Σε οκτώ ανθρώπους μεταμοσχεύθηκαν τα όργανα μιας 13χρονης στην Αγγλία -η οποία πέθανε από ανεύρυσμα στον εγκέφαλο- και πρόκειται για ένα (πικρό) ρεκόρ, καθώς ποτέ ξανά δεν μεταμοσχεύτηκαν τόσα πολλά όργανα πτωματικού δότη.
Οπως μεταδίδει το «ΒΒC Health News», η Τζεμίμα Λέιζελ από το Σόμερσετ πέθανε το 2012 και μεταμοσχεύθηκαν η καρδιά της, τα νεφρά της, οι πνεύμονες, το ήπαρ, το έντερο και το συκώτι σε οκτώ ανθρώπους – μεταξύ αυτών, πέντε παιδιά.
Οπως ανακοίνωσαν εκπρόσωποι του Γενικού Σχεδίου Υγείας στην Αγγλία, συνήθως γίνονται δύο μεταμοσχεύσεις – 2,6 για την ακρίβεια. Τώρα, έγιναν οκτώ – ένας πραγματικά πολύ ασυνήθιστος αριθμός.
Οι γονείς τής Τζεμίμα δήλωσαν ότι είναι πολύ σημαντικό να συζητούν οι οικογένειες για το πολύ μεγάλο θέμα που λέγεται «δωρεά οργάνων». Αλλά και για τις διαφορές που υπάρχουν. «Δωρητής οργάνων» είναι ο ενήλικος πολίτης που δηλώνει -εν ζωή- ότι μετά τον θάνατό του θα ήθελε να βοηθήσει ασθενείς συνανθρώπους του, προσφέροντας τα όργανά του προς μεταμόσχευση. «Δότης οργάνων» είναι ο εκλιπών από τον οποίο αφαιρείται τουλάχιστον ένα όργανό του προς μεταμόσχευση ή ο εν ζωή πολίτης που δίνει ένα όργανό του ή ιστό του προς μεταμόσχευση σε συγγενή του, με βάση την ισχύουσα νομοθεσία.
«Το ένστικτο κάθε γονέα είναι να μη συμφωνήσει σε μια αντίστοιχη περίπτωση δωρεάς οργάνων, είναι μια σκληρή απόφαση. Εμείς δεχτήκαμε επειδή γνωρίζαμε ότι η κόρη μας θα συμφωνούσε με αυτό», δήλωσαν οι συντετριμμένοι γονείς τής εκλιπούσας. Προτού πεθάνει η Τζεμίμα, λίγες ημέρες πριν, είχαν συζητήσει για αυτό το θέμα, έπειτα από ένα δυστύχημα που είχε κάποιος γνωστός τους.
Οι ίδιοι τόνισαν ότι εκείνη ήταν έξυπνη, συμπονετική και δημιουργική, ενώ θα ήταν «πολύ περήφανη για την κληρονομιά της» σε αυτούς τους ανθρώπους που έχουν, πια, μέσα τους τα όργανά της. Στη συζήτηση που είχαν στην οικογένεια για τις δωρεές οργάνων, είχαν αναπτύξει και το πόσο σημαντική είναι η δοτικότητα στους ανθρώπους, η συναισθηματική ικανότητα, δηλαδή, να θέλεις να χαρίζεις κάτι σε κάποιον που το έχει ανάγκη και εσύ δεν το χρειάζεσαι, πλέον.
Η Τζεμίμα κατέρρευσε κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας για το πάρτι γενεθλίων της μητέρας της και πέθανε τέσσερις ημέρες αργότερα, στο Βασιλικό Νοσοκομείο Παίδων του Μπρίστολ.
Οι γονείς της 13χρονης έχουν ιδρύσει ένα ταμείο με την ονομασία «The Jemima Layzell Trust» για να παράσχουν βοήθεια σε παιδιά με εγκεφαλικά τραύματα και για τη σχετική ευαισθητοποίηση αναφορικά με το θέμα της δωρεάς οργάνων.
Πέρσι, στη Βρετανία, 457 άτομα πέθαναν αναμένοντας δότη για μεταμόσχευση, ανάμεσά τους και 176 παιδιά.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα;
Στη χώρα μας έχουμε σε λειτουργία 5 Μονάδες Μεταμόσχευσης Νεφρού, 1 Μονάδα Μεταμόσχευσης Ηπατος και 1 Μονάδα Μεταμόσχευσης Καρδιάς.
Ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), από το 2007 έχει θεσπίσει την 1η Νοεμβρίου, κάθε έτους, ημέρα εορτασμού των Αγίων Αναργύρων, Κοσμά και Δαμιανού, Προστατών της Μεταμόσχευσης, ως «Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων». Δυστυχώς, η χώρα μας βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις του ευρωπαϊκού χάρτη Δωρεάς Οργάνων και Μεταμοσχεύσεων, ενώ τα τελευταία χρόνια -σύμφωνα με τον ΕΟΜ- η δραματική μείωση των αξιοποιούμενων δοτών έχει οδηγήσει και σε αντίστοιχη μείωση των μεταμοσχεύσεων.
Το 2016, οι αποβιώσαντες δότες στη χώρα μας έφτασαν τους 51 και οι μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων ήταν 102 από πτωματικό δότη και 49 από ζώντα. Σύμφωνα με τα στοιχεία μέχρι τις 8 Μαΐου 2017, είχαμε 24 αποβιώσαντες δότες με 58 μεταμοσχεύσεις οργάνων και 22 μεταμοσχεύσεις από ζώντες δότες. Από τα επίσημα στοιχεία του ΕΟΜ, για τις μετακινήσεις ασθενών για μεταμόσχευση στο εξωτερικό, για το έτος 2016, συνολικά 54 ασθενείς έλαβαν έγκριση μετάβασης εκτός συνόρων για να υποβληθούν σε μεταμόσχευση. Οι ασθενείς αυτοί αιτήθηκαν τη μετάβασή τους στο εξωτερικό προκειμένου να υποβληθούν σε μεταμόσχευση των εξής οργάνων: νεφρό, λεπτό έντερο, ήπαρ, πνεύμονες, καρδιά.
Τι είναι το ανεύρυσμα εγκεφάλου
Με τον όρο ανεύρυσμα εννοούμε τη διεύρυνση, διόγκωση ή διάταση τμήματος ενός αιμοφόρου αγγείου (συνήθως αρτηρίας) εξαιτίας οργανικής πάθησης ή κάκωσης των τοιχωμάτων του. Ανευρύσματα μπορεί να παρουσιαστούν σε οποιοδήποτε αιμοφόρο αγγείο στον εγκέφαλο, στη θωρακική και κοιλιακή αορτή, ακόμη και μέσα στην καρδιά. Οσο αυξάνεται το μέγεθος του ανευρύσματος, τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος ρήξης αυτού. Αυτή, μπορεί να οδηγήσει σε αιμορραγία και μετέπειτα σε καταπληξία, που οδηγεί στον θάνατο.