Η άνοδός του ήταν μετεωρική, η πτώση του εξίσου απότομη. Από το καλοκαίρι του 2023, όταν ο τότε υπουργός Εξωτερικών της Κίνας, Τσιν Γκανγκ, εξαφανίστηκε μυστηριωδώς από προσώπου Γης, η τύχη του είχε γίνει αντικείμενο εικασιών: τον είχαν φυλακίσει, έλεγαν κάποιοι, αυτοκτόνησε πίστευαν κάποιοι άλλοι. Τίποτε από όλα αυτά δεν ήταν αλήθεια. Οι πληροφορίες συγκλίνουν ότι ο Τσιν απολύθηκε και υποβιβάστηκε εξαιτίας μιας «ακατάλληλης» εξωσυζυγικής σχέσης.
Ο Τσιν έχει διοριστεί σε μια θέση χαμηλού επιπέδου σε εκδοτικό οίκο που συνδέεται με το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών, σύμφωνα με πρώην αμερικανούς αξιωματούχους που μίλησαν στην Washington Post υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Οι πρώην αξιωματούχοι λένε ότι ο 58χρονος Τσιν έχει τοποθετηθεί –τουλάχιστον στα χαρτιά– στον World Affairs Press, έναν κρατικό εκδοτικό οίκο που συνδέεται με το υπουργείο Εξωτερικών.
Ο υποβιβασμός, για τον οποίο οι πρώην αξιωματούχοι είπαν ότι έλαβε χώρα κάποια στιγμή την άνοιξη, σημαίνει ότι «δεν θα πάει φυλακή, αλλά η καριέρα του τελείωσε».
Μάλλον ο απίστευτος αυτός υποβιβασμός δεν χρησιμεύει απλώς ως τιμωρία αλλά και ως παράδειγμα, είπαν. Το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών έχει επανειλημμένα αρνηθεί να σχολιάσει την τύχη του πρώην «αφεντικού» του και δεν απάντησε ποτέ σε ερωτήσεις σχετικά με τον νέο ρόλο του Τσιν.
Ως πιστός του Σι, ο Τσιν προήχθη σε υπουργό Εξωτερικών με ταχύτητα ρεκόρ. Στα 56 του, όχι μόνο διορίστηκε υπουργός αλλά και ανακηρύχθηκε σε πολιτειακό σύμβουλο, μια ανώτερη θέση που ο Γουάνγκ Γι, ο προκάτοχός του, δεν πέτυχε μέχρι τα 60 του, έπειτα από πέντε χρόνια ως υπουργός Εξωτερικών.
Η ταχεία άνοδός του εξόργισε τους συναδέλφους του, οι οποίοι τον έβλεπαν να ξεπερνά τους άλλους, είπε στην Washington Post ο Κρίστοφερ Κ. Τζόνσον, πρώην ανώτερος αναλυτής της CIA για την Κίνα και τώρα επικεφαλής της China Strategies Group, μιας εταιρείας συμβούλων.
Ο Τσιν κέρδισε την εμπιστοσύνη του Σι ως επικεφαλής πρωτοκόλλου του υπουργείου Εξωτερικών από το 2014 έως το 2017. Σε αυτόν τον ρόλο, ήταν υπεύθυνος για τις λεπτομέρειες της εικόνας του Σι στην παγκόσμια σκηνή. Πριν από την επίσκεψη του κινέζου προέδρου στη Λευκορωσία, το 2015, ο Τσιν απαίτησε να ανοίξει ένα μουσείο στις 2 τα ξημερώματα, για να μετρήσει τα βήματα που θα έκανε σε αυτό ο Σι, σύμφωνα με έναν πρώην λευκορώσο διπλωμάτη. Η σύζυγός του, Λιν Γιάν, έγινε φίλη με τη γυναίκα του Σι και της έφτιαχνε φεγγαρόπιτες, είπε ένας αμερικανός αξιωματούχος στην Post.
Ο Τσιν προήχθη σε υφυπουργό Εξωτερικών το 2018, στη συνέχεια διορίστηκε πρεσβευτής στις ΗΠΑ το 2021, μια θέση που κράτησε μόνο για περίπου 18 μήνες πριν επιστρέψει στο Πεκίνο για να γίνει ο νεότερος υπουργός Εξωτερικών της Κίνας από τη δεκαετία του 1950.
