Πριν από δύο δεκαετίες, ένας κλέφτης έργων τέχνης πέτυχε κάτι που δεν είχε καταφέρει η Κακιά Μάγισσα της Δύσης στο κλασικό χολιγουντιανό μιούζικαλ του 1939 «Ο Μάγος του Οζ»: να κλέψει τις ρουμπίνι γόβες της Ντόροθι. Εξι χρόνια μετά την ανάκτησή τους χάρη σε επιχείρηση του FBI, ένα από τα τέσσερα ζευγάρια που φορούσε η Τζούντι Γκάρλαντ στην ταινία βγαίνει σε δημοπρασία.
Ο Μάικλ Σο, αυστραλός συλλέκτης αναμνηστικών, παρουσίασε τα γοβάκια αυτή την εβδομάδα, με τον οίκο δημοπρασιών Heritage του Ντάλας να ανακοινώνει ότι η υποβολή προσφορών για την απόκτησή τους θα διαρκέσει μέχρι τις 7 Δεκεμβρίου. Σύμφωνα με τους Times του Λονδίνου, το ζευγάρι των υποδημάτων είναι το μοναδικό από τα τέσσερα που φορούσε η ηθοποιός που υποδυόταν την Ντόροθι, και η τιμή του υπολογίζεται σε 3,5 εκατ. δολάρια (3,25 εκατ. ευρώ).
Ο οίκος Heritage από το Τέξας των ΗΠΑ παρουσίασε τις γόβες μαζί με άλλα διάσημα κινηματογραφικά σκηνικά, όπως το επιτραπέζιο παιχνίδι από την ταινία «Τζουμάντζι» του 1995, την μπάλα που αποκαλούσε «Γουίλσον» ο Τομ Χανκς στην ταινία «Ο Ναυαγός», ένα χρυσό εισιτήριο από την ταινία «Ο Τσάρλι και το Εργοστάσιο Σοκολάτας», καθώς και πρωτότυπα σκίτσα από την παραγωγή της ταινίας του Στίβεν Σπίλμπεργκ «Τα Σαγόνια του Καρχαρία».
Τα γοβάκια κλάπηκαν το 2005 από το Μουσείο Τζούντι Γκάρλαντ στο Γκραντ Ράπιντς της Μινεσότα. Οι αρχές εντόπισαν θραύσματα γυαλιών από ένα παράθυρο και από το πλεξιγκλάς που τις προστάτευε εντός του μουσείου, αλλά δεν βρήκαν δακτυλικά αποτυπώματα – ενώ το σύστημα συναγερμού δεν είχε ενεργοποιηθεί.
Η κλοπή παρέμενε μυστήριο μέχρι το 2018, όταν το FBI ανακοίνωσε ότι οι γόβες είχαν ανακτηθεί σε μια «μυστική επιχείρηση στη Μινεάπολη». Επιστράφηκαν στον Σο μόλις φέτος, αφού ολοκληρώθηκε η έρευνα για μια υπόθεση εκβιασμού συνδεδεμένη με τη ληστεία. Ο αυστραλός συλλέκτης ήταν κατενθουσιασμένος με την ανάκτησή τους.
Τον περασμένο Ιανουάριο, ο 76χρονος Τέρι Μάρτιν καταδικάστηκε σε φυλάκιση ενός έτους με αναστολή και σε πρόστιμο 23.500 δολαρίων για κλοπή, έχοντας παραδεχτεί την εισβολή του στο μουσείο με βαριοπούλα. Ο διαρρήκτης κατέθεσε ότι ένας συνεργάτης του τον είχε πείσει να κάνει «μια τελευταία ληστεία» πριν αποσυρθεί, λέγοντάς του ότι τα γοβάκια ήταν επικαλυμμένα με αληθινά κοσμήματα.
Ο δικηγόρος υπεράσπισής του μίλησε για «εγκληματική υποτροπή», γράφοντας στο σημείωμά του πριν την ανακοίνωση της ποινής ότι «οι παλιές συνήθειες δύσκολα πεθαίνουν». Ο Μάρτιν κατέθεσε ότι εγκατέλειψε τις γόβες μόλις ανακάλυψε ότι ήταν διακοσμημένες με γυάλινες χάντρες, αντί για ρουμπίνια.
Στο μυθιστόρημα του Λ. Φρανκ Μπάουμ με τίτλο «Ο Υπέροχος Κόσμος του Μάγου του Οζ», που κυκλοφόρησε το 1900 και στο οποίο βασίστηκε το φιλμ, τα γοβάκια είχαν ασημί χρώμα. Οι παραγωγοί της ταινίας του 1939 και ο σκηνοθέτης της, Βίκτορ Φλέμινγκ, αποφάσισαν να αλλάξουν το χρώμα τους σε ρουμπινί ώστε να εκμεταλλευθούν τα ζωντανά χρώματα της νέας τεχνολογίας Technicolor, που είχε μόλις κάνει την εμφάνισή της στον κινηματογράφο.
Ανάμεσα στους επίδοξους πλειοδότες για τις γόβες που ανακτήθηκαν είναι και το Μουσείο Τζούντι Γκάρλαντ, το οποίο ελπίζει να επιστρέψει το ζευγάρι στον τόπο του εγκλήματος, με τη βοήθεια δωρεάς ύψους 100.000 δολαρίων (93.000 ευρώ) από την κυβέρνηση της Πολιτείας της Μινεσότα.
Ο Τιμ Γουόλζ, κυβερνήτης της Μινεσότα και υποψήφιος αντιπρόεδρος των Δημοκρατικών στις φετινές προεδρικές εκλογές με την Κάμαλα Χάρις, ενέκρινε την πρωτοβουλία του μουσείου τον περασμένο Μάιο, δηλώνοντας χαρακτηριστικά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Θα αγοράσουμε τα αναθεματισμένα γοβάκια της Τζούντι Γκάρλαντ».
Η Τζέινι Χάιτζ, διευθύντρια του μουσείου, είπε στο κρατικό ραδιόφωνο NPR: «Πιστεύουμε ότι οι γόβες πρέπει να επιστραφούν στο σπίτι τους – αυτό ακριβώς, άλλωστε, είναι και το μήνυμα της ταινίας».