Πόσο «πράσινη» είναι η πόλη της Γκρέτα Τούνμπεργκ

Βρίσκεται στη γραφική δυτική ακτή της Σουηδίας και είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Το Γκέτεμποργκ ήταν αρκετά βιομηχανικό και το μεγάλο λιμάνι του δεν του επέτρεπε να έχει ιδιαίτερα οικολογική «συμπεριφορά».

Η ευκαιρία δόθηκε στην πόλη το 1980 από την τότε υπουργό Περιβάλλοντος Μπριγκίτα Νταλ, η οποία είχε χαρακτηρίσει τη βρώμικη πόλη ως «αυλή της κόλασης».

Τότε, πολιτικοί και επιχειρηματίες δεσμεύτηκαν να μετατρέψουν τη μολυσμένη λιμνοθάλασσα σε ένα φάρο αειφόρου αστικής ανάπτυξης. Και οι προσπάθειές τους, με τη βοήθεια των κατοίκων, φαίνεται να έχουν αποδώσει καρπούς…

Σήμερα, το Γκέτεμποργκ είναι μία αρκετά «πράσινη», σύγχρονη πόλη με πανύψηλους φοίνικες και εξωτικά φυτά. Τα γαλανόλευκα ηλεκτρικά τραμ πηγαινοέρχονται στους δρόμους και οι κάτοικοί του μετακινούνται κυρίως με ποδήλατα.

Κανάλια ολλανδικής τεχνοτροπίας, ποικιλίες από μπίρες μικρών παραγωγών, κάποιες από τις πιο γευστικές θαλασσινές λιχουδιές, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του BBC και χιλιάδες ποικιλίες μη ζωικού γάλακτος, είναι διαθέσιμες σε κάθε γωνιά του.

Στην ίδια πόλη, ντόπιοι και επισκέπτες, καιρού θέλοντος, μπορούν να απολαύσουν βόλτες στα πλακόστρωτα δρομάκια και μπάνιο σε μία ελεύθερη σάουνα και μία δημόσια πισίνα, όπου το νερό καθαρίζεται με φυσικό τρόπο και δίχως χλώριο. Επίσης, τα αποδυτήρια είναι κατασκευασμένα από ανακυκλωμένα μπουκάλια.

Δεν είναι τυχαίο ότι το Γκέτεμποργκ για τρία συνεχόμενα χρόνια βρίσκεται στη λίστα με τους δέκα προορισμούς στον κόσμο σύμφωνα με τον Δείκτη Προορισμών Βιώσιμης Ανάπτυξης. Επιπλέον, το λιμάνι του έλαβε φέτος το Βραβείο Περιφερειακής και Περιβαλλοντικής Συμβολής, διότι παρέχει πράσινη ενέργεια στα ελλιμενισμένα πλοία του, μειώνοντας τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.

Βέβαια, η πόλη δεν άρχισε να «πρασινίζει» λόγω της Γκρέτα Τούνμπεργκ, αφού η πρώτη της διαμαρτυρία μπροστά από το Σουηδικό Κοινοβούλιο έγινε μόλις το 2018.

Ομως «η φωνή της Γκρέτα μας έδωσε κι άλλη δύναμη για να προχωρήσουμε», σχολιάζει στο BBC η Καταρίνα Θρόρστενσον, υπεύθυνη του τμήματος αειφορίας στο συμβούλιο του Τουριστικού Οργανισμού Goteborg & Co.

Ηδη το 90% των ξενοδοχείων της πόλης διαθέτει ειδικό πιστοποιητικό οικολογικής διαχείρισης. Πολύ πριν γίνει μόδα, κανένα από αυτά τα ξενοδοχεία δεν διέθετε πλαστικά μπουκαλάκια με σαμπουάν και αφρόλουτρο, πλαστικά καλαμάκια και αναδευτήρες για τα κοκτέιλ και άλλα πολλά, μη ανακυκλώσιμα αντικείμενα καθημερινής χρήσης δεν υπήρχαν στο «μενού» τους.

