Η εικόνα του Ρομάν Αμπράμοβιτς δίπλα στον Ταγίπ Ερντογάν, τους ρώσους και τους ουκρανούς διαπραγματευτές, στις συζητήσεις της Τρίτης, στο «Ντολμά Μπαχτσέ» της Κωνσταντινούπολης, ξάφνιασε πολλούς.
Ο ρώσος μεγιστάνας δεν είναι επίσημο μέλος της ρωσικής ομάδας διαπραγματευτών αλλά έχει παίξει σημαντικό ρόλο ως μεσολαβητής ανάμεσα στη Μόσχα και στο Κίεβο με τη βοήθεια της τουρκικής κυβέρνησης.
Εχει επισκεφθεί ακόμα και το Κίεβο, από τότε που ξεκίνησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, όπου μάλιστα φέρεται να δηλητηριάστηκε «προειδοποιητικά» από τους Ρώσους! Η Wall Street Journal αποκάλυψε ότι ο επιχειρηματίας παρουσίασε συμπτώματα ελαφράς δηλητηρίασης από χημική ουσία μαζί με έναν ουκρανό βουλευτή και άλλον έναν άνθρωπο που ήταν παρόντες στην επίσκεψή του στην ουκρανική πρωτεύουσα.
Πηγή του Guardian επιβεβαίωσε ότι ο Αμπράμοβιτς είχε αρρωστήσει και ότι είχε χάσει την όρασή του για λίγες ώρες, μέχρι που έγινε καλά και επανήλθε στις συνομιλίες.
Η είδηση της δηλητηρίασης είναι ίσως η μόνη περίπτωση τον τελευταίο μήνα, που Ουάσινγκτον και Μόσχα έδειξαν να συμφωνούν σε κάτι: ότι δεν είναι αληθινή.
«Οι υπηρεσίες κατασκοπείας πιστεύουν ότι περιβαλλοντικός παράγοντας (και όχι χημικός) ευθύνεται (για τη δηλητηρίαση), είπε αμερικανός αξιωματούχος στο Reuters…
Την Τρίτη, ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Βλαντίμιρ Πούτιν, είπε: «Αυτό είναι μέρος της παραπληροφόρησης για να δημιουργηθεί πανικός. Δεν είναι αλήθεια, πρέπει να φιλτράρετε τις πληροφορίες».
Εκπρόσωπος του ουκρανού προέδρου προέτρεψε: «Να ακολουθείτε την επίσημη πληροφόρηση».
Ο Κρίστο Γκρόζεφ, της δημοσιογραφικής ερευνητικής ομάδας Bellingcat, υποστήριξε ότι υπήρξε δηλητηρίαση. «Δεν ξέρουμε ποιος το έκανε, αλλά σίγουρα κάτι συνέβη», είπε.
Ο Γκρόζεφ έχει αποκαλύψει περιστατικά δηλητηριάσεων στο παρελθόν, ανάμεσά τους και του Αλεξέι Ναβάλνι, το 2020. Είπε στον Guardian ότι σύντομα θα έχει περισσότερες πληροφορίες για την περίπτωση του Αμπράμοβιτς.
«Προσπαθούμε να βρούμε μία ισορροπία ανάμεσα στην προστασία της ασφάλειας και της ιδιωτικότητας των εμπλεκόμενων προσώπων και στη σωστή πληροφόρηση του κόσμου», είπε ο Γκρόζεφ.
Πάντως, με βάση την πορεία του Αμπράμοβιτς τα τελευταία χρόνια, δεν θα περίμενε κανείς να τον δει να έχει τόσο ενεργό ρόλο στις διαπραγματεύσεις, γράφει ο Guardian. Δεν φαινόταν να έχει πολιτικές φιλοδοξίες, μισεί τη δημοσιότητα, δεν δίνει συνεντεύξεις, και χρηματοδοτούσε γενναιόδωρα πολιτιστικά εγχειρήματα.
Πριν λίγα χρόνια, είχε κερδίσει μία δίκη στο Λονδίνο, κατά την οποία ο πρώην συνεργάτης του, ο Μπόρις Μπερεζόφσκι, τον κατηγορούσε ότι τον κορόιδεψε και τον έκανε να πουλήσει τις μετοχές του στην πετρελαϊκή εταιρεία Sibneft σε πολύ χαμηλή τιμή χάνοντας δισεκατομμύρια δολάρια.
Πρόσφατα, είχε μηνύσει για συκοφαντία την Κάθριν Μπέλτον, συγγραφέα του βιβλίου «Οι άνθρωποι του Πούτιν», στο οποίο αναφέρεται ότι ο Αμπράμοβιτς αγόρασε την Τσέλσι με εντολή του ρώσου προέδρου. Ο εκδότης του βιβλίου συμφώνησε να αναγραφεί ότι αυτό ήταν εκτίμηση της συγγραφέως και το θέμα έληξε.
