Μπορείς να ελέγξεις με μια κίνηση του χεριού σου πάνω από 400 ΜΜΕ, φέρνοντάς τα «στα νερά σου»;
Αν είσαι ο Βίκτορ Ορμπαν γίνεται – και μάλιστα πολύ εύκολα.
Σύμφωνα με τους New York Times, ο ασφυκτικός έλεγχος των ΜΜΕ από τον «θρασύτατο», όπως τον χαρακτηρίζει, ούγγρο πρωθυπουργό κορυφώθηκε πριν από λίγα 24ωρα, όταν σε μια άνευ προηγουμένου κίνηση που προδίδει τον αυταρχικό χαρακτήρα της κυβέρνησής του, πήρε με το μέρος του πάνω από 400 ΜΜΕ της χώρας.
Λες και δρούσαν συντονισμένα, περισσότεροι από 12 ιδιοκτήτες πάνω από 400 ιστοσελίδων, εφημερίδων, τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών σταθμών «δώρισαν», όπως οι ίδιοι είπαν, την ιδιοκτησία των μέσων τους σε ένα ίδρυμα, το οποίο δημιουργήθηκε και διοικείται από ανθρώπους πιστούς στον Όρμπαν.
«Προφανώς και αυτή δεν ήταν μία πράξη φιλανθρωπίας. Οι ιδιοκτήτες είναι όλοι φιλοκυβερνητικοί ολιγάρχες και σύμμαχοι του Ορμπαν. Μερικοί από αυτούς είχαν αγοράσει ανεξάρτητα μέσα τα τελευταία χρόνια, μετατρέποντας τα σε κυβερνητικά φερέφωνα», όπως αναφέρει το άρθρο των New York Times.
«Το Central European Press and Media Foundation, ένας μη-κυβερνητικός οργανισμός, που δημιουργήθηκε τον Αύγουστο από ένθερμους υποστηρικτές του Ορμπαν, έχει μετατραπεί ξαφνικά σε ισχυρό κυβερνητικό φερέφωνο», όπως τον χαρακτηρίζει το άρθρο των New York Times.
«Δεν θα ήταν υπερβολικό να υποθέσουμε ότι οι ιδιοκτήτες έκαναν «χάρες» στον Ορμπαν και το κόμμα του, Fidesz, συνυπολογίζοντας και το γεγονός ότι πολλά από αυτά ήταν εξαρτημένα από κρατικές διαφημίσεις για να επιβιώσουν», σημειώνεται στο δημοσίευμα.
Η αμερικανική εφημερίδα υποστηρίζει πως αυτό που κατάφερε ο Ορμπαν ήταν να δημιουργήσει ένα πλέγμα από ΜΜΕ, το οποίο μοιάζει με τους μηχανισμούς προπαγάνδας του κομμουνιστικού καθεστώτος, ειδικά καθώς για να κλείσει η συμφωνία θα πρέπει να εγκριθεί από αξιωματούχους του κράτους, οι οποίοι όμως έχουν διορισθεί από τον Ορμπαν.
Ο πρωθυπουργός είχε επίσης φροντίσει προηγουμένως να σιωπήσουν οι αντιφρονούντες, όταν η Nepszabadsag, η μεγαλύτερη σε κυκλοφορία εφημερίδα, που υποστήριζε την αντιπολίτευση, έκλεισε το 2016.
«Οι αλλαγές είναι σε μεγάλο βαθμό συμβολικές, εφόσον τα εν λόγω μέσα ενημέρωσης είναι ήδη φιλοκυβερνητικά. Η κυβέρνηση Ορμπαν στερεί συστηματικά διαφημιστικά έσοδα από τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και ασκεί πιέσεις στα επιχειρηματικά συμφέροντα των ιδιοκτητών τους, με αποτέλεσμα τα περισσότερα ιδιωτικά μέσα ενημέρωσης είτε να αυτολογοκρίνονται είτε να πωλούνται σε συμμάχους του πρωθυπουργού Ορμπαν. Η Atlatszo, μία από τις λίγες ανεξάρτητες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες στη χώρα, εκτιμά ότι ο αριθμός των φιλοκυβερνητικών μέσων ενημέρωσης στην Ουγγαρία έχει φθάσει τα 500, από 31 το 2015», επισημαίνει σε άλλο σχετικό άρθρο στην ΝΥΤ ο Πάτρικ Κίνγκσλεϊ, καταλήγοντας πως «σύμφωνα με την οργάνωση Freedom House, μια τέτοια κίνηση δεν έχει προηγούμενο στην Ευρωπαϊκή Ένωση».
Όπως μάλιστα σημειώνει η εφημερίδα, η Ουγγαρία δεν είναι η μόνη χώρα, στην οποία η ελευθεροτυπία βρίσκεται σε κίνδυνο καθώς το εθνικιστικό κόμμα της Πολωνίας, «Νόμος και Δικαιοσύνη», προσπαθεί κι αυτό να θέσει τα ΜΜΕ της χώρας υπό έλεγχο.
«Ο Ορμπαν όμως είναι πρωτοπόρος στην προσπάθειά του να οικοδομήσει ένα «αντιπροοδευτικό» κράτος, όπως ο ίδιος το έχει αποκαλέσει περήφανα. Η προσπάθειά του αυτή περιλαμβάνει την λήψη άμεσων μέτρων για την εξάπλωση του εθνικιστικού μηνύματος τού στα θέατρα και άλλους πολιτιστικούς οργανισμούς της χώρας, στα σχολεία και τα πανεπιστήμια, ακόμα και στους θρησκευτικούς χώρους», καταλήγει με νόημα το άρθρο.