Η ταχεία άνοδος του Τσιν ήταν ίσως η πιο αξιοσημείωτη μεταξύ μιας νεότερης γενιάς επιθετικών διπλωματών που είναι συχνά γνωστοί ως «πολεμιστές-λύκοι», από τις εθνικιστικές κινεζικές ταινίες δράσης της δεκαετίας του 2010. Υιοθέτησε πολύ σύντομα το επιθετικό στιλ διπλωματίας, κερδίζοντας την εύνοια του Σι, είπε ο Τζόνσον.
Από την πρώτη του ημέρα ως υπουργός Εξωτερικών, ο Τσιν τοποθετήθηκε επικεφαλής επιβολής της διπλωματικής ατζέντας του Σι και όχι ως υπολοχαγός του Γουάνγκ, ο οποίος είχε προαχθεί σε διευθυντή της Κεντρικής Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και τεχνικά ήταν ανώτερός του.
Οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ που έχουν ασχοληθεί με τον Τσιν περιγράφουν ένα άτομο που δεν είχε τη διπλωματική φινέτσα πιο έμπειρων συναδέλφων του.
Μια τεταμένη στιγμή ήρθε τον Αύγουστο του 2022, όταν ο Τσιν ήταν πρεσβευτής του Πεκίνου στην Ουάσινγκτον. Η τότε πρόεδρος της Βουλής, Νάνσι Πελόζι, είχε μόλις φύγει από την Ταϊβάν, ολοκληρώνοντας ένα διήμερο ταξίδι παρά τις θορυβώδεις αντιρρήσεις του Πεκίνου. Ανώτεροι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν συναντούσαν τον Τσιν εκείνη την περίοδο, μερικές φορές δύο φορές την ημέρα, για να προσπαθήσουν να αποτρέψουν την εξέλιξη της κρίσης σε σύγκρουση. Ο Τσιν ήταν ο μόνος δίαυλος επικοινωνίας ανώτερου επιπέδου μεταξύ Πεκίνου και Ουάσιγκτον εκείνη την εποχή, γεγονός που τον καθιστούσε ιδιαίτερα σημαντικό.
Οι αξιωματούχοι κατέστησαν σαφές ότι οι ΗΠΑ δεν επιδιώκουν αντιπαράθεση, αλλά θα απαντούσαν εάν οι Κινέζοι έπαιρναν επιθετικά μέτρα. Μετά την αποχώρηση της Πελόζι, η Κίνα αντέδρασε εκτοξεύοντας πυραύλους στα νερά γύρω από την Ταϊβάν και ο Λευκός Οίκος κάλεσε τον πρεσβευτή. Σε μια έντονη ανταλλαγή απόψεων, διηγείται ένας αξιωματούχος στην Post, ο Τσιν απείλησε ότι η Κίνα θα «διαγράψει τη μέση γραμμή», αναφερόμενος σε ένα ανεπίσημο όριο στη μέση του στενού που χωρίζει την Κίνα από την Ταϊβάν, το οποίο και οι δύο πλευρές είχαν από καιρό αποδεχθεί για τη διατήρηση της σταθερότητας.
Ο χρόνος του Τσιν στο προσκήνιο ήταν σύντομος. Εξαφανίστηκε πέντε μήνες αφότου έγινε υπουργός Εξωτερικών, πυροδοτώντας ένα πλήθος εικασιών για την πτώση του.
Απολύθηκε επισήμως τον περασμένο Ιούλιο, ύστερα από μόλις 207 ημέρες στη θέση. Ο 70χρονος Γουάνγκ επέστρεψε για να αντικαταστήσει το διάδοχό του ως υπουργός Εξωτερικών.
Δεν είναι σαφές τι οδήγησε στην εκδίωξη του Τσιν. Μια κορυφαία θεωρία μεταξύ των πολιτικών αναλυτών της Κίνας είναι ότι είχε εξωσυζυγική σχέση με μια γνωστή κινέζα τηλεοπτική δημοσιογράφο, τη Φου Σιαοτιάν, και ότι το ζευγάρι απέκτησε ένα παιδί εκτός γάμου που γεννήθηκε στις ΗΠΑ.
