Η μεσογειακή φώκια μοναχός, που είναι πιο γνωστή με το επιστημονικό της όνομα Monachus Μonachus, είναι το ένα από τα δύο εναπομείναντα είδη φώκιας μοναχού της οικογένειας των φωκιδών. Κάποτε ήταν εξαπλωμένη σε όλες τις ακτές της Μεσογείου, της Μαύρης Θάλασσας και του ανατολικού Ατλαντικού. Σήμερα, με αριθμό μικρότερο από 700 άτομα, συγκαταλέγεται στα σπανιότερα και πλέον απειλούμενα ζωικά είδη του πλανήτη. Ο μισός περίπου πληθυσμός, γύρω στα 250-300 άτομα, ζει στην Ελλάδα.
Το 2007 είχαν εντοπιστεί σε παράκτιες περιοχές της βόρειας Κύπρου 37 δυσπρόσιτα στον άνθρωπο σπήλαια, η είσοδος των οποίων βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας. Τα σπήλαια θεωρήθηκαν πιθανά σημεία αναπαραγωγής για τις φώκιες. Ερευνητές του βρετανικού Πανεπιστημίου Εξετερ και της οικολογικής οργάνωσης Spot αποφάσισαν να τοποθετήσουν σε ορισμένα από αυτά τα σπήλαια ειδικές κάμερες που ενεργοποιούνται με την κίνηση.
Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά του ο Independent, οι κάμερες επιβεβαίωσαν τις εκτιμήσεις, αφού πράγματι εκεί πηγαίνουν να γεννήσουν τα μικρά τους οι φώκιες μοναχοί. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι ορισμένα από αυτά τα σπήλαια έχουν καταστραφεί.
«Τα σημεία αναπαραγωγής που εντοπίσαμε δεν βρίσκονται σε σημεία όπου υπάρχει κάποιο καθεστώς προστασίας για αυτό και βρισκόμαστε σε επαφή με τις τοπικές Αρχές για να συμβεί κάτι τέτοιο» αναφέρει ο Ρόμπιν Σνέιπ, καθηγητής του Κέντρου Οικολογίας και Διατήρησης του Πανεπιστημίου Εξετερ, μέλος της ερευνητικής ομάδας η οποία συνεχίζει την παρακολούθηση των σπηλαίων ώστε να συλλεχθούν στοιχεία που να βοηθήσουν στην ακριβέστερη καταγραφή του πληθυσμού της σπάνιας φώκιας.