Στις 2 Οκτωβρίου στο αναγεννησιακό Παλάτσο Στρότσι της Φλωρεντίας εγκαινιάζεται μια μεγάλη έκθεση του Τζεφ Κουνς, με τίτλο «Jeff Koons. Shine», η οποία θα διαρκέσει μέχρι το τέλος Ιανουαρίου 2022. Η έκθεση θα φέρει στη Φλωρεντία μια μεγάλη ποικιλία από τα πιο διάσημα έργα του Κουνς, από τα μέσα της δεκαετίας του 1970 έως σήμερα, δάνεια από μερικές από τις σημαντικότερες συλλογές και μουσεία του κόσμου.
Την έκθεση έχουν επιμεληθεί οι Αρτούρο Γκαλασίνο και Ζοακίμ Πισάρο σε στενή συνεργασία με τον Κουνς, ο οποίος έχει αποκτήσει τη φήμη μιας από τις πιο σημαντικές και ταυτόχρονα αμφιλεγόμενες προσωπικότητες στον σύγχρονο κόσμο της τέχνης, ενώ είναι επίσης ο πιο ακριβοπληρωμένος εν ζωή καλλιτέχνης.
Η «Shine» εξερευνά την έννοια της «λάμψης» στο έργο του Κουνς, μια διφορούμενη ιδέα που ταλαντεύεται ανάμεσα στις δυαδικότητες του είναι και του φαίνεσθαι, της αλήθειας και της αίσθησης.
Σε ένα άρθρο του στους Financial Times με το οποίο προσκαλεί τους αναγνώστες του να επισκεφθούν την έκθεσή του στο Παλάτσο Στρότσι, ο 66χρονος αμερικανός εικαστικός γράφει ότι δεν ήταν καλός γνώστης της Ιστορίας της Τέχνης μέχρι που πήγε στη Σχολή Καλών Τεχνών: «Εκεί συνειδητοποίησα ότι η τέχνη συνδέεται αβίαστα με όλους τους ανθρώπινους κλάδους και ότι μέσω της τέχνης θα μπορούσα να ασχοληθώ με τη φιλοσοφία και την ψυχολογία, την ιστορία και τη θεολογία. Και φυσικά, αυτός ο διάλογος, αυτή η σύνδεση, η πλήρης περιέργεια και η εξερεύνηση του τι μπορεί να είναι η ζωή για εμάς, πηγαίνει πίσω στην Αναγέννηση, και τον ανθρωπισμό», λέει και προσθέτει: «Είναι αυτή η πτυχή που με ενθουσιάζει: δοξάζω το ό,τι είμαι ζωντανός και είμαι άνθρωπος. Η τέχνη είναι απλώς ένα όχημα σε αυτήν την εξερεύνηση. Ενα από τα καλύτερα οχήματα».
Ο Κουνς δηλώνει γοητευμένος από την Αναγέννηση, μια εποχή κατά την οποία οι άνθρωποι ήταν περίεργοι: οι καλλιτέχνες βρέθηκαν σε μια στιγμή, που υπήρχαν νέοι πόροι, ευκαιρίες και η πλατφόρμα για να μπορέσουν να δημιουργήσουν το έργο τους. Οι Σκοτεινοί Αιώνες (όπως αναφερόταν στο σύνολό του ο Μεσαίωνας) είχαν τελειώσει, υπήρχε πολύ εμπόριο, πολλές ιδέες που κυκλοφορούσαν, πολλά ταξίδια και πολλές ευκαιρίες στην εκπαίδευση. Οι άνθρωποι κοίταξαν την ιστορία και την ασπάστηκαν.