Ακόμη και παλιά κτίρια, όπως το ξενοδοχείο Eggers, που είναι το τρίτο παλαιότερο σε ολόκληρη τη Σουηδία, έχει τη δική του ανεμογεννήτρια και φροντίζει να κάνει όσο το δυνατόν λιγότερη χρήση ορυκτών καυσίμων.

Επίσης, αν κάποιος επιθυμεί να εξερευνήσει την πόλη, έχει πολλές, οικολογικές, επιλογές. Ηλεκτρικά πατίνια, ποδήλατα, ηλεκτρικό λεωφορείο μηδενικών εκπομπών… Το 65% από τις δημόσιες συγκοινωνίες της πόλης βασίζεται σε ανανεώσιμη ενέργεια, με στόχο να εξηλεκτριστούν τα πάντα μέχρι το 2030.

Πέρα από τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος στις καθημερινές συνήθειες, γύρω από το Γκέτεμποργκ βρίσκονται καταπράσινα, πυκνά δάση, τόσα, που στον κάθε κάτοικο της πόλης υπολογίζεται ότι αντιστοιχούν 274 τετραγωνικά μέτρα πρασίνου.

Επιπλέον, διαθέτει βοτανικό πάρκο, ήσυχα λιβάδια, καταπράσινα μονοπάτια και χιλιάδες δέντρα μέσα στην πόλη. Πρόσφατα, δημιουργήθηκε ένα πράσινο μονοπάτι 71 χιλιομέτρων, για ατελείωτες βόλτες μέσα στη φύση με ασφάλεια.

Ακόμη και η μόδα έχει ιδιαίτερα οικολογικό χαρακτήρα, αφού τοπικές φίρμες δημιουργούν μόδα με υφάσματα από ανακυκλωμένα υλικά. Από εκεί ξεκίνησε και η Nudie Jeans, η πρώτη παγκόσμια σειρά παντελονιών ανακυκλώσιμου τζιν υφάσματος.

Και φυσικά δεν θα μπορούσε να λείπει από το παζλ το κομμάτι των βιολογικών προϊόντων στη γαστρονομία, όπου υποστηρίζονται ιδιαίτερα τα προϊόντα χωρίς λιπάσματα. Τα χορτοφαγικά εστιατόρια σε αυτήν την πόλη ίσως είναι περισσότερα και από τα «συμβατικά», ενώ το κρέας που πωλείται προέρχεται μόνο από ζώα ελευθέρας βοσκής και αυτό επιβάλλεται από τον νόμο.

Καθώς όμως κάποιος προχωρά προς το λιμάνι, όμως, το τοπίο αλλάζει. Και ξαφνικά, ένα μεγάλο τμήμα της πόλης, φτιαγμένο από ψυχρό γυαλί και χάλυβα, έρχεται να παγώσει το χαμόγελο κάθε οικολόγου και να αλλάξει το ισοζύγιο πράσινου – τσιμέντου.

Η οικοδομική έκρηξη που σημειώνεται εκεί τα τελευταία χρόνια θα μπορούσε να αλλάξει δραματικά τον οικολογικό χαρακτήρα που με τόσες προσπάθειες αποκτήθηκε και να πνίξει τη φιλοδοξία της να γίνει η πιο πράσινη πόλη. Ωστόσο, κάπου θα πρέπει να φιλοξενήσει και τους 250.000 νέους κατοίκους που περιμένει τα επόμενα 15 χρόνια.

Το σημαντικό, πάντως, πέραν του στόχου της πιο πράσινης πόλης του κόσμου, είναι να κρατήσει έναν οικολογικό χαρακτήρα υψηλού προφίλ, αλλά και να δικαιώσει τη δυνατή φωνή της Γκρέτα Τούνμπεργκ.