Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Λίντον Τζόνσον, συνήθιζε να λέει ότι το πρώτο μάθημα στην πολιτική είναι να μάθεις να μετράς. Το Ποτάμι μέτρησε έως το… 14 και έβγαλε ένα βασικό κορμό προτάσεων για έξοδο από την κρίση. Αυτό το πλέγμα προτάσεων θα παρουσιαστεί τη Δευτέρα το μεσημέρι (21 Μαρτίου) στην Αίθουσα Γερουσίας της Βουλής.
Οπως σημειώνει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση του κόμματος θα πρόκειται για «μια ανοικτή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας όπου συζητάμε για τη Διακυβέρνηση του Κράτους – την Ανταγωνιστικότητα – το Κοινωνικό Κράτος. Δεκατέσσερις τοποθετήσεις, δεκατέσσερις προτάσεις για την προώθηση των μεταρρυθμίσεων, την ανάπτυξη της χώρας, την οικοδόμηση του κοινωνικού κράτους».
Παράλληλα ο κ. Θεοδωράκης τοποθετήθηκε επί της πρότασης της προέδρου της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφης Γεννηματά με «βροχή» αιχμών για τους στόχους και την πορεία.
Οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις
Μπορεί η τελευταία δημόσια τοποθέτηση του Σταύρου Θεοδωράκη να ήταν ένα άρθρο του στην Εφημερίδα των Συντακτών για το «νέο Μακεδονικό» υπό τον εύγλωττο τίτλο «Ο θίασος του εθνολαϊκιστικού σανού», ωστόσο φαίνεται πως το «βαρύ πυροβολικό» του Ποταμιού θα «κατατεθεί» τη Δευτέρα με τη δέσμη των 14 προτάσεων που έχουν να κάνουν με την έξοδο από την κρίση και τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που μπορούν να λειτουργήσουν ως «όχημα» ανάπτυξης.
Στη σκιά του… Μουζάλα
Η χρονική στιγμή που αποφάσισε το Ποτάμι να προωθήσει δημόσια τις προτάσεις του δεν μπορεί να θεωρηθεί τυχαία. Η πρόσφατη ενδοκυβερνητική κρίση με αφορμή το lapsus linguae του Γιάννη Μουζάλα, έφερε ξανά στο προσκήνιο τη συζήτηση για πιθανή συνεργασία του ΠΑΣΟΚ και του Ποταμιού με τον ΣΥΡΙΖΑ, έτσι ώστε ο τελευταίος να βρει νέα… αναχώματα σε περίπτωση που οι Ανεξάρτητοι Ελληνες αποφασίσουν να αποχωρήσουν από το κυβερνητικό σχήμα.
Μάλιστα, το γεγονός ότι η ανακοίνωση του Ποταμιού για το συγκεκριμένο θέμα κινήθηκε σε αντίθετη κατεύθυνση από τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης (ουσιαστικά στήριξε τον κ. Μουζάλα), «διαβάστηκε» από ενίους ως μια κίνηση καλής θέλησης.
Τέλος στα σενάρια
Ωστόσο, το Ποτάμι (αλλά και το ΠΑΣΟΚ) απέρριψε για άλλη μια φορά αυτού του είδους τα σενάρια. Η ανταπόκριση του κ. Θεοδωράκη στα κυβερνητικά «συναπαντήματα» δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, καθώς και αυτός συνεχίζει τον δικό του σχεδιασμό.
Υπό αυτό το πρίσμα, το γεγονός ότι το μεσημέρι της Δευτέρας 14 στελέχη του Ποταμιού θα παρουσιάσουν ισάριθμες προτάσεις για την προώθηση των μεταρρυθμίσεων, κινείται στη λογική της αυτονομίας.
Το Κέντρο των προσώπων
Συνάμα, και η ομιλία του κ. Θεοδωράκη αναμένεται να κινηθεί στο ίδιο μήκος κύματος με εκείνη του συνεδρίου που έγινε προ ολίγων εβδομάδων. Ο κ. Θεοδωράκης θα επιμείνει στην ιδέα του «Κοινοβουλίου του Κέντρου». Πηγές της Σεβαστουπόλεως ανέφεραν ότι στο Ποτάμι, αυτό το «Κοινοβούλιο του Κέντρου» θα μπορούσε να περικλείει πολλές προσωπικότητες με εγνωσμένο έργο. Πρόκειται για πρόσωπα που δεν έχουν προχωρήσει σε κάποια συμφωνία με το Ποτάμι, ωστόσο η μεταρρυθμιστική πορεία τους θα τους καθιστούσε ιδανικούς για το «Κοινοβούλιο του Κέντρου».
