Oποιος δεν γνωρίζει την ύπαρξη της Chinatown της Θεσσαλονίκης, δεν την υποψιάζεται. Αυτή η terra incognita βρίσκεται σε κεντρικό μεν σημείο, εκεί όπου άλλοτε βρίσκονταν οίκοι ανοχής, απέναντι ακριβώς από το Δικαστικό Μέγαρο.
Στην Chinatown γιορτάστηκε το Σάββατο η Κινέζικη Πρωτοχρονιά, η έλευση της Χρονιάς του Πιθήκου: με δράκους, παρέλαση, μουσική και τσίκνα από… σουβλάκια! Για πρώτη φορά οι Κινέζοι, σε συνεργασία με τον Δήμο Θεσσαλονίκης, κάλεσαν τους Θεσσαλονικείς να δουν τη γειτονιά τους.
Εάν ο καιρός ήταν καλύτερος, θα είχε πολύ περισσότερο κόσμο. Αυτός που πήγε, πάντως, το διασκέδασε. Είχε την ευκαιρία να περιδιαβεί στην περιοχή, να δει τους Κινέζους, να βγάλει φωτογραφίες και να πάρει μεζέδες οι οποίοι, παραδόξως, ήταν κυρίως κρέατα σαν αυτά που τρώμε καθημερινά. Κάπου υπήρχε γαρίδες που, φυσικά, έγιναν ανάρπαστες.
Ηταν μια καλή ευκαιρία για τον Δήμο Θεσσαλονίκης να δείξει, χωρίς πολλές φανφάρες, την παρέμβαση που οδήγησε σε ανάπλαση της περιοχής. Τα στενά δεν έχουν κάποιο ιδιαίτερο χρώμα, ίσα ίσα είναι τελείως αδιάφορα. Η παρέμβαση ήταν στα πεζοδρόμια – έγιναν ίδια με τα υπόλοιπα που έχουν αναπλαστεί στην πόλη – και στον δρόμο, με το πλακόστρωτο να κυριαρχεί. Οι Κινέζοι είχαν στολίσει, βάζοντας γιρλάντες με σημαιάκια, φαναράκια και μπαλόνια.
Πόσοι είναι οι Κινέζοι της Θεσσαλονίκης; Καλή ερώτηση, αλλά κανείς δεν είναι σίγουρος για την απάντηση. Ούτε στην πρεσβεία τους γνωρίζουν, ούτε ο πρόεδρος της πρόσφατα ιδρυθείσας Ενωσης Κινέζων Ελλάδας, Λι Ντιαν Φενγκ μπορεί να πει με ασφάλεια. Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι στην Chinatown υπάρχουν γύρω στα 170 μαγαζιά. Παραδόξως, το Σάββατο τα μαγαζιά δεν είχαν την κίνηση που θα περίμενε κάποιος λόγω της αυξημένης προσέλευσης του κόσμου.
Οι περισσότεροι κατάγονται από επαρχίες στις οποίες ο κόσμος είναι πολύ κλειστός. Θα έχετε ακούσει το ανέκδοτο για τις δυο χώρες στον κόσμο στις οποίες δεν ευδοκιμούν οι μυστικές υπηρεσίες: την Κίνα, επειδή εκεί δεν μιλάει κανείς και την Ελλάδα επειδή εδώ όλοι μιλάνε, έτσι; Ε λοιπόν, οι Κινέζοι της Θεσσαλονίκης επιβεβαιώνουν αυτό ακριβώς! Δύσκολα τους παίρνεις κουβέντα, πότε ήρθαν, αν έχουν παιδιά, πού μένουν, τι ώρα ξυπνούν, πού έχει καλό κινέζικο… Γυρνούν το κεφάλι κάνοντας ότι δεν καταλαβαίνουν. Είναι πάρα πολύ ήσυχοι και δεν έχουν δώσει ποτέ δικαιώματα.
Ζουν για να δουλεύουν. Τα μαγαζιά τους λειτουργούν 9 το πρωί με 9 το βράδυ, από Δευτέρα έως και Σάββατο, και είναι πολλοί εκείνοι οι οποίοι κοιμούνται στα μαγαζιά τους. Αναζητούν και έλληνες υπαλλήλους, αλλά οι αμοιβές που δίνουν είναι πολύ χαμηλές: για το ωράριο που αναφέρεται παραπάνω, δίνουν 600 ευρώ. Λέγεται ότι στους Κινέζους δίνουν περισσότερα χρήματα, 900-1.000 ευρώ.
Βγαίνουν μόνο το Σαββατόβραδο και πηγαίνουν είτε σε καζίνο είτε κάπου για χαρτιά και τυχερά παιχνίδια. Δεν τους βλέπεις ποτέ σε μπαρ ή εστιατόρια της Θεσσαλονίκης (εκτός από ένα δυο κινέζικα εστιατόρια), ούτε να κυκλοφορούν, να κάνουν βόλτα, ή να ψωνίζουν. Αλλωστε, τα σπίτια τους βρίσκονται κάπου εκεί γύρω. Τις Κυριακές ξεκουράζονται και κάποιοι εκκλησιάζονται σε οροφοδιαμέρισμα της περιοχής, όπου λειτουργεί η Κινεζική Ευαγγελική Εκκλησία.
Οι Κινέζοι χαίρονται το γεγονός ότι στη χώρα μας μπορούν να τεκνοποιούν ελεύθερα. Ωστόσο, πολλοί στέλνουν τα παιδιά στην Κίνα για να αποκτήσουν την κουλτούρα της χώρας. Σε δυο δημοτικά σχολεία της περιοχής φοιτούν μερικά Κινεζόπουλα, ενώ δεν λείπουν και εκείνοι οι οποίοι τα στέλνουν σε ιδιωτικά σχολεία.
Η Chinatown της Θεσσαλονίκης δημιουργήθηκε μετά το 2000 και την είσοδο της Ελλάδας στην Ευρωζώνη. Τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και σε άλλες πόλεις της Βόρειας Ελλάδας, οι έμποροι άρχισαν να διαμαρτύρονται έντονα όταν είδαν να ανοίγουν μεγάλα καταστήματα που πουλούσαν ρούχα. Ενα φεγγάρι, μάλιστα, στις αρχές της κρίσης, οι Κινέζοι κατηγορήθηκαν ότι «μας κλείνουν τα μαγαζιά μας», κάτι που δεν επιβεβαιώνεται από στοιχεία. Ωστόσο, κυκλοφορεί ευρέως η φήμη ότι μαγαζιά του κέντρου της πόλης προμηθεύονται τα είδη τους από την Chinatown. Δεν είναι καθόλου σπάνιο, επίσης, να πετύχεις αυτοκίνητα και φορτηγάκια με πινακίδες FYROM ή Βουλγαρίας στα στενά της Chinatown, να φορτώνονται εμπορεύματα. Χωρίς πολλές κουβέντες και με μεγάλη καχυποψία για όποιον περνάει.
Το πρώτο άνοιγμα της Chinatown στους Θεσσαλονικείς πήγε καλά. Αν, πάντως, άνοιγαν κινέζικα εστιατόρια στην περιοχή, θα μπορούσε να γίνει και στέκι. Αλλά μάλλον αυτό δεν το θέλουν οι ίδιοι οι Κινέζοι…