Η αρχαία ελληνική αποικία του Σελινούντα στη νοτιοδυτική Σικελία, μία από τις σπουδαιότερες της «Μεγάλης Ελλάδας», ήκμασε τον έκτο και πέμπτο αιώνα π.Χ., όμως η κατάληψή της από τους Καρχηδόνες σήμανε το τέλος της. Η πόλη θάφτηκε με την πάροδο του χρόνου κάτω από τόνους άμμου και χώματος.
Τα τελευταία 15 χρόνια, η συστηματική δουλειά των αρχαιολόγων με τη βοήθεια της τεχνολογίας, έχει φέρει στο φως χιλιάδες σπίτια, δρόμους, το λιμάνι, εργαστήρια και βιοτεχνίες που μαρτυρούν την πλούσια ιστορία της. Στις δόξες του, ο Σελινούντας είχε 30.000 κατοίκους. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι πρόκειται για την καλύτερα σωζόμενη πόλη της εποχής της.
Τώρα, τα πανεπιστήμια και οι σχολές που εργάζονται στην ανασκαφή της (Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο της Ρώμης, Πανεπιστήμιο του Μιλάνου, Ινστιτούτο Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης) με επικεφαλής τον σικελό αρχαιολόγο Κλεμέντε Μαρκόνι, ανακοίνωσαν την ανακάλυψη της μεγαλύτερης δημόσιας πλατείας του αρχαίου κόσμου.
Εχει μέγεθος 33.000 τετραγωνικών μέτρων, ίση με πέντε ποδοσφαιρικά γήπεδα και οι ειδικοί θεωρούν ότι είναι αφιερωμένη στον ιδρυτή της πόλης, Πάμμιλο με καταγωγή από τα Μέγαρα, ο τάφος του οποίου βρίσκεται στο κέντρο της. Η έκταση χρησιμοποιούνταν για δημόσιες συναθροίσεις και θρησκευτικές τελετές από τους κατοίκους της.
Η πλατεία αποκαλύφθηκε σε όλη της την έκταση όταν αφαιρέθηκε η χαμηλή βλάστηση, που κάλυπτε την περιοχή. Αρχικά οι αρχαιολόγοι έψαχναν αντικείμενα που θα τους βοηθούσαν να χρονολογήσουν τους ναούς της πόλης, όταν συνειδητοποίησαν ότι στο σημείο βρίσκεται κάτι πολύ μεγαλύτερο.
Στις ανασκαφές βρέθηκαν πέτρινα κτίσματα και οστά ζώων, που υποδεικνύουν τελετουργικές θυσίες στην καρδιά της πόλης, η οποία ιδρύθηκε τον έβδομο αιώνα π.Χ. από Μεγαρείς και στην ακμή της είχε πέντε ναούς, από τους οποίους έχει αναστηλωθεί ο ναός της Ηρας, που δεσπόζει στο αρχαιολογικό πάρκο.
Η έκταση «είναι ένα άδειο κέλυφος που εντυπωσιάζει με το μέγεθός του και το μυστήριο που το περικλείει», είπε στους Times ο Φελίτσε Κρεσέντε, διευθυντής του αρχαιολογικού πάρκου του Σελινούντα. «Είναι ένα θαυμάσιο μυστήριο, το οποίο έχει μερικώς μόνο αποκαλυφθεί. Βρήκαμε την αγορά, όμως δεν ξέρουμε ακόμα γιατί είναι τόσο μεγαλοπρεπής και γιατί στο κέντρο της βρίσκεται ο τάφος του Πάμμιλου».
Στο σημείο βρέθηκε επίσης μία αίθουσα για συμπόσια με θέσεις για εννέα ανάκλιντρα.
«Η αποκάλυψη είναι μεγάλης σημασίας για να κατανοήσουμε καλύτερα τον Σελινούντα της αρχαϊκής και της κλασικής εποχής», είπε ο Μαρκόνι.
Ο Θουκυδίδης αναφέρει ότι η πόλη ιδρύθηκε το 628 π.Χ., ενώ ο Διόδωρος, λίγο νωρίτερα, το 650 π.Χ.
Ο Σελινούντας έπεσε το 409 π.Χ. στους Καρχηδόνες με αρχηγό τον Αννίβα, μετά από σκληρές μάχες που κράτησαν 10 ημέρες, στις οποίες σκοτώθηκαν χιλιάδες άνδρες και από τις δύο πλευρές. Με το που μπήκαν στην πόλη, οι κατακτητές έσφαξαν 16.000 κατοίκους για να τους τιμωρήσουν για την σθεναρή τους αντίσταση και αιχμαλώτισαν άλλους 5.000, που πούλησαν για δούλους.
Η πόλη έπεσε σε παρακμή. Το 250 π.Χ. οι Καρχηδόνες αποχώρησαν καταστρέφοντάς την ολοσχερώς.
Ανάμεσα στα αντικείμενα που έχουν βρεθεί στις πιο πρόσφατες ανασκαφές, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν ένα μικρό γυάλινο «φυλαχτό» – γεράκι, αφιερωμένο σε αιγύπτιο θεό. Οι ειδικοί θεωρούν ότι είναι αιγυπτιακής προέλευσης από το τέλος του έβδομου αιώνα π.Χ. και μαρτυρεί τον κεντρικό ρόλο της Σικελίας στο εμπόριο και τις πολιτισμικές ανταλλαγές στον μεσογειακό κόσμο.
Αλλο ένα μυστήριο αντικείμενο είναι ένα πέτρινο καλούπι ενός βασιλικού σκήπτρου, το οποίο είχε θαφτεί σε δύο τμήματα, ενδεχομένως για να μην μπορέσουν να βγάλουν αντίγραφο, όπως εκτιμούν οι επιστήμονες. «Θα ψάξουμε να βρούμε τι μέταλλο χρησιμοποιήθηκε, μάλλον χαλκός, για να μπορέσουμε να φτιάξουμε αντίγραφο», είπε ο Μαρκόνι.