Κάτι ανάλογο με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν τα φασιστικά καθεστώτα του Μεσοπολέμου είχαν συγκροτήσει τον δικό τους ιστορικό Αξονα με σκοπό να πολεμήσουν τις δυτικοευρωπαϊκές δημοκρατικές χώρες και τον καπιταλισμό τους, μπορεί να συμβεί και τώρα: ο νέος άξονας που είναι στα σκαριά είναι αυτός των Ρωσίας και Κίνας, δύο κρατών με «αυταρχική ηγεσία» και με… ένσημα στον κομμουνισμό (οι νεοκαπιταλιστές κινέζοι ηγέτες τον διατηρούν ζωντανό ακόμη –τύποις, βέβαια–, ώστε δι’ αυτού να εξασφαλίζει η νομενκλατούρα του ΚΚΚ την απρόσκοπτη νομή της εξουσίας).
Η άποψη του Ρότζερ Μπόις εκφράστηκε καθαρά σε ένα μικρό αλλά περιεκτικό κείμενο γεωπολιτικής ανάλυσης. Ο αρθρογράφος των λονδρέζικων Times κατ’ αρχάς θύμισε στους παλαιότερους την επαναστατική λυκοφιλία των δύο κρατών, επί Στάλιν, έως ότου επήλθε η ρήξη, επί Χρουστσόφ, με αφορμή το 20ό Συνέδριο του ΚΚ Σοβιετικής Ενωσης. Τότε γεννήθηκαν δύο προσεγγίσεις της επανάστασης, η «ροζ» και αναθεωρητική των Σοβιετικών και η «κόκκινη» και πούρα, υποτίθεται, του Μάο. Προτού σωριαστούν όλα με πάταγο, η Ιστορία κατέγραψε ομηρικές μάχες Δυτικών (φυσικά) νεολαίων περί του φύλου των… κόκκινων αγγέλων, δηλαδή για το ποιος είναι ο σωστός και ποιος είναι ο λάθος δρόμος για τον κομμουνισμό…
Μαζί στο Ολυμπιακό βάθρο
Αυτά ανήκουν στο παρελθόν, έγραψε ο Μπόις. Τώρα οι δύο χώρες είναι έτοιμες «να εδραιώσουν μία συμμαχία μεταξύ τους ώστε να κάνουν τον κόσμο ασφαλέστερο για τον αυταρχισμό», δηλαδή για αυτές τις ίδιες. Και η ευκαιρία για την ανακοίνωση του κοινού μετώπου τούς δόθηκε με τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, στο Πεκίνο. Ολα θα καταστούν ολοφάνερα από τις συμφωνίες που θα υπογράψουν εκεί ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν με τον κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ. Εξάλλου σήμερα «και οι δύο δηλώνουν ότι η Δύση παρεμβαίνει στην Ουκρανία, έτσι την κατάλληλη στιγμή ο Πούτιν θα δηλώσει ότι την εισβολή του Σι στην Ταϊβάν την προκάλεσαν οι Δυτικοί»…
Πού είσαι Κίσινγκερ…
Αυτό που οι ΗΠΑ καλλιέργησαν «επί διδύμου Νίξον-Κίσινγκερ» τη δεκαετία του ’70 (δηλαδή «τη χρήσιμη για την Αμερική διχόνοια» μεταξύ Σοβιετικής Ενωσης [Ρωσίας] και Κίνας), κατέρρευσε τώρα: το Ουκρανικό «ανάγκασε τη Ρωσία και την Κίνα σε σφιχτό εναγκαλισμό». Και ακολούθησε η παράθεση των στοιχείων από τον Μπόις: «Η Κίνα αγοράζει σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου από τη Ρωσία, σε χαμηλότερη τιμή εν συγκρίσει με την Ευρώπη, δίνοντας όμως ως αντιστάθμισμα στο Κρεμλίνο ένα μαξιλαράκι ασφαλείας σε περίπτωση που η Δύση αποφασίσει να τιμωρήσει τη Ρωσία αν εισβάλει στην Ουκρανία». Και όχι μόνο: «Η Κίνα μπορεί επίσης να βοηθήσει τη Ρωσία εάν οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ενωση χτυπήσουν την καρδιά του ρωσικού τραπεζικού συστήματος ή αποκλείσουν τη Ρωσία από το διεθνές δίκτυο πληρωμών Swift» επισήμανε ο αρθρογράφος, θυμίζοντας ότι οι Κινέζοι έχουν ήδη βοηθήσει στο συγκεκριμένο επίπεδο το Ιράν.
Ολα μέλι και γάλα, λοιπόν;
Βάσει όλων αυτών, η έκκληση των ΗΠΑ προς την Κίνα να μεσολαβήσει στη Ρωσία ώστε να αποτραπεί η επίθεση στην Ουκρανία δεν είχε εξαρχής καμία τύχη: «Η Κίνα και η Ρωσία έχουν γίνει ήδη σύμμαχοι. Διοργανώνουν κοινές στρατιωτικές ασκήσεις, συντονίζουν την ψηφοφορία τους στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, εργάζονται σε κοινή διαστημική αποστολή, ενώ τα ρωσικά στρατεύματα έχουν μεταφερθεί από τα ρωσοκινεζικά σύνορα στα δυτικά σύνορα της Ρωσίας». Λοιπόν, είναι όλα μέλι και γάλα στις σχέσεις Μόσχας και Πεκίνου; Ο Πούτιν είπε, έγραψε ο Μπόις, ότι στο Πεκίνο θα επισφραγιστεί «ένα νέο μοντέλο συνεργασίας». Εχει κάνει τις προσθαφαιρέσεις του βλέποντας το «ηγετικό κενό» στον αγγλοσαξονικό κόσμο και νομίζει ότι θα αποκομίσει κέρδη για τη χώρα του. «Ωστόσο, ο ρώσος πρόεδρος μπορεί να έκανε λάθος υπολογισμούς και η Ρωσία να καταλήξει ο φτωχός συγγενής της Κίνας».
Και οι φίλοι μαλώνουν
Το πώς θα εξελιχθούν τα… οικογενειακά πράγματα του «νέου άξονα» θα καθοριστεί από τις παραμέτρους: Πρώτον, οι Πούτιν και Σι πρέπει να αποτρέψουν τυχόν συγκρούσεις σε περιοχές όπου τα συμφέροντά τους είναι ανταγωνιστικά. Το άλλοτε σοβιετικό Καζακστάν, νυν μέρος του κινεζικού πρότζεκτ «Belt and Road, είναι η κραυγαλέα περίπτωση. Η Κίνα αποδέχτηκε ειρηνευτική δύναμη υπό την ηγεσία της Ρωσίας εκεί, αλλά μόνο για μικρό χρονικό διάστημα. Παραμένει σημείο ανάφλεξης, όπως και τα κράτη της Κεντρικής Ασίας που γειτονεύουν με το Αφγανιστάν. Δεύτερον, πρέπει να αναβαθμιστεί η διμερής επικοινωνία σε επίπεδο συμβούλων εθνικής ασφάλειας. Τρίτον, η Κίνα πρέπει κάπως να ικανοποιήσει τη δίψα των Ρώσων για τεχνολογική εξέλιξη, έτσι «οφείλει» να φανεί διαλλακτική και πρόθυμη για γαλαντομίες στην Τεχνητή Νοημοσύνη και σε άλλα πεδία επιστημονικής πρωτοπορίας.
Ο Μπόις ρωτάει χωρίς περιστροφές: «Πόσο πρόθυμη είναι η Κίνα να μοιραστεί τέτοιες γνώσεις με τη Ρωσία;».