Τα δυο φεστιβάλ ταινιών της Θεσσαλονίκης σηματοδοτούν, συνήθως, τις αλλαγές των εποχών. Τον Νοέμβριο, που πραγματοποιείται το Φεστιβάλ Κινηματογράφου, είναι δεδομένο ότι φθινοπώριασε. Δεν μας εκπλήσσει η ομίχλη –ίσα ίσα, την περιμένουμε κιόλας- ούτε οι βροχές. Τον Μάρτιο, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ φέρνει την άνοιξη. Οι ημέρες είναι μεγαλύτερες, το κρύο έχει υποχωρήσει, οι αμυγδαλιές ανθίζουν.
Έτσι, το πρωί της Δευτέρας ήταν έκπληξη η ακύρωση της προγραμματισμένης συνέντευξης Τύπου του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, διότι στη Θεσσαλονίκη… χιόνιζε. Ο Φλεβάρης θυμήθηκε προς το τέλος του να φλεβίσει. Πάντως, από την Παρασκευή 2 Μαρτίου έως την Κυριακή 11 Μαρτίου, το Φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί κανονικότατα, γιορτάζοντας με 20 πρεμιέρες τα 20 χρόνια του. Αλλά όχι μόνον αυτό: θα περιλαμβάνει αφιέρωμα στην Ανιές Βαρντά, βραδιά Όσκαρ την Κυριακή και αφιέρωμα στον Μάη του ΄68 που φέτος συμπληρώνει 50 χρόνια.
Το φεστιβάλ έχει μια ετήσια δραστηριότητα που φέρνει ζωή και ερεθίσματα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης ακόμη και στις πιο «νεκρές» εποχές. Για παράδειγμα, πολύς κόσμος μιλάει για την εκδήλωση της περασμένης Πέμπτης στο Ολύμπιον, όταν το κοινό είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει μέσω skype με το σκηνοθέτη Φατίχ Ακίν. Περισσότερες ανάλογες εκδηλώσεις μας υποσχέθηκε η Ελίζ Ζαλαντό, διευθύντρια του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Στο φετινό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ θα παρουσιαστούν συνολικά 53 ελληνικά ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους και 25 μικρού μήκους. Στο επίκεντρο των ελληνικών ταινιών βρίσκεται όλο το φάσμα της ανθρώπινης πραγματικότητας: πολιτική, κοινωνία, ανθρώπινα δικαιώματα, μνήμη, τέχνες, προσωπικότητες.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής Ορέστης Ανδρεαδάκης θυμίζει τι σημαίνει ντοκιμαντέρ: «Μια σειρά από ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις -όπως είναι άλλωστε και ολόκληρη η ζωή μας. Στη ζωή διερωτόμαστε διαρκώς: Τι συνέβη; Υπάρχει επιλογή; Είναι αργά; Θα το τολμούσες; Μήπως γνώριζαν; Υπάρχει χρόνος; Ακριβώς αυτό κάνει το ντοκιμαντέρ: θέτει ερωτήματα, και πολύ συχνά μας καλεί να δώσουμε εμείς τις απαντήσεις».
Χρήσιμες πληροφορίες
Το 20ό επετειακό Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιηθεί από την Παρασκευή 2 έως την Κυριακή 11 Μαρτίου 2018, στις αίθουσες Ολύμπιον και Παύλος Ζάννας και στις αίθουσες του Λιμανιού, Φρίντα Λιάππα, Τώνια Μαρκετάκη, Τζον Κασσαβέτης και Σταύρος Τορνές. Φέτος, εντάσσονται πλήρως οι δήμοι Καλαμαριάς και Παύλου Μελά στον προγραμματισμό του Φεστιβάλ, με καθημερινές προβολές στο Κέντρο Πολιτισμού Χρήστος Τσακίρης του Παύλου Μελά και στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς Μελίνα Μερκούρη. Και φυσικά στον χώρο INVR θα γίνουν οι προβολές του νέου διαγωνιστικού τμήματος του φεστιβάλ με ταινίες εικονικής πραγματικότητας.
Στις 27 Φεβρουαρίου αρχίζει η προπώληση των εισιτηρίων.
Ταινία έναρξης
Ταινία έναρξης είναι το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ της Ανιές Βαρντά που συν-σκηνοθετεί με τον JR, «Πρόσωπα & ιστορίες», το οποίο είναι υποψήφιο για το φετινό Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ.