Εγιναν ανασκαφές και ανακαλύφθηκαν γλυπτά –ο Ταύρος των Φαρνέζε, ο Ηρακλής των Φαρνέζε, όλα αυτά τα διαφορετικά, εκπληκτικά κομμάτια της αρχαιότητας-, ο πολιτισμός τους τα αγκάλιασε, και επηρέασαν τη γλυπτική, τη ζωγραφική και την ιδέα ενός νεοκλασικισμού. «Πραγματικά ανέβασαν τον πήχη για το τι μπορούμε να γίνουμε ως κοινωνία -τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος, να έχεις μια αίσθηση κοινότητας που είναι μεγαλύτερη από τον εαυτό σου, να χαίρεσαι και να βρίσκεις ενδιαφέρον και συνάφεια στο παρελθόν-, πράγμα που μπορεί να δώσει μια αίσθηση του μέλλοντος», γράφει.
Τονίζει ακόμα ότι η ομορφιά της τέχνης βρίσκεται στο ότι χρειάζεται τον θεατή, χωρίς τον οποίο ένα μεγάλο έργο τέχνης δεν είναι απολύτως τίποτα: «Ετσι, αν πάτε στο Ουφίτσι ή στη νέα μου έκθεση, “Shine”, στο Παλάτσο Στρότσι, η τέχνη δεν υπάρχει σε κανένα από τα αντικείμενα. Είναι στους θεατές. Είναι αυτή η αίσθηση της ουσίας των δικών τους δυνατοτήτων ως ανθρώπινα όντα. Αυτό είναι που έχει αξία και το μόνο που έχει κάποια σημασία. Και έτσι, αυτόματα, η τέχνη γίνεται αυτός ο διάλογος με την κοινότητα».
Ο Κουνς αναφέρεται ακόμα στην «Αντανάκλαση», μια από τις λέξεις που χρησιμοποιείται συχνά στη φιλοσοφία. Και ο προβληματισμός προέρχεται από τη λάμψη, και την ιδέα της υπέρβασης και της δημιουργίας. «Αν σκεφτούμε τον Απόλλωνα», λέει, «ήταν ο θεός του φωτός, της λάμψης. Οταν σκεφτόμαστε τον Χριστό, σκεφτόμαστε το φως. Και έτσι η υπέρβαση, σε όλους τους πολιτισμούς, βασίζεται πραγματικά στη δύναμη του φωτός. Είναι αστείο το γεγονός ότι σε ορισμένες εποχές, σε ορισμένους πολιτισμούς, η λάμψη αγκαλιάζεται, ενώ άλλες φορές μπορεί να θεωρηθεί ως κάτι επιφανειακό».
Τα επιλεγμένα έργα τέχνης, τα οποία θα εκτεθούν στην Φλωρεντία, απεικονίζουν την ιστορία μιας καριέρας που διαρκεί πάνω από σαράντα χρόνια, από τα λαμπερά μεταλλικά γλυπτά του Κουνς, που αναπαράγουν πολυτελή αντικείμενα όπως το «Baccarat Crystal Set» (1986) έως τα εμβληματικά φουσκωτά του όπως το «Rabbit» (1986) και το «Balloon Dog (Red)» (1994- 2000). Επιπλέον, η έκθεση θα αναδείξει τον τρόπο με τον οποίο ο Κουνς επανεξετάζει την ποπ κουλτούρα και την ιστορική επανεφεύρεση του «έτοιμου» (readymade) μέσα από έργα όπως το «Hulk»(Tubas) (2004-2018) και το «One Ball Total Equilibrium Tank» (Spalding Dr. JK 241 Series) (1985), αναφέρει ο Μαρκ Γουέσταλ στο FAD.
«Η νέα μου έκθεση εξετάζει τα έργα μου που ενσωματώνουν την αντανάκλαση, η οποία φυσικά παίζει πολύ μεγάλο ρόλο στη δουλειά μου», γράφει ο αμφιλεγόμενος εικαστικός στους Financial Times. «Προκαλεί και αναδεικνύει την αίσθηση της επιβεβαίωσης του θεατή και της αφαίρεσης. Ακόμη και την αίσθηση της μέθης. Ωστόσο φέρνει και τα πάντα πίσω σε μια αίσθηση υπέρβασης. Του γίγνεσθαι», λέει…