«Τι θα κάνει ο Πούτιν με τα πυρηνικά με ρωτάτε; Η σχετική απειλή του δεν είναι απολύτως πραγματική, και ούτως ή άλλως δεν αποφασίζει μόνος του» – σε αυτή τη φράση συμπυκνώνεται το νόημα όσων είπε από το γραφείο του στη Γενεύη ο Πάβελ Πόντβιγ, εμπειρογνώμων στα προγράμματα του Ινστιτούτου του ΟΗΕ περί πυρηνικού αφοπλισμού, εξειδικευμένος και ο ίδιος στο συγκεκριμένο θέμα και στην πυρηνική ασφάλεια, δίνοντας συνέντευξη στην Ιρένε Σοάβε, συντάκτρια της Corriere della Sera.
H Σοάβε ανησύχησε επειδή διάβασε στις ανακοινώσεις της CIA ότι η αμερικανική μυστική υπηρεσία «λαμβάνει σοβαρά υπ’ όψιν της τη ρωσική πυρηνική απειλή» όπως έγραψε στην εισαγωγή του κειμένου της, μαζί και τον «συναγερμό» που εξέπεμψε «μέσω CNN ο Ζελένσκι», ότι «ο κόσμος προετοιμάζεται για τη ρωσική πυρηνική επίθεση». Είδε και «διάφορα viral βίντεο» στο web περί πυρηνικού Αρμαγεδδώνα, και τρόμαξε. Μάλιστα πιο πολύ την εντυπωσίασε μία προσομοίωση του Πανεπιστημίου Πρίνστον, η οποία έκανε τον πυρηνικό απολογισμό: «34 εκατομμύρια νεκροί και 57 εκατομμύρια σοβαρά τραυματίες μέσα σε ένα δίωρο».
Ο ελβετός αναλυτής δεν αρνήθηκε ότι η κατάληξη ενός πυρηνικού πολέμου θα μπορούσε να επιφέρει αποτελέσματα τέτοιου μεγέθους αν και εφ’ όσον το «ρεαλιστικό σενάριο» μπορούσε να πραγματοποιηθεί. Δεν αρνήθηκε ότι σε περίπτωση που ο Πούτιν εκτοξεύσει μη συμβατικό όπλο και υπάρξει πυρηνική εξέλιξη του πολέμου στην Ουκρανία «θα προκληθούν εκατομμύρια θάνατοι», ωστόσο καθησύχασε τη συντάκτρια: «Οχι, ακόμη».
Ο Πόντβιγ έκρινε ότι προς το παρόν δεν βρισκόμαστε σε τέτοιο σημείο ώστε η πυρηνική απειλή να καθίσταται απολύτως πραγματική για την ανθρωπότητα. «Χρειάζονται μερικά βήματα παραπάνω». Ποια είναι αυτά; «Η άμεση στρατιωτική εμπλοκή του ΝΑΤΟ και της Ρωσίας στη σύγκρουση», είπε, αλλά και «η απότομη κλιμάκωση της προμήθειας όπλων στην Ουκρανία» από πλευράς Δύσης.
Ο ειδικός του ΟΗΕ τόνισε ότι από εδώ και πέρα σημασία έχει να μη ριχτεί άλλο λάδι στη φωτιά, να μην ακολουθηθεί το μονοπάτι προς την πυρηνική κλιμάκωση. Και μόνο η σκέψη ότι μπορεί να οδηγηθούμε σε αυτό το σημείο πρέπει να καταδικαστεί.
Το πλέον παρήγορο απ’ όσα είπε ο Πόντβιγ, ο οποίος θεωρείται γνώστης του ρωσικού πυρηνικού οπλοστασίου, είναι ότι η διαδικασία εκτόξευσης τέτοιων όπλων δεν είναι απλή. Εμπλέκονται πολλοί άνθρωποι, ενώ και η ίδια η αλυσίδα της πυροδότησης είναι μακρά, πρόκειται για υπόθεση που εκτελείται σταδιακώς και δεν είναι ακαριαία, μπαμ και κάτω. Δεν πατάς ένα κουμπί και φεύγει ο πύραυλος.
Συναγερμός «προετοιμασίας»
Στο πλαίσιο αυτό, ο Πόντβιγ ερμήνευσε τη διαταγή του Πούτιν περί πυρηνικής ετοιμότητας σαν το γενικό κάδρο, όχι σαν συγκεκριμένο συναγερμό προετοιμασίας για κάποιο προγραμματιζόμενο πλήγμα. Η Σοάβε τον ρώτησε αν «του φαίνεται λογικός ο Πούτιν», δηλαδή αν υπάρχει πιθανότητα να υπερβεί τη διαδικασία εκτόξευσης πυρηνικών ή να την επιταχύνει.
Η απάντηση του ειδικού ήταν «πολύ προσεκτική» όπως είπε ο ίδιος. Προκαταβολικώς και προς εξάλειψη τυχόν παρεξηγήσεων δήλωσε ότι δεν κατανοεί «ορθολογιστικά την έναρξη της εισβολής», αλλά επέμεινε ότι για την πυρηνική κλιμάκωση υπάρχουν δικλίδες ασφαλείας. Επενέλαβε: «Την απόφαση δεν την λαμβάνει ένας άνθρωπος πατώντας το κουμπί».