Ο πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ροχανί | REUTERS/President.ir/Handout/Files
Επικαιρότητα

Ψήφος εμπιστοσύνης στις μεταρρυθμίσεις στο Ιράν

Την ενίσχυση των μετριοπαθών δυνάμεων που στήριξαν και έφεραν σε πέρας τη συμφωνία με τη Δύση έβγαλαν οι βουλευτικές εκλογές στο Ιράν, πράγμα που δίνει ελπίδες και στον πρόεδρο Ροχανί για την δική του επανεκλογή το 2017
Protagon Team

Σαφές προβάδισμα στις μεταρρυθμιστικές και μετριοπαθείς δυνάμεις στο Ιράν έδωσαν οι διπλές εκλογές της Παρασκευής. Η επιτυχία που, υπό προϋποθέσεις, τους δίδει τον έλεγχο και στο Κοινοβούλιο αλλά και σε σώμα κληρικών με επιρροή και λόγο στην εκλογή του νέου ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη, επιβεβαιώνει την αλλαγή σελίδας χάρη στη συμφωνία με τη Δύση.

Ο πρόεδρος Ροχανί μετά την συμφωνία που επανενώνει την οικονομία της χώρας του με αυτήν της Δύσης μπορεί εξάλλου να αντιμετωπίσει με καλύτερους όρους και τη δική του προσπάθεια για εκλογή το 2017.

Αν και τα αποτελέσματα δεν έχουν δημοσιοποιηθεί στο σύνολό τους, οι πρώτες ενδείξεις από τις περιφέρειες στην Τεχεράνη δείχνουν μιαν εύκολη νίκη για το μεταρρυθμιστικό μπλοκ που κατέβηκε με τον συνδυασμό «Λίστα Ελπίδας».

Και οι 30 έδρες της περιοχής πέρασαν στο μεταρρυθμιστικό μπλοκ, την ίδια ώρα που δεν κατάφερε να εκλεγεί ο επικεφαλής της συντηρητικής παράταξής, Γκολάμ Αλι-Χαντάντ Αντέλ. Για τη σημασία της νίκης στην Τεχεράνη ενδεικτικό είναι και το ότι οι βουλευτές στις πρώτες θέσεις έχουν πάνω από ένα εκατομμύριο ψήφους ο καθένας· οι εκλογείς εξάλλου προσήλθαν μαζικά στην Τεχεράνη.

Την ίδια ώρα στις υπόλοιπες 260 έδρες του σώματος οι επιδόσεις ήταν ανάμεικτες: 29 περιφέρειες πέρασαν στους συντηρητικούς, 25 σε ανεξάρτητους και 19 σε μεταρρυθμιστές. Στην καταμέτρηση του Reuters φαίνεται ότι το μεταρρυθμιστικό μέτωπο αλλά και ανεξάρτητοι υποψήφιοι που κινούνται στην ίδια γραμμή με αυτό έχουν 79 και 44 έδρες αντίστοιχα και οι συντηρητικοί κατέχουν 109 έδρες.

Κενές ως τις επαναληπτικές εκλογές στο τέλος του Απριλίου ή τον Μάιο θα παραμείνουν προς το παρόν γύρω στις 20 έδρες για τις οποίες δεν υπήρξε υποψήφιος με πάνω από το 25% των ψήφων. Τέλος, οκτώ από τα νέα μέλη του σώματος είναι γυναίκες.

Η διαφαινόμενη επικράτηση των μεταρρυθμιστικών και μετριοπαθών δυνάμεων επιβεβαιώνει την αλλαγή σελίδας για τη χώρα μετά τη συμφωνία με τη Δύση

Η αποδυνάμωση των σκληρών, αντιδυτικών μελών του Κοινοβουλίου οι οποίοι συνασπίζονταν γύρω από τον ανώτατο ηγέτη της χώρας Αλί Χαμενεΐ, δίνει πόντους στον Ρουχανί, σημειώνει η Guardian. Ο ίδιος στις πρώτες δηλώσεις φάνηκε μάλιστα συναινετικός και υποσχέθηκε να εργαστεί με όλους για την οικοδόμηση του μέλλοντος της χώρας.

