Η Airbnb παρουσίασε πρόσφατα μια ασυνήθιστη πρόταση για τους λάτρεις της Ιστορίας, των ασπίδων και των ταινιών με… χλαμύδες. «Ντυθείτε μονομάχος και αφήστε ελεύθερο τον εσωτερικό μαχητή σας στη θρυλική αρένα της Ρώμης» αναφέρει σε ανακοίνωση που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της.
Η εταιρεία καταλυμάτων προσφέρει σε έναν μικρό αριθμό ατόμων την ευκαιρία να ακολουθήσουν τα βήματα των μαχητών και διαφόρων θηρίων, αλλά με λιγότερο αιματηρό αποτέλεσμα. Πρόκειται για μια «exclusive εμπειρία μονομάχων» στο Κολοσσαίο, στο πλαίσιο της προώθησης της επικής ταινίας «Μονομάχος ΙΙ».
«Για πρώτη φορά μετά από σχεδόν 2.000 χρόνια το Κολοσσαίο επιστρέφει στον αρχικό του σκοπό, ως χώρος παραστάσεων, προσκαλώντας τολμηρούς πολεμιστές να πατήσουν το πόδι τους στην ιστορική αρένα για να χαράξουν τα δικά τους μονοπάτια και να διαμορφώσουν τη μοίρα τους» αναφέρει η ανακοίνωση. Υπόσχεται, δε, ένα θέαμα «συναρπαστικής αναμέτρησης» με έμπειρους μονομάχους, ένα γεύμα με «τροφές όπως σταφύλια, ρόδια, αμύγδαλα και καρύδια» και μια αναμέτρηση με «συμπολεμιστές».
Για κάποιους αυτή η ανακοίνωση αποτέλεσε πρόκληση για μαχητική αντιπαράθεση, σημειώνει η Washington Post. «Δεν μπορούμε να μετατρέψουμε ένα από τα πιο σημαντικά μνημεία του κόσμου σε θεματικό πάρκο» έγραψε ο Μασιμιλιάνο Σμερίλιο, σύμβουλος Πολιτισμού της Ρώμης, σε ανάρτησή του στο Instagram, ενώ και άλλοι αξιωματούχοι Πολιτισμού έκαναν παρόμοιες δηλώσεις στα μέσα ενημέρωσης.
Οι εντάσεις σχετικά με τη συμφωνία του Κολοσσαίου με την Airbnb έρχονται σε μια εποχή που δημοφιλείς ευρωπαϊκοί προορισμοί, όπως η Ρώμη, αντιμετωπίζουν μεγάλες εισροές τουριστών και αγωνίζονται να διατηρήσουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων τους. Οι επικριτές λένε ότι η αυξανόμενη χρήση κατοικιών για βραχυχρόνια ενοικίαση, όπως τα Airbnb, συμβάλλει στην έλλειψη κατοικιών για τους ντόπιους.
Οι αρνητικές αντιδράσεις για τη συμφωνία με το Κολοσσαίο, λοιπόν, είναι άλλο ένα μεγάλο «αγκάθι» για την εταιρεία. Η Λόρεν Ντόνοβαν Γκίνσμπεργκ, καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Ντιουκ, στο Ντάραμ της Βόρειας Καρολίνας, δήλωσε στην Washington Post ότι ο εμβληματικός αρχαιολογικός χώρος της Ρώμης ήταν το μέρος όπου μονομάχοι –κρατούμενοι καταδικασμένοι σε θάνατο– και ζώα θανατώνονταν, κάποιες φορές «με βάναυσους τρόπους, σχεδιασμένους για ταπείνωση και θέαμα».
«Η ιδέα μιας δραστηριότητας (cosplay) όπου οι συμμετέχοντες, ντυμένοι με κοστούμια εποχής, αναπαριστούν τη βία των επαγγελματιών μονομάχων, οι οποίοι ήταν συνήθως είτε σκλάβοι είτε κατώτερης τάξης πολίτες ή μετανάστες, σε έναν τόπο τόσο μεγάλης βίας, ως “παράπλευρο όφελος” της διαμονής σε Airbnb –μια εταιρεία που επίσης κερδίζει άμεσα από τον υπερτουρισμό της Ρώμης–, μου φαίνεται ότι είναι το λάθος είδος ενασχόλησης με την αρχαία Ρώμη» έγραψε η Γκίνσμπεργκ στο email της στην αμερικανική εφημερίδα. «Σίγουρα ευτελίζει τη ζωή και τον θάνατο των μονομάχων και πολλών άλλων, ή τουλάχιστον δεν είναι το μάθημα που ελπίζω ότι οι μαθητές μου θα έπαιρναν μελετώντας τη ρωμαϊκή αρένα» πρόσθεσε.
Από την άλλη πλευρά, η Airbnb δήλωσε ότι η απογευματινή εμπειρία στο Κολοσσαίο συνοδεύεται με χορηγία ύψους 1,5 εκατ. δολαρίων για την υποστήριξη του αρχαιολογικού χώρου, στο πλαίσιο μιας μεγαλύτερης δωρεάς της εταιρείας σε ιστορικά αξιοθέατα και σπίτια στην Ευρώπη.