Η απάντηση του Σταύρου Θεοδωράκη στη Φώφη Γεννηματά
Το απόγευμα της Κυριακής, ο Σταύρος Θεοδωράκης απάντησε στη Φώφη Γεννηματά στην πρόσκληση που είχε απευθύνει την Παρασκευή (όπως και στον Γιώργο Παπανδρέου). Η απαντητική επιστολή Θεοδωράκη βρίθει αιχμών κατά της πρότασης Γεννηματά: «Το θέμα, δεν είναι “να ενωθούμε για να μην χάσουμε” αλλά “να πολλαπλασιαστούμε για να τα αλλάξουμε όλα”. Η ανακύκλωση ξεπερασμένων ιδεών και προσώπων δεν είναι σήμερα -και δεν ήταν ποτέ– η λύση» αναφέρει ο κ. Θεοδωράκης. Σε άλλο σημείο τονίζει δηκτικά: «Ακούμε ωραία λόγια με άρωμα δεκαετίας ’80 αλλά δεν ακούμε προτάσεις ρήξης με το σύστημα των “κολλητών” και των διεφθαρμένων». Απορρίπτει τις προτάσεις «για ένα πολυκομματικό, ομόσπονδο φορέα» ή για «συνάντηση όλων των αρχηγών του προοδευτικού χώρου γύρω από ένα τραπέζι» θεωρώντας ότι «δεν καλύπτουν το κενό». Οπως επισημαίνει ο κ. Θεοδωράκης «το να ορίσουν από την αρχή τα κόμματα πώς θα καταλήξει αυτή η πορεία -παραβλέποντας τη συγκυρία, τη δυναμική των εξελίξεων και τις συνθήκες ζωής στη χώρα- είναι ένα άλμα στο κενό. Η κοινωνία δεν θα ακολουθήσει».
Η απαντητική επιστολή του κ. Θεοδωράκη έχει ως εξής:
«Η επιστολή της κυρίας Φώφης Γεννηματά προς εμένα και ταυτόχρονα προς τον κ. Γιώργο Παπανδρέου -καθώς και η απάντηση του κ. Παπανδρέου- επιβάλλουν να ξεκαθαρίσω δημοσίως τη θέση μου.
Η Ελλάδα ύστερα από επτά χρόνια κρίσης και μνημονίων αντί να φύγει μπροστά, δυστυχώς παραπαίει.
Ολα χειροτερεύουν. Δεν έχουμε να κάνουμε, απλώς και μόνο, με μια ανίκανη κυβέρνηση αλλά με ένα καθεστώς το οποίο αναπαράγει όλα τα λάθη του παρελθόντος.
Λαϊκισμός – κρατισμός – παραγοντισμός είναι το τρίπτυχό τους.
Η παντελής έλλειψη σχεδίου για τη χώρα δημιουργεί παντού αδιέξοδα.
Οι πολίτες έχουν χάσει την ελπίδα τους και αναζητούν εναγωνίως λύση. Το δίλημμα όμως δεν είναι «Δεξιά – Αριστερά», όπως το παρουσιάζει ο ΣΥΡΙΖΑ. Το δίλημμα είναι: Αλλαγές παντού ή καθυστέρηση και χρεοκοπία;
Οι δημιουργικές δυνάμεις της χώρας πρέπει να αντιδράσουν. Να συνεννοηθούν και να τολμήσουν ουσιαστικές συμμαχίες για μια Ελλάδα με δυνατή οικονομία και κοινωνική δικαιοσύνη.
Το Ποτάμι γεννήθηκε για να συγκρουστεί με το σύστημα της παρακμής. Και για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος είμαστε αποφασισμένοι, όλοι στο Κίνημα μας, να προσφέρουμε ανιδιοτελώς τις δυνάμεις μας και την εμπειρία μας.
Οι πολίτες δεν ενδιαφέρονται για τους κομματικούς στρατούς και τις μάχες εξουσίας αλλά πώς θα αλλάξει η ζωή τους και η ζωή των παιδιών τους. Αυτό όμως απαιτεί συγκρούσεις. Όχι μόνο με το «νέο καθεστώς» αλλά και με τους «ευνοημένους» του παλαιοκομματικού μεταπολιτευτικού συστήματος.
Και γι’ αυτή τη μάχη δεν βλέπουμε πολλούς πρόθυμους.
