Πληθώρα διατάξεων που αφορούν τις συναλλαγές με πλαστικό χρήμα, τα αδήλωτα εισοδήματα, αλλά και τον πτωχευτικό κώδικα περιέχονται στο πολυνομοσχέδιο που κατατέθηκε αργά τη Δευτέρα στη Βουλή.
Στις πιο σημαντικές διατάξεις περιλαμβάνεται η υποχρεωτική χρήση καρτών για τις συναλλαγές πάνω από 500 ευρώ και η σύνδεση του αφορολόγητου ποσού με συγκεκριμένο ύψος δαπανών που θα πρέπει να κάνει ο κάθε φορολογούμενος με τη χρήση χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών, ανάλογα με το εισόδημα του.
Ακόμη υπάρχει πρόβλεψη για τις διαδικασίες για την οικειοθελή αποκάλυψη των αδήλωτων εισοδημάτων και θεσπίζεται κυμαινόμενο πρόσθετο ποσό φόρου ανάλογα με την περίπτωση, με αντάλλαγμα την απαλλαγή από άλλα πρόστιμα και διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.
Πλαστικό χρήμα και αφορολόγητο
Το νομοσχέδιο συνδέει το αφορολόγητο ποσό εισοδήματος με τη χρήση πλαστικού χρήματος.
Από το 2017, όσοι έχουν εισόδημα ως 10.000 ευρώ για να δικαιούνται το αφορολόγητο θα πρέπει να πραγματοποιήσουν δαπάνες με τη χρήση κάρτας για το 10% του εισοδήματος. Για εισοδήματα από 10.001 έως 30.000 ευρώ, το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 15%, και για τα εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ σε 20% και μέχρι ποσού 30.000 ευρώ.
Οι ιατρικές δαπάνες θα λαμβάνονται υπόψη για το αφορολόγητο εφόσον έχουν πραγματοποιηθεί με χρήση κάρτας ή με άλλο μέσο ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Στην περίπτωση που οι δαπάνες μέσω καρτών υπολείπονται του προβλεπόμενου ποσοστού δαπανών για το αφορολόγητο, τότε επί της διαφοράς θα επιβάλλεται πρόσθετος φόρος 22%. Για όσους εξαιρεθούν από την υποχρεωτική χρήση καρτών, θα πρέπει να προσκομίσουν ανάλογης αξίας αποδείξεις αγοράς αγαθών ή παροχής υπηρεσιών.
Ακόμη, προβλέπεται διαδικασία κληρώσεων για τους φορολογούμενους που θα κάνουν δαπάνες με τη χρήση κάρτας με ανώτατο ποσό που θα μπορεί να διαθέτει το υπουργείο Οικονομικών σε ετήσια βάση για το σκοπό αυτό τα 12 εκατομμύρια ευρώ.
Πιο αναλυτικά:
-Από την 1η Ιανουαρίου, δεν επιτρέπεται η εξόφληση με μετρητά για συναλλαγές μεταξύ καταναλωτών και επιχειρήσεων αξίας μεγαλύτερης των 500 ευρώ. Το συγκεκριμένο όριο είναι σήμερα 1.500 ευρώ.
-Οι καταστηματάρχες και οι επιχειρηματίες θα πρέπει να ενημερώνουν τους καταναλωτές για τη δυνατότητα πληρωμής με πλαστικό χρήμα. Οι παραβάτες τιμωρούνται με διοικητικό πρόστιμο 1.000 ευρώ. Αν το πρόστιμο πληρωθεί σε διάστημα 30 ημερών μειώνεται στο μισό. Ωστόσο δεν είναι υποχρεωτική η ύπαρξη POS.
-Μέσω πλαστικού χρήματος θα πρέπει να γίνονται δαπάνες ίσες με το 10% για εισόδημα έως 10.000 ευρώ, 15% για το κλιμάκιο εισοδήματος από 10.001 έως και 30.000 ευρώ και 20% για το υπερβάλλον των 30.000 ευρώ εισόδημα. Το μέγιστο απαιτούμενο ποσό δαπανών με πλαστικό χρήμα τις 30.000 ευρώ.
-Αν δεν καλύπτεται το ελάχιστο απαιτούμενο ποσό αποδείξεων με πλαστικό χρήμα, στη διαφορά μεταξύ του απαιτούμενου και του δηλωθέντος ποσού επιβάλλεται φόρος με συντελεστή 22%. Αν για παράδειγμα φορολογούμενος με εισόδημα 10.000 ευρώ προχωρήσει σε συναλλαγές με πλαστικό χρήμα ύψους 500 ευρώ, αντί των απαιτούμενων 1.000 ευρώ θα επιβαρυνθεί με έξτρα φόρο 110 ευρώ.
-Με απόφαση του υπουργού Οικονομικών καθορίζονται οι εξαιρούμενες δαπάνες, οι κατηγορίες των φορολογουμένων που εξαιρούνται από την υποχρέωση πραγματοποίησης δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, καθώς και τα επιπλέον κίνητρα για φορολογούμενους οι οποίοι υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα ποσοστά ελάχιστης δαπάνης.
Αρχικά εξαιρούνται από την υποχρέωση προσκόμισης αποδεικτικών ηλεκτρονικών συναλλαγών μόνο οι υπάλληλοι του υπουργείου Εξωτερικών, οι στρατιωτικοί εφόσον υπηρετούν στην αλλοδαπή, οι υπηρετούντες στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της Ε.Ε καθώς και όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας, σε ψυχιατρικό κατάστημα ή είναι φυλακισμένοι.
