Στο πλαίσιο της τραγωδίας που εκτυλίσσεται στην πόλη Γουχάν της Κίνας, από όπου άρχισε η εξάπλωση του κορονοϊού στην υπόλοιπη κινεζική επικράτεια και στη συνέχεια σε περισσότερες από είκοσι χώρες ανά την υφήλιο, σημειώθηκε και ένα θαύμα, όχι της ιατρικής αλλά κατασκευαστικό – η «εκ του μηδενός» ανέγερση μέσα σε διάστημα μερικών ημερών δύο πλήρως λειτουργικών και εξοπλισμένων νοσοκομείων για τη νοσηλεία ανθρώπων που έχουν προσβληθεί (και πρόκειται να προσβληθούν) από τον νέο κορονοϊό.
Από τις 24 Ιανουαρίου έως και σήμερα τα κινεζικά κρατικά ΜΜΕ δεν σταμάτησαν να μεταδίδουν βίντεο που τραβήχτηκαν από drones και παρουσιάζουν έναν κατασκευαστικό και εργασιακό οργασμό εν εξελίξει με δεκάδες μπουλντόζες να σκάβουν βαθιά τη γη, άλλα τόσα φορτηγά να μεταφέρουν χαλύβδινες ράβδους, τσιμέντο, προκατασκευασμένα οικοδομικά στοιχεία και γεννήτριες μεγάλης ισχύος και δεκάδες εργάτες να κοπιάζουν 24 ώρες το 24ωρο για να ολοκληρώσουν το τιτάνιο έργο που ανέλαβαν εντός της ασφυκτικής, δίχως υπερβολή, προθεσμίας. Και τα κατάφεραν. Δέκα ημέρες μετά την έναρξη των εργασιών ανέγερσής του, το νοσοκομείο Huoshenshan (Βουνό του Θεού της Φωτιάς) που διαθέτει 1.000 κλίνες και καλύπτει μια έκταση 25.000 τετραγωνικών μέτρων υποδέχτηκε τη Δευτέρα τους πρώτους ασθενείς του, ενώ το νοσοκομείο Leishenshan (Βουνό του Θεού του Κεραυνού) με 1.300 κλίνες αναμενόταν ότι θα ανοίξει τις πύλες του την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου.
Πέρα, ωστόσο, από την εντύπωση που προκάλεσαν σε ολόκληρο τον κόσμο οι εξαιρετικές επιδόσεις των κινεζικών κατασκευαστικών εταιρειών εγείρονται και κάποια ερωτήματα. Δεδομένου ότι η ανέγερση ενός κτιρίου μεγάλων διαστάσεων, πόσο μάλλον ενός πλήρως εξοπλισμένου νοσοκομείου, συνήθως απαιτεί χρόνια, πώς κατάφεραν να χτίσουν μέσα σε λιγότερο από δύο εβδομάδες δύο νοσοκομεία; Και πόσο ασφαλές και λειτουργικό μπορεί να είναι ένα οικοδόμημα που χτίστηκε τόσο γρήγορα;
«Θα δίσταζα να χαρακτηρίσω το νοσοκομείο που χτίζεται σήμερα στη Γουχάν ως μόνιμο νοσοκομείο και σίγουρα δεν είναι μια μονάδα ολοκληρωμένης παροχής υπηρεσιών. Οταν σχεδιάζουμε ένα νοσοκομείο, λαμβάνουμε υπόψη τη λειτουργία του για τα επόμενα 75 χρόνια. Η Κίνα δεν έχει αυτήν την πολυτέλεια στη Γουχάν», υποστήριξε, μιλώντας στο QUARTZ ο Σκοτ Ρόλινγκς, επικεφαλής του τμήματος υπηρεσιών περίθαλψης της HOK, της μεγαλύτερης αρχιτεκτονικής και κατασκευαστικής εταιρείας των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον αμερικανό αρχιτέκτονα οι Κινέζοι στη Γουχάν δεν έχτισαν δύο νοσοκομεία, αλλά δύο «κέντρα διαλογής για τη διαχείριση μιας μαζικής λοίμωξης».
Γιατί η ανέγερση ενός νοσοκομείου προϋποθέτει πως, πριν από την έναρξη των εργασιών κατασκευής του, οι αρχιτέκτονες και οι μηχανικοί θα έχουν συμβουλευτεί όχι μόνο γιατρούς και νοσοκόμους και διαχειριστές υγειονομικής περίθαλψης, αλλά και ασθενείς και μέλη της τοπικής κοινότητας, ούτως ώστε να διασφαλιστεί η καθολική λειτουργικότητα της νοσοκομειακής μονάδας. Μην έχοντας καθόλου χρόνο στη διάθεσή τους, οι Κινέζοι στη Γουχάν χρησιμοποίησαν τα κατασκευαστικά σχέδια ενός νοσοκομείου 1.000 κλινών που στήθηκε στα περίχωρα του Πεκίνου μέσα σε μόλις μία εβδομάδα κατά την επιδημία του SARS το 2003.
Το κλειδί για τη δραστική μείωση του χρόνου που απαιτήθηκε για την ανέγερση των δύο νοσοκομείων της Γουχάν είναι τα προκατασκευασμένα σε εργοστάσια οικοδομικά στοιχεία. Αλλά τα προκάτ ή «αρθρωτά» οικοδομήματα δεν αποτελούν κινεζική αποκλειστικότητα. Το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας, για παράδειγμα, μπορεί να ανεγείρει τάχιστα προσωρινές νοσοκομειακές μονάδες άμεσης διάγνωσης και θεραπείας οπουδήποτε στον κόσμο.
Αποτελεί, όμως, γεγονός πως οι Κινέζοι, λόγω των πολλών επιδημιών που έχουν κληθεί να αντιμετωπίσουν τα προηγούμενα χρόνια, είναι αρτιότερα προετοιμασμένοι για τη διαχείριση ανάλογων περιστατικών. «Η Κίνα βρίσκεται ένα βήμα μπροστά από τις ΗΠΑ και άλλα κράτη όσον αφορά την αντιμετώπιση μαζικών λοιμώξεων, όπως ήταν και κατά την επιδημία του SARS», παραδέχτηκε ο Ρόλινγκς, ο οποίος επιβλέπει αυτήν την περίοδο την ανέγερση δύο νοσοκομείων στο Χονγκ Κονγκ και ενός ακόμη στην πόλη Τσενγκντού στη νοτιοδυτική Κίνα.
Σημαντικό ρόλο στην επίσπευση των εργασιών κατασκευής σύνθετων έργων στην Κίνα διαδραματίζουν επίσης η περιορισμένη γραφειοκρατία, η απουσία εργατικών συνδικάτων, η διαρκής ροή φθηνού εργατικού δυναμικού από την κινεζική επαρχία και τα αποθέματα οικοδομικών υλικών. Αλλά το ότι οι Κινέζοι χτίζουν μέσα σε λίγες ημέρες όχι ένα, αλλά δύο νοσοκομεία, σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι τα κινεζικά κατασκευαστικά πρότυπα είναι πιο χαλαρά από τα πρότυπα που ισχύουν σε χώρες της Δύσης.
«Εχουν σταματήσει να κάνουν τρελά πράγματα. Αξιολογούν καλύτερα τα δεδομένα. Αισθάνομαι πως τα τελευταία 10-15 χρόνια έχει αλλάξει η προσέγγισή τους», σημείωσε από την πλευρά του ο Τόρστεν Χέλμπιχ, δομικός μηχανικός και ιδρυτής της κατασκευαστικής εταιρείας Knippers Helbig η οποία συμμετείχε στην ανέγερση του θεματικού πάρκου της Disney στη Σαγκάη και ενός αεροδρομίου στη Σενζέν.
Σύμφωνα με τον γερμανό μηχανικό, η πολυετής μανία των Κινέζων με την αρχιτεκτονική και την οικοδόμηση, τους έχει καταστήσει εξαιρετικούς χτίστες. Αρκεί να σημειωθεί πως κατά τη διάρκεια του 2016 στην Κίνα ανεγέρθηκαν 84 ουρανοξύστες (ύψους άνω των 200 μέτρων) ενώ στις ΗΠΑ μόλις επτά. Στη επαρχία Χουνάν ένας ουρανοξύστης 57 ορόφων χτίστηκε σε λιγότερο από τρεις εβδομάδες.
Οσον αφορά, ωστόσο, ειδικά τα προκατασκευασμένα νοσοκομεία, παρότι ανεγείρονται τάχιστα και είναι απόλυτα ασφαλή, δεν είναι απαραίτητα και βιώσιμα. Το νοσοκομείο Xiaotangshan, για παράδειγμα, στο Πεκίνο μετά τον περιορισμό της επιδημίας του SARS εγκαταλείφθηκε σταδιακά. Κυρίως γιατί είναι εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση η εναλλακτική χρήση νοσοκομειακών μονάδων που ανεγείρονται για συγκεκριμένους σκοπούς και αυτό τις καθιστά άχρηστες ουσιαστικά μετά την αντιμετώπιση της όποιας επιδημίας ή άλλης κατάστασης έκτακτης ανάγκης.
Ο Τόρστεν Χέλμπιχ, παρότι αναγνωρίζει τα εντυπωσιακά προσόντα των Κινέζων στην ανέγερση κάθε τύπου κτιρίων, θεωρεί πως έχουν να μάθουν πολλά ακόμη για το σχεδιασμό φιλικών προς το περιβάλλον προκάτ οικοδομημάτων των οποίων η χρήση θα μπορεί εύκολα να αναπροσαρμοστεί. Πάντως, προς το παρόν οι Κινέζοι καλούνται να αντιμετωπίσουν τον θανατηφόρο κορονοϊό αλλά και τον πανικό που εξακολουθεί να σκορπίζει σε ολόκληρο τον κόσμο.