Ακούμε ωραία λόγια με άρωμα δεκαετίας ’80 αλλά δεν ακούμε προτάσεις ρήξης με το σύστημα των «κολλητών» και των διεφθαρμένων.
Οταν μιλάμε, λοιπόν, για συνεργασίες ας ξεκινήσουμε απ’ αυτό: Να ορίσουμε σε ποιες από τις μεταρρυθμίσεις συμφωνούμε.
Το Ποτάμι έχει κάνει τις προτάσεις του:
- Νέο, μικρότερο και αποτελεσματικότερο κράτος, χωρίς κομματικούς στρατούς.
- Εξοβελισμό των συντεχνιών από την παραγωγική διαδικασία.
- Κοινωνικό κράτος που θα υποστηρίζει και δεν θα ελεεί τους ανήμπορους.
- Μείωση της κρατικής σπατάλης και ταυτόχρονη μείωση της φορολογίας.
- Εξωστρεφή και όχι παρασιτική οικονομία και παραγωγή.
- Μια επανάσταση στην Παιδεία, στην Έρευνα και την Τεχνολογία.
- Ανεξάρτητη Δικαιοσύνη χωρίς κυκλώματα.
- Νέο Σύνταγμα με διαχωρισμό κράτους εκκλησίας και δυνάμωμα των Ανεξάρτητων Αρχών.
Όλα αυτά, και πολλά άλλα, πρέπει να συζητηθούν από παλιές και νέες δυνάμεις που είναι αποφασισμένες να μιλήσουν καθαρά, χωρίς λαϊκισμούς και συναισθηματικές ρητορείες.
Το θέμα, δεν είναι «να ενωθούμε για να μην χάσουμε» αλλά «να πολλαπλασιαστούμε για να τα αλλάξουμε όλα». Αυτό δεν θα το πετύχουν μόνα τους τα κόμματα. Η ανακύκλωση ξεπερασμένων ιδεών και προσώπων δεν είναι σήμερα –και δεν ήταν ποτέ– η λύση.
Η συνάντηση των δυνάμεων του «κέντρου» δεν θα πρέπει να οχυρωθεί στα τείχη των κομμάτων.
Ένας νέος φορέας είναι αναγκαίος μόνο αν καταφέρει να συσπειρώσει νέες δυνάμεις:
Πολίτες που θα μπουν τώρα στην πολιτική.
Άνθρωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Στελέχη της οικονομίας, των πανεπιστημίων, του συνδικαλισμού, που δεν υπηρέτησαν το πελατειακό κράτος.
Οι απελπισμένοι επιχειρηματίες της μεσαίας τάξης.
Πολιτικοί που έχουν δώσει μάχες αλλά εξορίστηκαν από τους «μηχανισμούς» αλλά και νέα παιδιά που θέλουν να πρωταγωνιστήσουν στις εξελίξεις.
Η πρότασή μας είναι να συγκροτηθεί ένα Κοινοβούλιο του Κέντρου, όπου θα αντιπροσωπεύονται όλες οι προοδευτικές δυνάμεις. Παλιές και νέες.
Προοδευτικοί πολίτες, φιλελεύθεροι, μεταρρυθμιστές, οικολόγοι, ριζοσπάστες.
Για να ανατραπεί το άρρωστο πολιτικό σκηνικό χρειάζονται πολλοί, χρειάζονται κυρίως οι «ανένταχτοι υποψιασμένοι», αυτοί που δεν πλησιάζουν πλέον την κάλπη.
Όλοι αυτοί που θέλουν έναν νέο μεγάλο αλλά κυρίως ριζοσπαστικό φορέα αλλαγής.
Πόσοι είναι όμως; Πού είναι;
Όλα αυτά θα απαντηθούν στην πράξη από αυτούς που θα προσέλθουν.
Η Επιτροπή Διαλόγου του Ποταμιού ήδη βρίσκεται σε συνεννόηση με πολίτες, κόμματα και κινήσεις για τη δημιουργία μιας Επιτροπής Πρωτοβουλίας, η οποία θα οδηγήσει τις διαδικασίες.
Μια επιτροπή από 30 πολίτες (ο αριθμός είναι ενδεικτικός) – οι μισοί εκ των οποίων θα είναι έξω από το σημερινό κομματικό σύστημα. Η επιτροπή πρωτοβουλίας να μην είναι επιτροπή κομμάτων, να είναι Επιτροπή Πολιτών.
Ανοιχτά μυαλά – από κόμματα, κινήσεις, πρωτοβουλίες- που θα συνεννοηθούν και εντός διμήνου θα συγκαλέσουν το Κοινοβούλιο του Κέντρου, το Κοινοβούλιο της Αναγέννησης.
