Το ημερολόγιο έγραφε 18 Σεπτεμβρίου 2001. Ενα 15χρονο αγόρι, του οποίου το όνομα συζητιόταν, ήδη, με θαυμασμό στην Ισπανία, έκανε την πρώτη του εμφάνιση και κατέκτησε την πρώτη του νίκη σε τουρνουά ανδρών: στο Τσάλεντζερ της Σεβίλλης. Ο ήλιος του τένις, Ράφα Ναδάλ, είχε, μόλις, ανατείλει. Εδυσε το βράδυ της Τρίτης (19/11) στη Μάλαγα, 200 χιλιόμετρα από εκεί που έριξε την πρώτη του αχτίδα στα κορτ.
Στην πρεμιέρα του Ντέιβις Καπ ο 38χρονος πρωταθλητής –η μεγαλύτερη μορφή του ισπανικού αθλητισμού, όπως έγραψε η Marca– ηττήθηκε από τον Ολλανδό Μπόουτικ φαν ντε Σάντσχουλπ, Νο80 στο παγκόσμιο ranking, με 6-4, 6-4. Ο Ναδάλ, που απείχε από τη δράση για πάνω από τρεις μήνες και είχε εμφανιστεί σε μόλις επτά τουρνουά εφέτος, παραδόθηκε σε μια ώρα και 50 λεπτά. Αντιστάθηκε στη φθορά του χρόνου όσο λίγοι αθλητές, αλλά στο τέλος νικήθηκε.
Ηταν ο τελευταίος του χορός. «Δεν κουράστηκα να παίζω τένις, όμως κουράστηκε το σώμα μου. Δυστυχώς, η στιγμή του αποχαιρετισμού, που τόσο πολύ προσπάθησα να καθυστερήσω, έφτασε. Εχασα το πρώτο μου ματς σε αυτό το τουρνουά (το 2004), έχασα και το τελευταίο. Ο κύκλος έκλεισε, ακριβώς όπως άρχισε», δήλωσε μετά το παιχνίδι.
Τη Δευτέρα, στη συνέντευξη Τύπου, είχε πει πως δεν θα άφηνε τη συγκίνηση να τον κυριεύσει. Αλλά στην πράξη, δεν τα κατάφερε. Κατά την ανάκρουση του εθνικού ύμνου της Ισπανίας τα μάτια του δάκρυσαν και το δεξί του χέρι έτρεμε. Αμέσως μετά γνώρισε την αποθέωση από τους 11.500 θεατές που είχαν γεμίσει ασφυκτικά τη «Μαρτίν Καρπένα Αρένα», η οποία συνήθως φιλοξενεί αγώνες μπάσκετ. «Gracias», ψέλλισε, κάνοντας ένα νεύμα προς την εξέδρα. Το κοινό απάντησε φωνάζοντας ρυθμικά το όνομά του.
Στο βίντεο του αποχαιρετισμού, που είχαν ετοιμάσει οι διοργανωτές, μίλησαν, μεταξύ άλλων, ο Ντέιβιντ Μπέκαμ (στα Ισπανικά), ο Αντι Μάρεϊ, ο Ρότζερ Φέντερερ, ο Νόβακ Τζόκοβιτς, η Σερένα Γουίλιαμς, ο Χουάν Μαρτίν ντελ Πότρο, ο θριαμβευτής της «Χρυσής Μπάλας», Ρόδρι, ο Ικερ Κασίγιας και ο Ραούλ. Αλλά τι να πεις, για να περιγράψεις το μεγαλείο ενός τέτοιου αθλητή;
Από εκείνο το πρώτο παιχνίδι της επαγγελματικής του καριέρας, το 2001, μέχρι χθες, ο Ναδάλ έπαιξε σε 1.307 ματς του ATP Tour (2.543 ώρες και 15 λεπτά), κερδίζοντας τα 1.080. Κατέκτησε τα πάντα (εκτός από το τρόπαιο του ATP Finals): 22 γκραν-σλαμ τίτλους, 92 σε τουρνουά ATP, 36 σε Μάστερς, τέσσερις στο Ντέιβις Καπ και δυο χρυσά μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Μπήκε στο top-10 της παγκόσμιας κατάταξης το 2005 και παρέμεινε εκεί επί 912 διαδοχικές εβδομάδες. Τις 209 από αυτές, στο Νο1.
Αποχωρεί ως ο δεύτερος πιο επιτυχημένος τενίστας όλων των εποχών, σύμφωνα με τη στατιστική. Αλλά το μέγα ερώτημα στην περίπτωσή του είναι, τι θα μπορούσε να πετύχει ακόμη, αν δεν είχε βασανιστεί αφάνταστα από 30 τραυματισμούς σε κάθε σημείο του κορμιού του, που δεν του επέτρεψαν να αγωνιστεί σε 15 major τουρνουά. Ο Φέντερερ έλλειψε από έξι. Και ο Τζόκοβιτς έχασε (λόγω τραυματισμού) μόνο ένα από τα 79 τελευταία Γκραν-Σλαμ. Δεν είναι οι τίτλοι του, που τον έκαναν τόσο σπουδαίο και γοητευτικό. Είναι η μαχητικότητα και η σιδερένια του θέληση. Κάθε φορά που έπεφτε, ο Ναδάλ έβρισκε το κουράγιο να σηκωθεί, να αντέξει τους πόνους, διαψεύδοντας όσους πίστευαν πως είχε «ξοφλήσει». Ηταν αρτίστας στα κορτ. Μα, πάνω απ’ όλα, πολεμιστής.
