από μία εβδομάδα, την 1η Οκτωβρίου».
Σύμφωνα με την ίδια, περιέχει «φωτογραφίες των όπλων και των πυρομαχικών που χρησιμοποιήθηκαν» στην επίθεση, συμπεριλαμβανομένων «αυτοσχέδιων όπλων», ενώ κάνει λόγο για τον σκοπό του δράστη «να σκοτώσει όσο περισσότερους μη λευκούς ήταν δυνατόν, κατά προτίμηση εβραίους».
Η Ντι Βελτ ανέφερε στην ηλεκτρονική της έκδοση ότι το κείμενο, έκτασης περίπου 10 σελίδων, συνταγμένο στην αγγλική γλώσσα, αναφέρεται ρητώς στο σχέδιο του δράστη να επιτεθεί στη συναγωγή της Χάλε την ημέρα της εβραϊκής γιορτής του Γιομ Κιπούρ και να επιβιώσει.
Μετέδιδε απευθείας την επίθεση στο Ιντερνετ
Στο μεταξύ, περίπου 2.200 άνθρωποι είδαν πλάνα της επίθεσης ανέφερε η διαδικτυακή πλατφόρμα Twitch, μέσω της οποίας μεταδόθηκε απευθείας.
«Μια εγγραφή της μετάδοσης, αρχείο που δημιουργήθηκε αυτόματα βάσει των ρυθμίσεων του λογαριασμού [του δράστη], θεάθηκε από περίπου 2.200 ανθρώπους τα 30 λεπτά [που μεσολάβησαν] ώσπου το βίντεο καταγγέλθηκε και διαγράφηκε από το Twitch», ανέφερε η δημοφιλής πλατφόρμα βιντεοπαιγνιδιών μέσω Twitter.
Η αρχική απευθείας μετάδοση της επίθεσης, στην οποία έχασαν τη ζωή τους δύο άνθρωποι, διήρκεσε 35 λεπτά και την παρακολούθησαν απευθείας περίπου πέντε χρήστες της πλατφόρμας, συμπλήρωσε το Twitch.
Η πλατφόρμα έχει «πολιτική μηδενικής ανοχής έναντι συμπεριφορών μίσους και αντιμετωπίζει πολύ σοβαρά κάθε πράξη βίας. Εργαστήκαμε με συναίσθηση του επείγοντος για τη διαγραφή αυτού του περιεχομένου και θα διαγράψουμε οριστικά κάθε λογαριασμό συνδρομητή που θα διαπιστώσουμε ότι αναρτά ή αναπαράγει περιεχόμενο [που συνδέεται] με αυτή τη φρικιαστική πράξη«, πρόσθεσε το Twitch.
Βέβαια, το βίντεο διαμοιράστηκε αργότερα και αλλού, όπως είχε γίνει και στην περίπτωση του Κράιστσερτς στη Νέα Ζηλανδία παρά τις προσπάθειες των διαδικτυακών μέσων να το διαγράψουν.
Μέρκελ: «Είμαστε ευτυχείς για κάθε συναγωγή και για όλες τις ζωές των Εβραίων στη χώρα μας»
Η Γερμανία πρέπει να καταστείλει το μίσος, τη βία και την έχθρα, δήλωσε την Πέμπτη η Ανγκελα Μέρκελ.
Θα μπορούσαν να είχαν υπάρξει πολλά περισσότερα θύματα, αν ο φερόμενος ως δράστης, ο γερμανός πολίτης Στέφαν Μπ., είχε παραβιάσει τις πύλες της συναγωγής στην πόλη Χάλε της ανατολικής Γερμανίας, είπε η Μέρκελ.
«Είμαι κι εγώ, όπως εκατομμύρια άνθρωποι στη Γερμανία, σοκαρισμένη και αποκαρδιωμένη από το έγκλημα που διαπράχθηκε χθες στη Χάλε», δήλωσε η Μέρκελ καταχειροκροτούμενη κατά την ομιλία της στο συνέδριο ενός συνδικάτου στη Νυρεμβέργη.
«Ολοι γνωρίζουμε πως αποφύγαμε παρά λίγο μια τρομερή επίθεση εναντίον των ανθρώπων στη συναγωγή. Θα μπορούσαν να είχαν υπάρξει πολύ περισσότερα θύματα».
«Είμαστε ευτυχείς για κάθε συναγωγή, για κάθε εβραϊκή κοινότητα και για όλες τις ζωές των Εβραίων στη χώρα μας», είπε η Μέρκελ.
«Αυτό σημαίνει… πως οι εκπρόσωποι του κράτους πρέπει να χρησιμοποιήσουν όλα τα μέσα του κράτους προκειμένου να καταστείλουν το μίσος, τη βία και την έχθρα εναντίον ανθρώπων».
Νωρίτερα, ο πρόεδρος Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ είχε επισκεφθεί τη συναγωγή και είχε δηλώσει στους δημοσιογράφους: «Σήμερα είναι μια ημέρα ντροπής… Μας προκαλεί φρίκη το γεγονός ότι μια επίθεση πραγματοποιήθηκε στη χώρα μας, μια χώρα με αυτή την ιστορία».
«Είμαι απολύτως σίγουρος ότι η συντριπτική πλειονότητα της κοινωνίας στη Γερμανία επιθυμεί η ζωή των Εβραίων να είναι μέρος αυτής της χώρας», είπε ο Σταϊνμάιερ. «Πρέπει να προστατεύσουμε τη ζωή των Εβραίων», πρόσθεσε.