Κάθε βήμα πρέπει να προετοιμάζει το επόμενο. Ο δρόμος θα μας δείξει μέχρι πού μπορούμε να πάμε.
Το να ορίσουν από την αρχή τα Κόμματα πώς θα καταλήξει αυτή η πορεία –παραβλέποντας τη συγκυρία, τη δυναμική των εξελίξεων και τις συνθήκες ζωής στη χώρα– είναι ένα άλμα στο κενό. Η κοινωνία δεν θα ακολουθήσει.
Η χώρα χρειάζεται μια άλλη κυβέρνηση. Δεν είμαστε στην «ίδια πλευρά» με τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ. Δεν γίνεται να μιλάμε για μεταρρυθμίσεις με τις πιο αντιμεταρρυθμιστικές δυνάμεις της χώρας.
Προοδευτικός δεν γίνεται κάποιος επειδή αποκαλεί τους άλλους νεοφιλελεύθερους και εθνικιστές.
Η πολιτική του κ. Τσίπρα είναι συντηρητική και οι περισσότεροι από τους υπουργούς του κινούνται με βάση τις θεωρίες και τις εκτιμήσεις του 1930.
Ούτε όμως αποτελεί λύση για τη χώρα μια κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Προφανώς η κοινωνία θέλει, πριν από τις εκλογές, μια πρόταση διακυβέρνησης. Όμως για ποιες εκλογές μιλάμε; Αυτές που θα γίνουν το ’16, το ’17 ή το ’18; Πώς θα είναι η χώρα τότε και τι συμμαχίες θα απαιτούνται για να αλλάξει πορεία;
Υπάρχουν δημιουργικές δυνάμεις που δεν έχουν εμπιστοσύνη ούτε στο Ποτάμι, ούτε στο ΠΑΣΟΚ και στα άλλα κεντροαριστερά κόμματα.
Και εδώ έχει δημιουργηθεί μια μεγάλη παρεξήγηση. Το «νέο και μεγάλο» δεν θα προέλθει με τη συν-ένωση των υπαρχόντων κομμάτων, ακόμη κι αν πούμε ότι συναινούμε και εμείς σε αυτήν τη συν-ένωση.
Το «νέο και μεγάλο» θα προκύψει αν κινητοποιηθούν νέες κοινωνικές δυνάμεις έξω από αυτές που καλύπτουν σήμερα τα κόμματα.
Αυτή είναι η πρότασή μας για το Κοινοβούλιο του Κέντρου.
Η επιτυχία του διαλόγου θα κριθεί από τη συμμετοχή των δημιουργικών δυνάμεων της κοινωνίας. Σε αυτές πρέπει να δώσουμε χώρο και όχι να μιλάμε στο όνομά τους. Αν οι καρέκλες στην πρώτη σειρά είναι πιασμένες από μας, δεν θα έρθει κανείς.
Οι προτάσεις για ένα «πολυκομματικό, ομόσπονδο φορέα» ή για «συνάντηση όλων των αρχηγών του προοδευτικού χώρου γύρω από ένα τραπέζι» δεν καλύπτουν το κενό.
Ή πιστεύει κανείς ότι οι πολίτες που δεν προσήλθαν καν στις τελευταίες κάλπες θα ενθουσιαστούν από το γεγονός ότι τα κόμματα που δεν ψήφισαν, συγκρότησαν ομοσπονδία;
Αυτοί που δεν στήριξαν χωριστά τα κόμματά μας, θα μας στηρίξουν αν μετατραπούμε σε μια χαλαρή (ή πιο συνεκτική) κομματική ομοσπονδία;
Αυτό θέλουμε; Να μαζευτούμε σε μεγαλύτερα γραφεία;
Πιστεύω ότι κι εσείς δεν θέλετε κάτι τέτοιο.
Όλοι ξέρουν ότι το Ποτάμι από την ίδρυση του είναι ανοιχτό στην κοινωνία και δίνει ρόλο σε πολίτες και προσωπικότητες χωρίς να απαιτεί την κομματική τους ένταξη.
Είμαστε το Κίνημα του διαλόγου αλλά και των λύσεων.
Και αυτό τον διάλογο – χωρίς ταμπού και χωρίς αποκλεισμούς – θα τον υπερασπιστούμε αρκεί να είναι πειστικός και να φέρνει αποτελέσματα στη ζωή των Ελλήνων.
Με εκτίμηση
Σταύρος Θεοδωράκης»