Μαέστρος, πιανίστας, λιμπρετίστας, συγγραφέας, κριτικός, μουσικολόγος, φωτογράφος και σκηνοθέτης. Ξεχνάμε κάποια άλλη ιδιότητά του;
Το μόνο βέβαιο; Είναι ιδιαίτερα αναγνωρισμένος και παραγωγικός μουσικοσυνθέτης. Ο Μάικλ Νάιμαν σπούδασε στη Βασιλική Ακαδημία Μουσικής του Λονδίνου και στην αρχή έγραφε κριτικές για μουσική σε περιοδικά όπως το The Spectator και The New Statesman. Από τις πρώτες του δουλειές στον Κινηματογράφο ήταν οι ταινίες του Πίτερ Γκρίναγουεϊ, στις αρχές της δεκαετίας του ’80, όταν ο Νάιμαν είχε τη δυνατότητα να ξεδιπλώσει το ταλέντο του στη σύνθεση (και) μινιμαλιστικής κλασικής μουσικής. Τα επόμενα χρόνια, καθώς οι συνεργασίες του με τον Γκρίναγουεϊ περιορίστηκαν, έγραψε μουσική για ταινίες σπουδαίων σκηνοθετών όπως οι Μάικλ Γουίντερμπότομ και Νιλ Τζόρνταν.
Εκτός από παρτιτούρες για το σινεμά έχει συνθέσει ακόμη όπερες, έξι κοντσέρτα, τέσσερα κουαρτέτα για έγχορδα, μουσική δωματίου και μουσική για παραστάσεις σύγχρονου χορού της Λουσίντα Τσάιλντς, της Καρίν Σαπορτά και άλλων. Εχει γράψει 10 κύκλους τραγουδιών βασισμένους σε ποίηση, μεταξύ άλλων, Σαίξπηρ, Μίλτον, Τσέλαν, Νερούδα, Παζ και μεξικανών λαϊκών ποιητών. Εχει ακόμη συνεργαστεί με καλλιτέχνες από χώρους εκτός της δυτικής κλασικής παράδοσης ή της πειραματικής μουσικής, όπως η Ούτε Λέμπερ, οι Flying Lizards, o Στινγκ και άλλοι. Από τις πιο σπουδαίες συνθετικές του δουλειές ήταν η συγγραφή μουσικής σε βωβές ταινίες της δεκαετίας του ‘20.
Τώρα, σύμφωνα με τον Guardian έχει γράψει τη μουσική -66 λεπτών, παρακαλώ- για ένα πλυντήριο!
Να άλλο ένα τραγούδι για ένα πλυντήριο
Εντάξει, δεν είναι ένα όποιο κι όποιο πλυντήριο, αλλά θυμίζει εξωγήινη επιστήμη: η τεχνολογία QuickDrive της Samsung «μειώνει κατά το ήμισυ τον χρόνο πλυσίματος και κατά 20% την απαιτούμενη ενέργεια, προσφέροντας στους καταναλωτές εξοικονόμηση χρόνου, χωρίς συμβιβασμούς στο αποτέλεσμα της πλύσης», σύμφωνα με την εταιρεία. Ο κάδος Q-DrumTM αποτελείται από έναν μεγάλο κύριο κάδο και μια επιφάνεια στο πίσω μέρος που κινείται ανεξάρτητα. Οχι, δεν κάνουμε διαφήμιση στο προϊόν, απλώς αυτά τα λόγια χρησιμοποίησαν από τη Samsung για να πείσουν τον Νάιμαν ότι θα έπρεπε να γράψει μουσική για αυτό το… διαστημόπλοιο!
Ο συνθέτης παραδέχτηκε ότι ήταν «πιο ασυνήθιστο, κακόβουλο και απαιτητικό αίτημα που είχα εδώ και πολλά χρόνια». Ομως, γρήγορα ενθουσιάστηκε με την ιδέα να βάλει ζωή μέσω της μουσικής του σε κάτι τετριμμένο, καθημερινό, πεζό, που θυμίζει τη ρουτίνα του σύγχρονου ανθρώπου – το πλύσιμο με πλυντήριο. Ετσι κι αλλιώς, σύμφωνα με τον ίδιο, αυτή είναι η πιο περίπλοκη περίπτωση κατά την οποία έχει δεχτεί να συνθέσει ένα κομμάτι, αλλά δεν του ήταν κάτι ξένο: οι μουσικοί κύκλοι που δημιουργεί βασίζονται στην επανάληψη, όπως συμβαίνει και με την επανάληψη περιστροφής -γιατί όχι- ενός κάδου πλυντηρίου. Επίσης, ήθελε αυτή η μουσική να είναι δυνατή, επειδή πιστεύει ότι με αυτό το μουσικό έργο του τίθεται ο άνθρωπος πάνω από το μηχάνημα, δεν «καπελώνεται» ως υποτελής του.
Οι Sonic Youth και τα… άπλυτά τους
Ταυτόχρονα, ο ίδιος τονίζει σαρκαστικά ότι αυτή η δουλειά ήρθε 300 χρόνια μετά μια άλλη πρεμιέρα, το 1717. Τότε, ο βασιλιάς Γεώργιος ο Α’ ζήτησε από τον Χαίντελ να γράψει μουσική για μια δεξίωση που θα έδινε εν πλω στον Τάμεση, στις 17 Ιουλίου. Ο ήδη διάσημος συνθέτης συνέθεσε τρεις σουίτες τις οποίες ονόμασε «Μουσική των Νερών». Εφτασε, λοιπόν, η πολυαναμενόμενη ημέρα και οι καλεσμένοι του βασιλιά επιβιβάστηκαν σε ένα πλοιάριο. Mία ομάδα 50 μουσικών -σε μια φορτηγίδα, δίπλα τους- ερμήνευσε το έργο. Τόσο πολύ ενθουσιάστηκαν ο Γεώργιος και οι συνδαιτυμόνες του, ώστε διέταξε τους μουσικούς να το ερμηνεύσουν ξανά, τουλάχιστον τρεις φορές, φέρνοντάς τους στα όρια των αντοχών τους! Λάβετε υπ’ όψιν σας ότι το έργο είχε διάρκεια σχεδόν σαράντα λεπτά της ώρας! Τελικώς, οι ταλαίπωροι μουσικοί πήραν άδεια να σταματήσουν, πολύ μετά τα μεσάνυχτα. Σαν ένα πλυντήριο που είχε να πλύνει πολλά κιλά ρούχων, με άλλα λόγια, σε νυχτερινό τιμολόγιο.
Αυτή η ταινία θα κάνει πρεμιέρα στον κινηματογράφο Cineworld, στο κεντρικό Λονδίνο, στις 5 Δεκεμβρίου. Επειτα από αυτό, θα είναι διαθέσιμο στο YouTube.
Βέβαια, αυτό το φιλμ δεν είναι η πρώτη καλλιτεχνική προσπάθεια που έχει γίνει για ένα (ωραίο μου) πλυντήριο. Η Κέιτ Μπους συνόψισε τέλεια τον αισθησιασμό του πλυντηρίου με τις μουσικές της στον δίσκο της «Aerial», με το τραγούδι «Mrs. Bartolozzi». Θα μπορούσε, βέβαια, η δισκογραφική της δουλειά να λέγεται «Ariel».
Σύμφωνα με τον Νάιμαν, «το πλυντήριο μπορεί να είναι το νέο rock and roll». Σίγουρα. Αλλά πάντα με μαλακτικό.