Στις εξελίξεις γύρω από τον πόλεμο στη Γάζα ήταν αφιερωμένο, όπως αναμενόταν, σημαντικό μέρος των δηλώσεων του τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε από κοινού με τον γερμανό καγκελάριο Ολαφ Σολτς λίγο πριν από την κατ’ ιδίαν συνάντησή τους το βράδυ της Παρασκευής στο Βερολίνο.
Πρόκειται για την πρώτη επίσημη επίσκεψη του τούρκου προέδρου στη Γερμανία εδώ και σχεδόν τέσσερα χρόνια, το κλίμα της οποίας είχε διαφανεί ότι θα είναι βαρύ, ακριβώς εξαιτίας των εκ διαμέτρου διαφορετικών απόψεων των δύο πλευρών στο Μεσανατολικό. Ωστόσο, η ρητορική Ερντογάν παρουσία του γερμανού καγκελαρίου ήταν κάτι παραπάνω από εμπρηστική.
«Η Γάζα στην πραγματικότητα δεν υπάρχει πια. Εχει ισοπεδωθεί. Υπάρχουν 13.000 νεκροί Παλαιστίνιοι, γυναίκες, ηλικιωμένοι και παιδιά, καθώς και όμηροι στην ισραηλινή πλευρά», δήλωσε και έκανε λόγο για καταστροφές νοσοκομείων, εκκλησιών και τζαμιών. «Παρότι ο βομβαρδισμός νοσοκομείων και οι δολοφονίες παιδιών δεν επιτρέπονται από την Τορά. Ούτε στην Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Θα μείνουμε σιωπηλοί;», αναρωτήθηκε.
«Αν δεν υψώσουμε τη φωνή μας, αν δεν κάνουμε τίποτα, θα πληρώσουμε το κόστος, όπως δείχνει η Ιστορία. Και η ψυχολογία της ενοχής δεν είναι η σωστή προσέγγιση. Δεν είμαστε ένοχοι απέναντι στο Ισραήλ. Εάν ήμασταν, ίσως δεν θα μπορούσαμε ούτε εμείς να μιλήσουμε τόσο ξεκάθαρα. Δεν κουβαλάμε το βάρος του Ολοκαυτώματος (…). Εμείς δεν έχουμε ενοχές έναντι οποιουδήποτε», υπογράμμισε, αναφερόμενος στη Γερμανία και στο Ολοκαύτωμα των Εβραίων από τους ναζί.
Ακόμη και για το θέμα των ομήρων ο τούρκος πρόεδρος θέλησε να διαφοροποιηθεί. «Γίνεται λόγος για ανταλλαγή ομήρων. Οταν λέτε όμηροι, ποιος είναι ο αριθμός των ομήρων στο Ισραήλ και ποιος είναι ο αριθμός των ομήρων που κρατάει η Χαμάς στην άλλη πλευρά;» ζήτησε να μάθει.
Οργή Ερντογάν και με τους εκπροσώπους των ΜΜΕ
Γερμανός δημοσιογράφος ζήτησε από τον τούρκο πρόεδρο να εξηγήσει τις πρόσφατες δηλώσεις του περί «τρομοκρατικού κράτους», «γενοκτονίας» και «φασισμού» εκ μέρους του Ισραήλ, ρώτησε εάν υποστηρίζει το δικαίωμα ύπαρξης του κράτους του Ισραήλ και γιατί περιγράφει την Χαμάς ως «απελευθερωτική δύναμη», όταν οι εταίροι του στο ΝΑΤΟ την θεωρούν τρομοκρατική οργάνωση.
Ο Ταγίπ Ερντογάν απάντησε τονίζοντας ότι η Τουρκία δεν είναι «μια οποιαδήποτε χώρα του ΝΑΤΟ, αλλά μία από τις πέντε πιο σημαντικές», υπενθύμισε ότι «χάρη στην Τουρκία» εξήχθησαν 3,5 εκατ. τόνοι σιτηρών από την Ουκρανία προς την Ευρώπη και την Αφρική και αναφέρθηκε στους «χιλιάδες Παλαιστίνιους» που σκοτώθηκαν από το Ισραήλ και σε βομβαρδισμούς νοσοκομείων, εκκλησιών και τζαμιών.
«Ως μουσουλμάνος, έχω πρόβλημα με αυτό, εσείς, ως χριστιανός, δεν έχετε; Δεν υπάρχει όμως αντίδραση σε αυτό, ενώ θα έπρεπε», δήλωσε απευθυνόμενος στον δημοσιογράφο και υπογράμμισε ότι ο ίδιος δεν διαχωρίζει μουσουλμάνους και χριστιανούς.