Βραδιά Όσκαρ
Στις 4 Μαρτίου, κι ενώ θα πραγματοποιείται το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, θα γίνει στο Χόλιγουντ η τελετή απονομής των 90ών βραβείων Όσκαρ και θα μεταδοθεί ζωντανά στο Ολύμπιον σε συνεργασία με την COSMOTE TV.
Κριτική επιτροπή
Τα μέλη της Κριτικής Επιτροπής είναι οι: Άνικα Γκούσταφσον / Annika Gustavsson (Σουηδία) – κριτικός κινηματογράφου και δημοσιογράφος, Κάρολαϊν Λιμπρέσκο / Caroline Libresco (ΗΠΑ) – programmer στο Φεστιβάλ Sundance, Ντέιβιντ Μπόρενσταϊν / David Borenstein (ΗΠΑ, Δανία) – σκηνοθέτης, Γιαν Ρόφεκαμπ / Jan Rofecamp (Ολλανδία, Καναδάς) – sales agent και Λευτέρης Χαρίτος / Lefteris Charitos (Ελλάδα) – σκηνοθέτης.
Carte Blanche Σάρα Ντράιβερ
Το 20ό ΦΝΘ δίνει carte blanche στην «ιέρεια» του ανεξάρτητου σινεμά Σάρα Ντράιβερ και την καλωσορίζει στη Θεσσαλονίκη, όπου θα παρουσιάσει τα αγαπημένα της ντοκιμαντέρ και θα συνομιλήσει με το κοινό. Επίσης η Σάρα Ντράιβερ θα παρουσιάσει και το τελευταίο της ντοκιμαντέρ για τη ζωή και το έργο του διάσημου ζωγράφου Ζαν Μισέλ Μπασκιά. Με αφορμή αυτό, το Σάββατο 3/3 στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης, η Ντράιβερ θα συζητήσει με τον Ντένις Λιμ, Διευθυντή Προγράμματος του Lincoln Center, του κορυφαίου κέντρου τέχνης με έδρα τη Νέα Υόρκη.
>>Film Forward και αφιέρωμα Παραβέλ – Καστέν Τέιλορ
Η ενότητα εγκαινιάστηκε πέρυσι και περιλαμβάνει ντοκιμαντέρ που κινούνται στα όρια ανάμεσα στον κινηματογράφο και τις εικαστικές τέχνες. Στο πλαίσιο αυτής της ενότητας παρουσιάζουμε φέτος ένα αφιέρωμα στους πρωτοπόρους δημιουργούς Βερενά Παραβέλ και Λουσιάν Καστέν Τέιλορ οι οποίοι εξερευνούν νέους αφηγηματικούς δρόμους. Οι δύο σκηνοθέτες αναμένονται στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσουν τις ταινίες τους και να συζητήσουν σε ειδική εκδήλωση για το «περίεργο σύμπαν» τους με την σκηνοθέτιδα Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη.
Αφιέρωμα στην Ανιές Βαρντά
Το Φεστιβάλ τιμά την θρυλική, ελληνικής καταγωγής, γαλλίδα σκηνοθέτιδα Ανιές Βαρντά, μια αεικίνητη πρωτοπόρο των εικόνων, η οποία άλλαξε τον τρόπο που βλέπουμε σινεμά, μέσα από 10 ντοκιμαντέρ σταθμούς στη διαδρομή της.
Αφιέρωμα «Το ’68 πέρα από το ‘68»
Φέτος συμπληρώνεται ακριβώς μισός αιώνας από το 1968, τη χρονιά που γέννησε επαναστάσεις, συγκρούσεις, όνειρα, απογοητεύσεις και ελπίδες. Το φεστιβάλ επιστρέφει στην κρίσιμη εκείνη χρονιά και αποκαλύπτει ελάχιστα γνωστές εξεγέρσεις ανά τον κόσμο μέσα από επτά συγκλονιστικά ντοκιμαντέρ παραγωγής από το 1968 έως το 2017.
Ελληνικά ντοκιμαντέρ
Φέτος παρουσιάζονται συνολικά 53 ελληνικά ντοκιμαντέρ μεγάλου μήκους και 25 μικρού μήκους. Όλο το φάσμα της ανθρώπινης πραγματικότητας, πολιτική, κοινωνία, ανθρώπινα δικαιώματα, μνήμη, τέχνες, προσωπικότητες, βρίσκονται φέτος στο επίκεντρο των ελληνικών ταινιών.