Πέρα από τη Βουλή, ο Ροχανί και ο πολιτικός του σύμμαχος πρώην πρόεδρος Ακμπάρ Χασεμί Ραφσατζανί προηγούνται και στις προτιμήσεις των ψηφοφόρων για το 88μελές συμβούλιο κληρικών το οποίο έχει ρόλο στα πράγματα της χώρας. Και οι δύο εκλέγονται μέσα στους 16 που διεκδικούσαν μία θέση, όπως δείχνουν τα πρώτα αποτελέσματα.

Αντίθετα, μέλη που θεωρείται ότι είναι σκληροπυρηνικά στις απόψεις τους, όπως ο Αχμάντ Τζανάτι και ο πρόεδρος του σώματος Μοχάμαντ Γιαζντί εκλέγονται χαμηλότερη θέση, ενώ ο υπερσυντηρητικός Μεσμπάχ-Γιαζντί δεν κατάφερε να εκλεγεί καθόλου.

Το συμβούλιο, που έχει οκταετή θητεία, είναι αρκετά πιθανό να κληθεί να εκλέξει νέο θρησκευτικό με δεδομένο ότι η υγεία του 76χρονου Χαμενεΐ είναι μάλλον εύθραυστη.

Εκλογές στο γύρισμα μιας νέας σελίδας

Ηταν οι πρώτες εκλογές μετά το τέλος της αντιπαράθεσης με τη Δύση που κράτησε πάνω από μια δεκαετία, πέρασε από πολλές φάσεις και λίγο έλειψε να φέρει τις δύο πλευρές σε ένοπλη αντιπαράθεση. Μόλις το 2016 η μακρά σύγκρουση κατέληξε με μια συμφωνία που κρίθηκε ικανοποιητική και βιώσμη και από τις δύο πλευρές και πολλά από τα έμμεσα εμπλεκόμενα μέρη.

Η νίκη του μεταρρυθμιστικού μπλοκ το ξαναφέρνει στα πράγματα επτά χρόνια από την επανεκλογή του Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ το 2009 η οποία κατέληξε σε αιματηρές διαδηλώσεις. Το AFP σημειώνει τώρα ότι με τον έλεγχο της Βουλής ο πρόεδρος θα είναι πιο εύκολο να περάσει κοινωνικές μεταρρυθμίσεις.

Παρά ταύτα, επισημαίνουν οι New York Times, οι επιδόσεις των δύο παρατάξεων και των ανεξάρτητων μπορεί να οδηγήσουν σε μια Βουλή και ένα συμβούλιο διασπασμένο φέροντας με εύθραυστη ισορροπία μεταξύ μεταρρυθμιστών, σκληροπυρηνικών και περισσότερο μετριοπαθών τάσεων.

Σε μια χώρα με το πολιτικό σκηνικό και τις αντιθέσεις του Ιράν οι σκληροί δεν είναι πιθανό ότι θα καταθέσουν τόσο εύκολα τα όπλα (πολιτικά μιλώντας) αφού εξακολουθούν να έχουν δυνατότητες να επηρεάζουν καταστάσεις. Ενόψει αυτών των εκλογών, για παράδειγμα, το ειδικό συμβούλιο όπου υπερέχουν οι συντηρητικοί έκοψε πολλούς υποψήφιους γιατί δεν είχαν αρκετή αφοσίωση στα ιδανικά της Επανάστασης. Από την άλλη και οι μετριοπαθέστεροι, στο βαθμό που θα ελέγχουν καλύτερα την εξουσία, θα χρειαστεί να δώσουν «εξετάσεις» για την ικανότητά τους να δώσουν λύσεις σε ζητήματα όπως η οικονομία και η ανεργία – η μεγάλη πλειοψηφία των Ιρανών είναι κάτω από τα 30 και αυτό εξάλλου κάνει τη χώρα εξαιρετικά δυναμική.