Σχετικά με το ενδεχόμενο να αποκτήσει η χώρα του μαχητικά αεροσκάφη Eurofighter, συμπαραγωγός των οποίων είναι και η Γερμανία, και τα οποία επιδιώκει να προμηθευτεί στη θέση των F-35 που μπλόκαραν οι ΗΠΑ, δήλωσε ότι «μαχητικά κατασκευάζουν και άλλες χώρες, μπορούμε να αγοράσουμε από αλλού», για να καταλήξει νουθετώντας τον δημοσιογράφο: «Θα πρέπει να θέτετε ερωτήσεις που είναι ανθρώπινες. Ερωτήσεις που δείχνουν ότι διαθέτετε συνείδηση, για να μπορούμε να τις απαντήσουμε, όχι τέτοιες ερωτήσεις».
Κατά την συνέντευξη Τύπου τέθηκε ακόμη το ζήτημα της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας, η οποία είναι υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ από το 1999.
«Ελπίζουμε να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις, να εκσυγχρονιστεί η τελωνειακή ένωση και να απελευθερωθεί το καθεστώς των ταξιδιωτικών θεωρήσεων. Επί 52 χρόνια προσπαθούμε να έρθουμε πιο κοντά», παραπονέθηκε ο τούρκος πρόεδρος.
Σολτς: Εχουμε διαφορετικές απόψεις
«Δεν είναι μυστικό ότι για την τρέχουσα κρίση έχουμε διαφορετικές –εν μέρει πολύ διαφορετικές– απόψεις», παραδέχθηκε από την πλευρά του ο γερμανός καγκελάριος, ο οποίος καταδίκασε, για ακόμη μία φορά, την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου από την Χαμάς εναντίον του Ισραήλ. «Το δικαίωμα ύπαρξης του Ισραήλ είναι αδιαμφισβήτητο. Το Ισραήλ έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο», επέμεινε ο Σολτς.
«Συμμεριζόμαστε όμως την ανησυχία για μια γενικευμένη ανάφλεξη στην Μέση Ανατολή και παρά τις διαφορές, είναι σημαντικό να συζητούμε απευθείας», συνέχισε ο ίδιος, σαφέστερα σε ηπιότερο τόνο από τον Ερντογάν.
Παρά την ένταση, οι δύο άνδρες συμφώνησαν ότι η μόνη βιώσιμη λύση για την περιοχή είναι αυτή των δύο κρατών καθώς και ότι θέλουν να συνεργαστούν προκειμένου να επιτευχθούν «ανθρωπιστικές εκεχειρίες» στην περιοχή.
Ο τούρκος πρόεδρος μίλησε και για κατάπαυση του πυρός. «Εάν η Τουρκία και η Γερμανία το καταφέρουν, τότε θα μπορούσαμε να απελευθερώσουμε την περιοχή από τις συνεχείς συγκρούσεις», επισήμανε ο Ταγίπ Ερντογάν.
Ερντογάν και Σταϊνμάιερ: Μόνη λύση τα δύο κράτη
Νωρίτερα, ο πρόεδρος της Τουρκίας είχε συνάντηση με τον γερμανό ομόλογό του Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ, κατά τη διάρκεια της οποίας συζητήθηκαν, και πάλι, το Μεσανατολικό, οι διμερείς σχέσεις και θέματα παγκοσμίου ενδιαφέροντος.
Οπως αναφέρεται σε ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας:
«Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε ότι οι επιθέσεις του Ισραήλ στα Παλαιστινιακά Εδάφη πρέπει να σταματήσουν και η αντίδραση όλου του κόσμου κατά των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι σημαντική.
»Ο πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε ότι πρέπει να εφαρμοστεί αμέσως κατάπαυση του πυρός στην περιοχή και να προωθηθεί ανθρωπιστική βοήθεια, καθώς και ότι κάθε μέρα που δεν σταματά η αιματοχυσία είναι απώλεια για την ανθρωπότητα.
»Οι δυο ηγέτες επεσήμαναν από κοινού πως η λύση των δύο κρατών είναι η μόνη για μια διαρκή ειρήνη και συμφώνησαν να συνεργαστούν για να διασφαλίσουν την κατάπαυση του πυρός στην περιοχή και να παραδώσουν ανθρωπιστική βοήθεια στην περιοχή το συντομότερο δυνατό».
Στη συνάντηση συμμετείχαν από τουρκικής πλευράς ο υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο υπουργός Εμπορίου Ομέρ Μπολάτ, ο αναπληρωτής πρόεδρος του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKΡ) Ζαφέρ Σαρίκαγια, ο αναπληρωτής πρόεδρος του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP) Εντίπ Σεμίχ Γιαλτσίν, ο τούρκος πρεσβευτής στο Βερολίνο Αχμέτ Μπασάρ Σεν, ο επικεφαλής της Διεύθυνσης Επικοινωνίας της προεδρίας Φαχρετίν Αλτούν και ο διπλωματικός σύμβουλος του προέδρου Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
Μετά την εθιμοτυπική συνάντηση με τον Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ ακολούθησε η συνάντηση του τούρκου προέδρου με τον γερμανό καγκελάριο Ολαφ Σολτς, για τις ουσιαστικές πολιτικές συνομιλίες.