Η αμερικανική κυβέρνηση ζήτησε από τα μέλη του Κογκρέσου να εγκρίνουν την πώληση προηγμένων όπλων και άλλου ειδικού εξοπλισμού στην Τουρκία ώστε να αναβαθμιστεί ο στόλος της με τα μαχητικά αεροσκάφη F-16. Αυτές οι πληροφορίες προέρχονται από αμερικανούς αξιωματούχους και διακινήθηκαν μέσω της Wall Street Journal.
Η πρόταση του Λευκού Οίκου εστάλη στο Κογκρέσο τον περασμένο μήνα και κατά κάποιον τρόπο αντικατοπτρίζει (αν δεν επιβραβεύει κιόλας) τις φιλοδοξίες του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να καρπωθεί οφέλη από την ανάμειξη της Τουρκίας στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο.
Η τουρκική ανάμειξη στο Ουκρανικό είναι διπλής όψεως: άμεση (με τα τηλεκατευθυνόμενα αεροπλανάκια «Bayraktar» που έστειλε ο Ερντογάν στον Ζελένσκι και με την απαγόρευση εισόδου ρωσικών πλοίων στον Εύξεινο Πόντο μέσω Κωνσταντινουπόλεως), αλλά και έμμεση (με τις υποτίθεται διαμεσολαβητικές προσπάθειες που έχει καταβάλει).
Το λίφτινγκ στα τουρκικά F-16 θα γίνει με πυραύλους, ραντάρ και με άλλα ηλεκτρονικά «γκάτζετ» αναβάθμισης. Γίνεται λόγος για πώληση των AIM-9 Sidewinder και AIM-120 Amraam, συνολικού κόστους 400 εκατ. δολαρίων. Οπως και να έχει, τα πράγματα δείχνουν ότι η Τουρκία κατάφερε να αναθερμάνει τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ επί προεδρίας Μπάιντεν.
Η όλη ιστορία αφορά, σε δεύτερη φάση, και την αγοραπωλησία 40 νέων αμερικανικών αεροπλάνων. Αν η πρώτη πρόταση Μπάινεν (περί αναβάθμισης) περάσει από το Κογκρέσο, τότε θα ανοίξει ο δρόμος και για τις πωλήσεις των νέων μαχητικών αεροπλάνων στην Τουρκία, παρά το γεγονός ότι η άσπονδη φίλη και σύμμαχος έχει αποκλειστεί από τη συμπαραγωγή των F-35 εξαιτίας των ρωσικών οπλικών συστημάτων που αγόρασε (αντιαεροπορικά S-400).
Στο Κογκρέσο, πάντως, υπάρχουν ήδη διαμαρτυρίες όσον αφορά την πρώτη πρόταση Μπάιντεν, η οποία αφορά απλώς την αναβάθμιση των υπαρχόντων τουρκικών F-16. Και μάλιστα από πλευράς Δημοκρατικών (και των δύο Σωμάτων). Το βασικό αντεπιχείρημά τους είναι οι «φιλικές σχέσεις» της Τουρκίας με τη «Ρωσία του Πούτιν». Δευτερεύον ζήτημα βέβαια, η «καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» στην τουρκική επικράτεια. Τυχόν «οκέι» του Κογκρέσου συνεπάγεται άμεσο νομοθέτημα.
Τι λένε οι φιλέλληνες
Το αμερικανικό Μέσο υπενθύμισε ότι οι φιλέλληνες του Κογκρέσου έχουν ήδη αντιταχθεί στο deal ΗΠΑ-Τουρκίας, στέλνοντας επιστολές στον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν. Επικαλούνται τις αγορές ρωσικών όπλων από πλευράς Τουρκίας αλλά και την ελληνοτουρκική διαμάχη για τα θαλάσσια σύνορα. Μάλιστα η WSJ ανέφερε ονομαστικώς τον γερουσιαστή Μπομπ Μενέντεζ ως επιφανέστερο εκπρόσωπο των αντιδρώντων. Επίσης, και τον γερουσιαστή Τζιμ Ριτς που δήλωσε ότι δεν έχει πειστεί για την ανάγκη αγοραπωλησίας των F-16, «αν και η Τουρκία είναι κρίσιμος σύμμαχός μας».
Τίποτε επίσημο για ανακοίνωση
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ «δεν επιβεβαιώνει ούτε σχολιάζει δημοσίως τις προτεινόμενες μεταφορές αμυντικού υλικού έως ότου υπάρξει επίσημη ενημέρωση του Κογκρέσου» ήταν το σχόλιο του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών. Το σχόλιο αφορούσε την πρόταση Μπάιντεν περί εκσυγχρονισμό του τουρκικού στόλου των F-16, αφού αυτή προς το παρόν βρίσκεται «στο τραπέζι».