Το κράτος παρακολουθεί στενά την ιδιωτική ζωή των κορυφαίων αξιωματούχων, αλλά η προσωπικές αδιακρισίες σπάνια θεωρούνται ζήτημα στον ανδροκρατούμενο κόσμο της κινεζικής πολιτικής.
Ωστόσο, ο τρόπος ζωής της Φου, συμπεριλαμβανομένων των αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τις συναντήσεις της με παγκόσμιους ηγέτες και τα ταξίδια με ιδιωτικά τζετ με το βρέφος της, μετέτρεψε την υπόθεση σε μια πιθανή βόμβα ασφαλείας για την Κίνα, είπαν στην Washington Post οι αναλυτές. Το Πεκίνο υποψιαζόταν ότι η Φου παρέδιδε μυστικά σε ξένες υπηρεσίες πληροφοριών, αλλά οι υποψίες αυτές δεν τεκμηριώθηκαν ποτέ.
Η Φου, πάντως, όπως και ο Τσιν, απουσιάζει από τη δημόσια ζωή περισσότερο από ένα χρόνο.
Τον Ιούλιο, το κυβερνών Κομμουνιστικό Κόμμα απέλυσε συνοπτικά αρκετούς αξιωματούχους από την 205μελή Κεντρική Επιτροπή, συμπεριλαμβανομένου του πρώην υπουργού Αμυνας, ο οποίος είχε ερευνηθεί για διαφθορά. Αλλά ο Τσιν, σύμφωνα με τα αρχεία της Κεντρικής Επιτροπής, είχε απλώς «παραιτηθεί» από την επιτροπή. Παρέμεινε «σύντροφος» –μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος– κάτι που υπαινίσσεται μια πιο ήπια τιμωρία.
«Το Πολιτικό Γραφείο που αποδίδει στον Τσιν τον τίτλο του συντρόφου δείχνει ότι δεν έχει διαγραφεί από το κόμμα και θα μπορούσε να επανατοποθετηθεί σε έναν νέο, χαμηλότερο ρόλο», είπε στην Washington Post ο Νιλ Τόμας, ειδικός στην κινεζική πολιτική στη δεξαμενή σκέψης Asia Society Policy.
«Στην εποχή του Σι, παρόμοιοι υποβιβασμοί έχουν γίνει σε κορυφαία στελέχη που κρίθηκαν ένοχα για σχετικά επουσιώδεις πολιτικές παραβάσεις», συμπλήρωσε.
Ο Σεν Γκουοφάνγκ, πρώην βοηθός υπουργού Εξωτερικών, μετατέθηκε ξαφνικά το 2005 σε μια θέση αρχισυντάκτη στην World Affairs Press. Δεν αναφέρθηκε αιτιολογία για την κίνησή του, αλλά φημολογήθηκε ότι τιμωρούνταν και εκείνος για κάποια σχέση.
Το World Affairs Press βρίσκεται σε ένα στενό στο κέντρο του Πεκίνου και διαθέτει ένα βιβλιοπωλείο που είναι ανοιχτό στο κοινό. Αποτελείται από ένα μικρό δωμάτιο γεμάτο απομνημονεύματα κινέζων διπλωματών και βιβλίων του Σι. Οταν ένας δημοσιογράφος επισκέφτηκε το βιβλιοπωλείο αυτή την εβδομάδα, οι υπάλληλοι του είπαν ότι δεν είχαν ακούσει για κάποιον Τσιν να εργάζεται στον εκδοτικό οίκο. Μια ρεσεψιονίστ που απάντησε στο τηλέφωνο είπε επίσης ότι δεν ήξερε αν ήταν αλήθεια.
Ενας πρώην διερμηνέας κινέζων ηγετών, ο Βίκτορ Γκάο, ρωτήθηκε πρόσφατα για το πού βρίσκεται ο Τσιν, κατά τη διάρκεια συνέντευξής του στο Al Jazeera.
«Είναι κάπου στην Κίνα», είπε ο Γκάο, ο οποίος είναι πλέον αντιπρόεδρος του Κέντρου για την Κίνα και την Παγκοσμιοποίηση. «Δεν θα τον ξαναδείτε ποτέ».