Τον Μάιο του 2005, όταν έκανε την πρώτη του εμφάνιση στον τόπο της πιο μεγάλης του δόξας, το Γαλλικό Οπεν, 19χρονος με μακριά μαλλιά και αμάνικο t-shirt, έμοιαζε με ροκ-σταρ. Ηταν ο πιο δυνατός, ο πιο ανθεκτικός, ο πιο ορμητικός απ’ όλους τους τενίστες που έχουμε δει. Ο «Ταύρος του Μανακόρ». Αλλά την ίδια χρονιά άρχισε να υποφέρει. Διαγνώστηκε με σύνδρομο Μίλερ – Βάις: μια σπάνια οστεοχονδρίτιδα στο σκαφοειδές, που παραμορφώνει το κόκκαλο. Αυτή η εκφυλιστική πάθηση ήταν ανίατη. Εκείνος ο πρώτος του μεγάλος τίτλος, πριν από 19 χρόνια, θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ο τελευταίος. Υπήρξε, όμως, η απαρχή μιας σειράς θαυμάτων. Υπερβαίνοντας τα ανθρώπινα όρια (και συχνά αψηφώντας τις οδηγίες των γιατρών του), έκανε το αδύνατο να φαίνεται κανονικό.
Το 2017 ο τότε φυσιοθεραπευτής του, Λουίς Ενρακάθ, είχε πει ότι ένας φυσιολογικός άνθρωπος δεν θα μπορούσε ούτε να περπατήσει, αν είχε τα προβλήματα του Ναδάλ. Εκείνος, όμως, κατάφερε ένα από τα πιο θεαματικά come-back στα χρονικά των σπορ, έστω κι αν χρειάστηκε να αλλάξει τρόπο παιχνιδιού.
Το 2021 η σεζόν είχε τελειώσει πρόωρα για τον Ισπανό, στα μέσα Αυγούστου. Στις αρχές του 2022, στο Οπεν της Αυστραλίας, όλοι περίμεναν να πει «αντίο». Εκείνος, όμως, κατέκτησε το τρόπαιο, σε έναν τελικό που κράτησε πάνω από 5 ώρες, ανατρέποντας το σε βάρος του 0-2 απέναντι σε έναν αντίπαλο (Ντανίλ Μεντβέντεφ) που είναι 10 χρόνια νεώτερος. Εμεινε στην Ιστορία του τένις ως «το θαύμα της Μελβούρνης». Την ίδια χρονιά, με… ένα πόδι και χειρουργημένη μέση, κέρδισε το Ρολάν Γκαρός, τον τελευταίο γκραν-σλαμ τίτλο της μυθικής του καριέρας.
Οι «φαν» του τον λάτρεψαν και ως προσωπικότητα, όχι μόνο ως αθλητή. Αγάπησαν τις τεράστιες θυσίες που έκανε για χάρη του τένις, το μεσογειακό του ταμπεραμέντο, τις αδυναμίες του, ακόμη και τα… τικ που τον χαρακτήριζαν στα κορτ. Επίσης, τη σεμνότητά του. Δεν προκάλεσε, ποτέ, ούτε με πράξεις ούτε με λόγια. Αντιδράσεις προκάλεσε μόνο μια συνέντευξή του στο Sports Illustrated, το 2010, όταν αυτοπροσδιορίστηκε ως άθεος αγνωστικιστής. «Μπορείς να είσαι πιστός ή άθεος, Χριστιανός, Μουσουλμάνος, ή οτιδήποτε άλλο, όμως πιστεύω ότι στο όνομα της θρησκείας οι άνθρωποι έχουν διαπράξει τις μεγαλύτερες θηριωδίες», είχε πει, μεταξύ άλλων.
Οταν (τον Οκτώβριο) ανακοίνωσε ότι το Ντέιβις Καπ θα ήταν το τελευταίο του τουρνουά, οι τιμές των εισιτηρίων του προημιτελικού της Ισπανίας με την Ολλανδία εκτοξεύθηκαν στα ύψη, στη δευτερογενή αγορά. Εισιτήρια των 40 έως 530 ευρώ μεταπωλήθηκαν προς 2.400 έως… 111.000 ευρώ. Για τον τελικό της 24ης Νοεμβρίου, έφτασαν σε ύψη αδιανόητα (πάνω από 500.000 ευρώ). Αλλά ο Ναδάλ δεν θα είναι εκεί.
Θα μας λείψει. Δύο χρόνια μετά το «αντίο» του Φέντερερ, χάσαμε ακόμη ένα από τα τρία «ιερά τέρατα» του σύγχρονου τένις. Μόνο ο Τζόκοβιτς μας απέμεινε.