Τον περασμένο Απρίλιο οι χριστιανοί όλου του κόσμου αναγκάστηκαν να γιορτάσουν το Πάσχα απομονωμένοι στα σπίτια τους ενώ τον επόμενο μήνα εκατομμύρια μουσουλμάνοι από κάθε γωνιά της Γης δεν θα μπορέσουν να συμμετάσχουν στις τελετουργίες του Χατζ – του ιερού ταξιδιού που πρέπει να πραγματοποιήσουν τουλάχιστον μια φορά κατά τη διάρκεια της ζωής τους όλοι οι μουσουλμάνοι στη Μέκκα για να προσκυνήσουν τα ιερά μνημεία της.
Πριν από λίγες ημέρες οι αρχές της Σαουδικής Αραβίας ανακοίνωσαν πως το Χατζ θα πραγματοποιηθεί κανονικά και φέτος, παρά το φάσμα του κορονοϊού αλλά μόνον με τη συμμετοχή των πιστών, ντόπιων και αλλοδαπών, που βρίσκονται ήδη στη χώρα. Οι υπόλοιποι έως και δύο εκατομμύρια μουσουλμάνοι που είχαν προγραμματίσει να εκπληρώσουν φέτος ένα από τα πέντε υποχρεωτικά θρησκευτικά τους καθήκοντα θα πρέπει να περιμένουν για τουλάχιστον ακόμη έναν χρόνο.
Αναμφίβολα πρόκειται για ένα βαρύ πλήγμα το οποίο, όμως, συγχρόνως αποτελεί μια εξαιρετική ευκαιρία για το Ισλάμ, σύμφωνα τουλάχιστον με όλα όσα υποστηρίζει σε κείμενό του στο Newsweek o σαουδάραβας επιχειρηματίας και φιλάνθρωπος Μοχάμεντ Αλσερέμπι.
Με στόχο να μετριάσουν τη στενοχώρια των εκατομμυρίων ανθρώπων που επρόκειτο να μεταβούν φέτος στη Μέκκα αλλά αδυνατούν, οι αρχές της Σαουδικής Αραβίας αποφάσισαν να «ψηφιοποιήσουν» το Χατζ με τη βοήθεια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των live streaming μεταδόσεων, ούτως ώστε να μπορέσουν να παραστούν τρόπον τινά στα τελετουργικά όσοι πιστοί το επιθυμούν.
Σύμφωνα με τον κ. Αλσερέμπι η εν λόγω απόφαση ενδέχεται να συμβάλει καθοριστικά στο να καταστεί πιο εύκολο το προσκύνημα στη Μέκκα, δεδομένου ότι εκατοντάδες εκατομμύρια από τα σχεδόν δύο δισεκατομμύρια μουσουλμάνους που υπάρχουν συνολικά στον κόσμο, δυσκολεύονται ιδιαίτερα ούτως ώστε να το πραγματοποιήσουν. Κυρίως επειδή το ταξίδι κοστίζει ακριβά.
Στο Μπαγκλαντές, για παράδειγμα, το κόστος του πιο φθηνού πακέτου με προορισμό τη Μέκκα κατά τις ημέρες της διεξαγωγής του Χατζ ανέρχεται στα 3.700 δολάρια, ποσό που αντιστοιχεί σε εισόδημα δύο ετών σχεδόν για το μέσο πολίτη της μουσουλμανικής χώρας των 164 εκατομμυρίων κατοίκων. Παρέχοντας, οπότε, τη δυνατότητα ψηφιακής πρόσβασης στα τελετουργικά του Χατζ, οι αρχές της Σαουδικής Αραβίας θέτουν τις βάσεις για «τον εκδημοκρατισμό της πνευματικής ζωής των πιο φτωχών μουσουλμάνων», σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ της Corriere della Sera.
Πάρα πολλοί από τους πιστούς που είχαν προγραμματίσει να μεταβούν τον επόμενο μήνα στη Μέκκα, αποταμίευαν επί χρόνια από το υστέρημά τους, μόνο και μόνο για να τους χαλάσει τα σχέδια ο κορονοϊός. Δεν υπήρχε, ωστόσο, εναλλακτική επιλογή, δεδομένου ότι εάν άνοιγε τα σύνορά της η Σαουδική Αραβία σε περισσότερους από δύο εκατομμύρια προσκυνητές από όλον τον κόσμο που θα συνωστίζονταν επί πέντε ημέρες στα τεμένη και τους τόπους λατρείας της ιερότερης πόλης του Ισλάμ οι συνέπειες κατά πάσα πιθανότητα θα ήταν καταστροφικές για όλους τους μουσουλμάνους.
Παρά την γενικευμένη δυσφορία, ωστόσο, που επικρατεί στην παγκόσμια μουσουλμανική κοινότητα, το φετινό «ψηφιακό» Χατζ θα μπορούσε σύμφωνα με το κ. Αλσερέμπι «να καταστεί ο κανόνας για τους μουσουλμάνους όλου του κόσμου, οι περισσότεροι από τους οποίους δυσκολεύονται να πραγματοποιήσουν το ταξίδι». Ειδικά λαμβάνοντας υπόψη πως για να μεταβούν όλοι οι μουσουλμάνοι στη Μέκκα θα απαιτούνταν 581 χρόνια.