Βραβεία
Τα φετινά βραβεία του φεστιβάλ είναι:
Ο Χρυσός Αλέξανδρος, που συνοδεύεται από 8.000 ευρώ.
Το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής που συνοδεύεται από 2.000 ευρώ.
Τα δύο Βραβεία FIPRESCI
Το Βραβείο της Βουλής των Ελλήνων
Τα δύο βραβεία της ΕΡΤ (3.000 ευρώ για το διαγωνιστικό και 2.000 ευρώ για ελληνική ταινία)
Τα τρία Βραβεία του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου (για το τμήμα του VR, για πρωτοεμφανιζόμενο έλληνα σκηνοθέτη και για το πρόγραμμα της Αγοράς Docs in Progress – και τα τρία συνοδεύονται από χρηματικό έπαθλο 3.000 ευρώ)
Το Βραβείο της WWF
Το Βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας
Το Βραβείο της ΠΕΚΚ,
Το Βραβείο Νεότητας των Φοιτητών των Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Τα τέσσερα Βραβεία Κοινού Fischer
Πρεμιέρες
Συνολικά φέτος έχουμε στο διεθνές πρόγραμμα, 20 πρεμιέρες, εκ των οποίων, 8 παγκόσμιες, 4 διεθνείς και 8 ευρωπαϊκές.
Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ από το 1 ως το 20
Το φεστιβάλ όμως φέτος γιορτάζει τα 20 του χρόνια και γι αυτό έχει ετοιμάσει δυο εκδηλώσεις που αποθεώνουν την τέχνη του ντοκιμαντέρ.
Στην πρώτη, το ντοκιμαντέρ συναντά τη ζωή: οι πρωταγωνιστές δυο ταινιών που είχαν προβληθεί στο πρώτο φεστιβάλ το 1999, θα έρθουν στη Θεσσαλονίκη, 20 χρόνια μετά για να ξαναδούν τη ζωή τους στο πανί και να μιλήσουν με το κοινό.
Στη δεύτερη, διοργανώνεται ένας ολονύχτιος μαραθώνιος με μουσικά ντοκιμαντέρ της εποχής που άρχισε το φεστιβάλ.
Αγορά
Η Αγορά είναι αναπόσπαστο κομμάτι του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ από τη πρώτη μέρα δημιουργίας του. Ξεκίνησε με επίκεντρο τα Βαλκάνια και κατά τη διάρκεια των 20 αυτών ετών έχει καταφέρει να συγκαταλέγεται σε μια από τις σημαντικότερες αγορές των μεγάλων ευρωπαϊκών φεστιβάλ ντοκιμαντέρ. Στα 20 χρόνια του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, πολλές ταινίες που έχουν ξεκινήσει τη πορεία τους από τη Θεσσαλονίκη προβλήθηκαν στη συνέχεια σε μεγάλα φεστιβάλ του εξωτερικού
Ειδικές εκδηλώσεις
Όπως λέει ο Ορέστης Ανδρεαδάκης: «Μετά το τέλος της προβολής του ντοκιμαντέρ «Ex Libris: Η Δημόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης» του Φρέντρικ Γουάιζμαν προσκαλούμε όλους τους θεατές να συμμετάσχουν σε ένα διαδραστικό book crossing event στην Αποθήκη Γ’, ανταλλάσσοντας και συζητώντας για τα αγαπημένα τους βιβλία και πίνοντας μια μπύρα κερασμένη από την Fischer. Επίσης με αφορμή την προβολή του εξαιρετικού ντοκιμαντέρ «Ψηφιακοί Καθαριστές», το οποίο παρουσιάζει τις νέες μορφές λογοκρισίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το φεστιβάλ θα οργανώσει μια ανοιχτή συζήτηση με τον σκηνοθέτη, μέλη της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, τον Διευθυντή Πληροφορικής του ΜΙΤ Μιχάλη Μπλέτσα και τον αρχισυντάκτη του Lifo.gr Άρη Δημοκίδη»
Ταινία λήξης
Το φεστιβάλ ολοκληρώνεται την Κυριακή 11 Μαρτίου, με την τελετή λήξης και την απονομή των βραβείων στο Ολύμπιον. Θα προβληθεί το εμβληματικό ντοκιμαντέρ του βωβού κινηματογράφου «Σχετικά με τη Νίκαια» του Ζαν Βιγκό, του 1930, με πρωτότυπη ζωντανή μουσική επένδυση σε σύνθεση του Λάζαρου Τσαβδαρίδη και εκτέλεση από την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης.