Πριν από μερικές εβδομάδες, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπερκγκ, ο οποίος ουκ ολίγες φορές έχει βρεθεί στο ελληνικό στόχαστρο, περιέγραψε μια ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία. Μιλώντας στο Reuters, πιο συγκεκριμένα, είχε αναφερθεί στην προσπάθεια δημιουργίας ενός μηχανισμού αποκλιμάκωσης εντάσεων και πρόληψης συγκρούσεων (deconfliction mechanism), μέσω της δημιουργίας ενός σταθερού καναλιού επικοινωνίας σε διπλωματικό επίπεδο, στο πλαίσιο της Συμμαχίας.
Δεν πέρασαν πολλές μέρες και ο Γενς Στόλτενμπεργκ υλοποίησε την πρόταση του. Χθες το απόγευμα, η γενική γραμματεία του ΝΑΤΟ έστειλε ένα κείμενο θέσεων (position paper) στον έλληνα και στον τούρκο στρατιωτικό ακόλουθο. Σε ένα σύντομο κείμενο περιγράφονταν, σε αδρές γραμμές, οι βασικές ιδέες του γενικού γραμματέα για τον μηχανισμό. Ζητούσε από τις δύο πλευρές να απαντήσουν εντός της επόμενης εβδομάδας με σχόλια και παρατηρήσεις. Και, λίγο μετά, έσπευσε μέσω Τwitter να ανακοινώσει ότι Αθήνα και Άγκυρα είχαν συμφωνήσει σε τεχνικές συνομιλίες προς αποκλιμάκωση της έντασης, στο πλαίσιο της Συμμαχίας.
Στην Αθήνα σχεδόν κεραυνοβολήθηκαν. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ετοιμαζόταν να μπει στο αεροπλάνο από τη Θεσσαλονίκη και δεν είχε καμία επικοινωνία. Ομοίως ο Νίκος Δένδιας, ο οποίος ετοιμαζόταν να πετάξει τα ξημερώματα για Νέα Υόρκη. Ο στρατιωτικός ακόλουθος της χώρας, ο ναύαρχος Ιωάννης Παυλόπουλος, ήταν αυτός που διαβίβασε το έγγραφο Στόλτενμπεργκ, ξεκαθαρίζοντας ότι καμία συνεννόηση δεν υπήρχε για έναρξη τεχνικού διαλόγου. Ούτε πολιτική εξουσιοδότηση υπήρχε από την Αθήνα προς τη μόνιμη αντιπροσωπεία της χώρας μας στο ΝΑΤΟ.
Η κυβέρνηση αντέδρασε άμεσα, προβαίνοντας σε μια ενέργεια χωρίς προηγούμενο: διέψευσε ευθέως τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ. «Οι πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας σχετικά με φερόμενες τεχνικές συνομιλίες στο ΝΑΤΟ δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα», έλεγαν από την Αθήνα και προσέθεταν ότι «αποκλιμάκωση συνιστά μόνον η άμεση απομάκρυνση όλων των τουρκικών πλοίων από την ελληνική υφαλοκρηπίδα». Βεβαίως, στην Αθήνα δεν ήθελαν να «κάψουν» την πρωτοβουλία Στόλτενμπεργκ, η οποία θα λάβει απάντησης δια της θεσμικής οδού, αλλά δεν ήθελαν να δημιουργηθεί και κάποιο τετελεσμένο, όταν ο ελληνικός όρος είναι σαφής.
Το ερώτημα είναι σε τι αποσκοπούσε ο κ. Στόλτενμπεργκ με αυτή του τη βιαστική πρωτοβουλία. Υψηλόβαθμη διπλωματική πηγή εκτιμούσε ότι ο γενικός γραμματέας είχε ιδιαίτερη σπουδή να δείξει ότι… κάτι κάνει. Ότι σε μια κόντρα που αφορά το ΝΑΤΟ, το οποίο υποφέρει από διαλυτικές τάσεις, ο ίδιος αναλαμβάνει πρωτοβουλίες που οδηγούν σε άμβλυνση της έντασης.
Άλλοι, πάντως, κάπως πιο… πονηρεμένοι, εκτιμούν ότι ορισμένα πράγματα δεν είναι τυχαία. Για παράδειγμα, λίγη ώρα πριν η τουρκική πλευρά είχε ανακοινώσει το τηλεφώνημα Ερντογάν-Μέρκελ. Οι, δε, Τούρκοι επιδιώκουν την εμπλοκή του ΝΑΤΟ, όπου έχουν λόγο, σε αντίθεση με την εμπλοκή της ΕΕ. Σημειωτέον, Βερολίνο και Ουάσιγκτον φέρονται να ενεργούν με κοινή γραμμή, ενώ ο Γενς Στόλτενμπεργκ πρόσφατα είδε την Ανγκελα Μέρκελ. Σε αυτό το κλίμα, το βράδυ οι Τούρκοι έσπευσαν να διαμηνύσουν ότι αποδέχονται την πρωτοβουλία Στόλτενμπεργκ. Για την Αθήνα, πάντως, τα πράγματα δεν αλλάζουν: καμία συζήτηση δεν θα γίνει με το «Oruc Reis» και τα συνοδά πολεμικά πλοία εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και με την Τουρκία να κραδαίνει…NAVTEX, την ώρα που μιλά για λύσεις kazan kazan στο Αιγαίο.