-Με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων θα καθοριστεί η διαδικασία συγκέντρωσης των απαραίτητων δεδομένων από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών.
-Από το επόμενο έτος οι ιατρικές δαπάνες θα μειώνουν το φόρο (αν στο μεταξύ δεν καταργηθεί η σχετική φοροαπαλλαγή όπως πιέζουν οι δανειστές) μόνο εφόσον έχουν πραγματοποιηθεί με τη χρήση μέσων πληρωμής με κάρτα ή με άλλο ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής.
-Με απόφαση του υπουργού Οικονομικών θα καθοριστούν οι λεπτομέρειες για τη διεξαγωγή κληρώσεων, όπως η συχνότητα των κληρώσεων, η διαδικασία συμμετοχής, τα μέσα καταχώρησης των συναλλαγών που θα μετέχουν καθώς βέβαια και τα έπαθλα.
-Το σημερινό Σύστημα Μητρώων Τήρησης Τραπεζικών Λογαριασμών και Λογαριασμών Πληρωμών, μέσω του οποίου ο ελεγκτικός μηχανισμός έχει πρόσβαση σε κάθε τραπεζικό λογαριασμό των φορολογούμενων επεκτείνεται δραστικά. Θα μετέχουν σε αυτό, εκτός από τα πιστωτικά ιδρύματα τα οποία λειτουργούν στην Ελλάδα, οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών που αποδέχονται κάρτες πληρωμών με έδρα το εξωτερικό και οι οποίοι δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, εξυπηρετώντας επιχειρήσεις στην ελληνική επικράτεια.
Στόχος είναι η διευκόλυνση της διαβίβασης των αιτημάτων παροχής πληροφοριών από το σύνολο των υπηρεσιών της ΓΓΔΕ κα του ΣΔΟΕ, της Οικονομικής Αστυνομίας, του Οικονομικού Εισαγγελέα, καθώς και της Αρχής καταπολέμησης του μαύρου χρήματος και ελέγχου των Πόθεν Έσχες.
-Καθίσταται υποχρεωτική η ονομαστικοποίηση του ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής, με ταυτοποίηση του κατόχου του, για κάθε περίπτωση συναλλαγών με χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής όπως ενδεικτικά μέσω e-banking, ηλεκτρονικό πορτοφόλι, πλαστικό χρήμα, κουπόνι, voucher…
Αποκάλυψη εισοδημάτων
Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι όσοι το επιθυμούν θα μπορούν να υποβάλουν τροποποιητικές ή αρχικές δηλώσεις στην εφορία έως την 31.5.2017 για εισοδήματα που δεν είχαν δηλώσει στο παρελθόν.
Για τα εισοδήματα αυτά θα προβλέπεται πρόσθετος φόρος 8% αν η δήλωσή υποβληθεί έως 31.3.2017 και 10% αν υποβληθεί έως 31.5.2017.
Ο πρόσθετος φόρος θα προσαυξάνεται κατά 25% για δηλώσεις που θα αφορούν εισοδήματα έως το 2001, 23% για εισοδήματα ως το 2002, 22% για εισοδήματα που δεν είχαν δηλωθεί ως το 2003, 16% για εισοδήματα αδήλωτα ως το 2004, 15% έως το 2005, 12% ως το 2006, 10% ως το 2007, 6% ως το 2008, 5% ως το 2009 ενώ για τα εισοδήματα από το 2010 και μετά δεν προβλέπεται προσαύξηση.
Πτωχευτικός κώδικας
Στις διατάξεις που εισάγει το νομοσχέδιο για την πτώχευση των επιχειρήσεων προβλέπεται ότι ικανή αλλά όχι αναγκαία προϋπόθεση για την υλοποίηση της συμφωνίας εξυγίανσης μιας επιχείρησης είναι η συναίνεση του οφειλέτη.
Ακόμη, καταργείται το στάδιο της δικαστικής προεξέτασης του σχεδίου αναδιοργάνωσης και αντικαθίστανται οι αρμοδιότητες του πτωχευτικού δικαστηρίου με αρμοδιότητες εισηγητή και περιορίζονται οι περιπτώσεις προσφυγής στο πτωχευτικό δικαστήριο ή στον εισηγητή δικαστή.
Αλλες διατάξεις
Διατηρείται και για το 2017 η διάταξη για την απαλλαγή από τα τεκμήρια διαβίωσης των ανέργων και περιστασιακά απασχολούμενων.
Παρατείνεται έως το τέλος του 2017 η παραγραφή των υποθέσεων φοροδιαφυγής για τις οποίες θα εκδοθούν έως το τέλος του έτους εντολές φορολογικού ελέγχου.
Σε ό,τι αφορά, τέλος, τα εμπορικά καταστήματα και τις ενδιάμεσες εκπτώσεις, το πολυνομοσχέδιο προβλέπει ότι θα μπορούν, προαιρετικά, να είναι ανοικτά δύο Κυριακές κατά τη διάρκεια των ενδιάμεσων εκπτώσεων Η σχετική απόφαση είναι αρμοδιότητα του οικείου περιφερειάρχη. Ακόμη αυξάνονται από 20 σε 30 οι ημέρες των ενδιάμεσων εκπτώσεων.