«Είμαστε περήφανοι επειδή στηρίζουμε το συνεχιζόμενο έργο συντήρησης του Κολοσσαίου βρίσκοντας νέους τρόπους για να εμπνέουμε και να εκπαιδεύουμε τους επισκέπτες σχετικά με την ιστορική σημασία αυτής της παλιάς εποχής» ανέφερε η Airbnb σε δήλωσή της, σημειώνοντας ότι το πρόγραμμα «αναδημιουργήθηκε με ευαισθησία», σε συνεργασία με την αρχαιολογική ομάδα του μουσείου και συλλόγους αναπαράστασης.
Στη δήλωση που διανεμήθηκε από την Airbnb, η Αλφονσίνα Ρούσο, διευθύντρια του Αρχαιολογικού Πάρκου του Κολοσσαίου, πρόσθεσε ακόμη ότι, στο πλαίσιο της συμφωνίας, θα ανανεωθεί και μια μόνιμη έκθεση στον αρχαιολογικό χώρο. «Ο στόχος της συνεργασίας είναι η ενίσχυση της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του Αμφιθεάτρου του Φλαβιανού (όπως ήταν αρχικά γνωστό το Κολοσσαίο) μέσω δραστηριοτήτων που εμβαθύνουν, σεβόμενες πλήρως το μνημείο, και είναι βασισμένες σε αυστηρή ιστορική έρευνα» εξήγησε η Ρούσο.
Αιτήματα για κρατήσεις για την τρίωρης διάρκειας εμπειρία «Train for Gladiator II glory» μπορούν να υποβληθούν μεταξύ 27 Νοεμβρίου και 9 Δεκεμβρίου. Οσοι επιλεγούν να συμμετάσχουν θα επισκεφθούν το Κολοσσαίο στις 7 ή 8 Μαΐου. Θα γίνουν δύο παραστάσεις, σε κάθε μία από τις οποίες θα συμμετάσχουν 16 άτομα. Αν και η εμπειρία είναι δωρεάν, διανυκτέρευση στο Κολοσσαίο δεν περιλαμβάνεται.
Ο αρχαιολογικός χώρος αναφέρει ακόμη ότι το πρόγραμμα «θα πραγματοποιηθεί εκτός των τακτικών ωρών λειτουργίας και δεν θα παρεμποδίσει τις συνήθεις επισκέψεις στον αρχαιολογικό χώρο, διασφαλίζοντας την πλήρη πρόσβαση των επισκεπτών στο μνημείο».
Η Ντέμπρα Λέβινσον, ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος του τουριστικού γραφείου της Φλόριντα «Mr. & Mrs. Italy», έχει προγραμματίσει δραστηριότητες μονομάχων στη Ρώμη, κάνοντας κράτηση μέσω μιας σχολής «μονομάχων». Αλλά, όπως είπε στην Washington Post, δεν είναι κατάλληλο για ενήλικες να υποδυθούν τους ρωμαίους πολεμιστές μέσα στα αγιασμένα τείχη του Κολοσσαίου.
«Είναι ένας φανταστικός τρόπος για να ασχοληθούν τα παιδιά με την Ιστορία, γιατί προσφέρει έναν πρακτικό και αξέχαστο τρόπο μάθησης», δήλωσε η Λέβινσον, «αλλά όταν διαφημίζεται κυρίως ως ψυχαγωγία ενηλίκων, υπάρχει κίνδυνος να υποτιμηθεί το Κολοσσαίο και να μετατραπεί από χώρο προβληματισμού και εκπαίδευσης σε κάτι σαν νεωτερισμό».
Οπως δήλωσε, εξάλλου, στην Telegraph ο δημοτικός σύμβουλος Εντσο Φόσκι, «η Ρώμη δεν είναι Ντίσνεϊλαντ». Ωστόσο για ορισμένους λάτρεις των μονομάχων η εμπειρία φαντάζει πολλά υποσχόμενη.
Ο Ντάμιον ΝτιΓκράτσια, ιδρυτής της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Gladiators NYC, έχει αγωνιστεί σε σύγχρονα τουρνουά μονομάχων, όχι μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και στο Τόκιο, στην Πολωνία, στην Ισπανία, στην Πορτογαλία και στην Ιρλανδία. Είπε ότι κατανοεί γιατί μπορεί να είναι ευαίσθητη η προωθητική ενέργεια της Airbnb, αλλά ελπίζει ότι η εμπειρία θα ζωντανέψει την Ιστορία με σεβασμό.
«Το Κολοσσαίο είναι ένα απίστευτο θαύμα του κόσμου» είπε στην Washington Post ο ΝτιΓκράτσια. «Εννοώ ότι αν η Airbnb θέλει να τιμήσει την [ιταλική] κληρονομιά και να την επαναφέρει στη ζωή, και προσφέρει έναν εξαιρετικό τρόπο για να έχει περισσότερο τουρισμό, γιατί όχι; Νομίζω ότι εξαρτάται από το πώς θα το κάνουν».
Πρόσφατα, ο ιδρυτής και άλλα μέλη της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης παρακολούθησαν σε μια ιδιωτική προβολή το «Gladiator II», μετά από πρόσκληση της Paramount Pictures. «Εμείς είμαστε οι μονομάχοι της Νέας Υόρκης» τόνισε ο ΝτιΓκράτσια. «Αν έπρεπε να πάμε στο Κολοσσαίο για να πολεμήσουμε, θα πολεμούσαμε πολύ σκληρά. Θα βγάζαμε αίμα. Είμαστε έτοιμοι να πάμε» τόνισε.