Σε εκείνη την υπόθεση, οι δικηγόροι του Αμπράμοβιτς ισχυρίστηκαν ότι ο πελάτης τους «έχει πάρει αποστάσεις από τον Πούτιν», κάτι που φαίνεται πως δεν ήταν αλήθεια.
Ενας ουκρανός διαπραγματευτής είπε σε δημοσιογράφο ότι ο Αμπράμοβιτς παρουσιάστηκε ως ουδέτερος μεσολαβητής.
Ο Αλεξάντερ Ροντνιάνσκι, οικονομικός σύμβουλος του Ζελένσκι, είπε στον Guardian ότι ο Αμπράμοβιτς ανέλαβε αυτό τον ρόλο μετά από επίκληση του πατέρα του, ενός ουκρανού κινηματογραφικού παραγωγού που γνωρίζει προσωπικά τον ρώσο μεγιστάνα.
Στο Κίεβο θεωρούν ότι ο Πούτιν επέλεξε προσωπικά τον Αμπράμοβιτς και ότι ακούει αυτόν περισσότερο από τους επίσημους διαπραγματευτές, οι οποίοι είναι «δεύτερου επιπέδου αξιωματούχοι».
Η ρωσίδα δημοσιογράφος Γιεβγκένια Αλμπατς είπε ότι ο Πούτιν αναζητεί άλλους διαύλους επικοινωνίας που δεν είναι τόσο φανεροί και δημόσιοι. «Δεν πιστεύει σε τίποτα που είναι φανερό. Ολα πρέπει να είναι λίγο συνωμοτικά».
Μία πηγή στη Μόσχα σημείωσε ότι Αμπράμοβιτς έχει συναντηθεί δύο φορές με τον Ζελένσκι στο Κίεβο τον τελευταίο μήνα, κάτι που δεν επιβεβαίωσαν οι Ουκρανοί. Φέρεται μάλιστα να πήγε ξανά στο Κίεβο μετά τη δηλητηρίασή του.
Ο Ζελένσκι είπε σε ρώσους δημοσιογράφους ότι ο Αμπράμοβιτς και άλλοι ρώσοι ολιγάρχες τον είχαν πλησιάσει για να επενδύσουν στην ουκρανική οικονομία. «Λάβαμε μηνύματα από αυτόν και πολλούς άλλους επιχειρηματίες που έλεγαν “αφήστε μας να σας βοηθήσουμε με κάποιον τρόπο, να κάνουμε κάτι”», είπε ο ουκρανός πρόεδρος. Πρόσθεσε επίσης ότι ο Αμπράμοβιτς συμμετείχε σε συζητήσεις για το άνοιγμα ανθρωπιστικών διαδρόμων χωρίς όμως επιτυχία. Δεν είπε όμως ότι συναντήθηκε μαζί του στο Κίεβο.
Η Αλμπατς είπε ότι το ενδιαφέρον του Αμπράμοβιτς και άλλων ρώσων ολιχαρχών να βοηθήσουν την Ουκρανία προέρχεται από τη φρίκη τους για τον πόλεμο, αλλά και το επιχειρηματικό τους συμφέρον και την προσπάθεια να αποφύγουν τις δυτικές κυρώσεις.
«Είναι ένας τρόπος για να σώσουν τις βίλες τους και τα γιοτ και να βρεθούν στη σωστή πλευρά του πολέμου. Τουλάχιστον μερικοί από αυτούς όντως έχουν φρίξει. Ξέρω ότι κάποιοι δεν μπορούν να πιστέψουν αυτό που συμβαίνει. Αλλά υπάρχουν και αυτοί που ανησυχούν ότι δεν θα μπορούν να πληρώσουν τις καθαρίστριές τους», είπε χαρακτηριστικά η δημοσιογράφος.
Αλλοι διατηρούν τις επιφυλάξεις τους για τα κίνητρα του Αμπράμοβιτς ως ειρηνοποιού. «Πώς μπορούν να ξεχάσουν ποιος είναι; Είναι ένας από τους μεγαλύτερους υποστηρικτές του καθεστώτος του Πούτιν», είπε η Μαρία Πέβτσικ, συνεργάτης του Ναβάλνι. «Είμαι 100% σίγουρη ότι βρίσκεται σε απόλυτη συνεργασία με το Κρεμλίνο και δεν είναι ουδέτερος», είπε η ίδια και πρόσθεσε: «Είναι μαριονέτα του Πούτιν εδώ και 22 χρόνια».