Διεξάγεται τον Νοέμβριο, συνήθως μια εβδομάδα πριν από τον Αυθεντικό της Αθήνας, και είναι ένας από τους έξι major μαραθώνιους. Ο τελευταίος κάθε χρονιάς, έπειτα από εκείνους του Τόκιο, της Βοστώνης, του Λονδίνου, του Βερολίνου και του Σικάγο. Συγκεντρώνει τους περισσότερους δρομείς (την Κυριακή 5/11 στάθηκαν στην αφετηρία του πάνω από 50.000) και έχει το υψηλότερο κόστος συμμετοχής (εφέτος ανήλθε στα 270 ευρώ).
Ο μαραθώνιος της Νέας Υόρκης είναι και από τους πιο απαιτητικούς, αφού η διαδρομή του δεν είναι φλατ, αλλά περιλαμβάνει λοφίσκους, τους οποίους οι αθλητές πρέπει να ανεβοκατέβουν. Διόλου τυχαία, το ρεκόρ (2 ώρες 05’:06’’) του Κενυάτη, Τζόφρι Μουτάι, κρατούσε από το 2011. Μέχρι την Κυριακή, που το κατέρριψε ο Ταμιράτ Τόλα από την Αιθιοπία. Εγινε ο πρώτος μαραθωνοδρόμος που κατόρθωσε να διανύσει την απόσταση σε λιγότερο από 2 ώρες και 5 λεπτά (2 ώρες 04’:58’’).
Στα 32 του χρόνια ο Τόλα, παγκόσμιος πρωταθλητής πέρυσι στο Γιουτζίν του Ορεγκον, νίκησε σε major μαραθώνιο για πρώτη φορά στην καριέρα του, αφήνοντας τον Κενυάτη, Αλμπερτ Κορίρ, που τερμάτισε δεύτερος (2.06’:57’’) σχεδόν δυο λεπτά πίσω. Μετά το 30ο χιλιόμετρο πραγματοποίησε μια εντυπωσιακή επίθεση, και έφτασε άνετα στη νίκη, καταγράφοντας την ταχύτερη επίδοση όλων των εποχών στη συγκεκριμένη διαδρομή. Τις δυο προηγούμενες φορές που έτρεξε στη Νέα Υόρκη, είχε καταλάβει την 4η θέση.
Ο Τόλα φορούσε τα νέα «σούπερ παπούτσια» της Adidas, τα οποία κυκλοφόρησαν στην αγορά στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου και έγιναν ανάρπαστα. Εξαντλήθηκαν μέσα σε λίγες ώρες, παρά την «τσουχτερή» τιμή τους (σχεδόν 470 ευρώ), αλλά και το γεγονός ότι είναι… μιας χρήσεως (για έναν, μόνο, μαραθώνιο, σύμφωνα με τις οδηγίες των κατασκευαστών τους). Με τα ίδια παπούτσια, που φέρουν την εμπορική ονομασία «Adizero Adios Pro Evo 1», είχε θριαμβεύσει στον γυναικείο μαραθώνιο του Βερολίνου πριν από έξι εβδομάδες η Τιγκστ Ασίφα από την Αιθιοπία, πετυχαίνοντας νέο παγκόσμιο ρεκόρ (2:11’:53’’). Ζυγίζουν, μόλις, 138 γραμμάρια. Η ενδιάμεση σόλα, πάχους 33 χιλιοστών, και ένας «μαγικός» αφρός, μειώνουν τους κραδασμούς και περιορίζουν την απώλεια ενέργειας.
Η Nike, η εταιρεία που πρώτη κατασκεύασε αθλητικό παπούτσι «νέας τεχνολογίας», το 2016, κέρδισε το δικό της… παράσημο τον περασμένο μήνα στο Σικάγο. Ο Κενυάτης, Κέλβιν Κίπτουμ, έγινε ο πρώτος μαραθωνοδρόμος που διένυσε την κλασική διαδρομή των 42,195 χιλιομέτρων σε λιγότερο από δυο ώρες και ένα λεπτό (2:00:35’’), φορώντας ένα μοντέλο που θα βγει στην αγορά το 2024. Εγκρίθηκε από την World Athletics (παγκόσμια ομοσπονδία στίβου) με την ονομασία «Nike Dev 163», και θα κυκλοφορήσει ως «Alphafly 3». Σήμερα διατίθενται στο εμπόριο τα «Alphafly 2», σε τιμές γύρω στα 330 ευρώ.
Με το πρώτο «Alphafly» είχε πετύχει ο Ελιουντ Κιπτσόγκε εκείνο το ασύλληπτο 1:59’:40’’ στις 12 Οκτωβρίου 2019 στη Βιέννη: την καλύτερη επίδοση όλων των εποχών. Που, όμως, δεν αναγνωρίστηκε, επειδή δεν επιτεύχθηκε σε επίσημη διοργάνωση. Σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής είχε κοντά του 41 «λαγούς», που του έδιναν ρυθμό και τον προστάτευαν από τον άνεμο, ενώ οι τεχνικές βελτιώσεις που είχαν γίνει στις στροφές, τον βοήθησαν να εξοικονομήσει 13 δευτερόλεπτα.
Στον επιχειρηματικό πόλεμο των «σούπερ παπουτσιών» έχουν μπει και άλλες εταιρείες αθλητικών ειδών. Χθες, στη Νέα Υόρκη, στον μαραθώνιο γυναικών θριάμβευσε η Ελεν Ομπίρι, τρέχοντας με το νέο μοντέλο της «On». Με σπριντ στα τελευταία μέτρα, η Κενυάτισσα τερμάτισε πρώτη με χρόνο 2:27’:23’’. Είχε νικήσει και στη Βοστώνη, τον περασμένο Απρίλιο.
«Τους αγώνες δεν τους κερδίζουν τα παπούτσια, αλλά οι αθλητές», τόνισε προσφάτως στο BBC ο ιταλός προπονητής μεγάλων αποστάσεων, Ρενάτο Κανόβα, που βρίσκεται πίσω από δεκάδες ρεκόρ. Ναι, αλλά τους βοηθούν να φτάνουν σε επιδόσεις που μοιάζουν υπεράνθρωπες. Δεν είναι τυχαίο, λένε οι «ειδικοί», που στους τελευταίους μαραθώνιους τα ρεκόρ καταρρίπτονται, το ένα μετά το άλλο. Ο αδυσώπητος ανταγωνισμός των εταιρειών – κολοσσών, τους… βάζει φτερά στα πόδια.