Οι ανύπαρκτοι φίλοι που το παιδικό μυαλό εφευρίσκει σε τρυφερή ηλικία είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται εδώ και αιώνες σε όλον τον κόσμο. Οι παιδοψυχολόγοι το αντιμετωπίζουν με σεβασμό, καθώς γνωρίζουν ότι τα παιδιά έχουν ανάγκη τη φαντασία τους ώστε να αντιμετωπίσουν τα πρωτόγνωρα εξωτερικά ερεθίσματα της ηλικίας.
Μια καλλιτεχνική έκθεση στη Βαρκελώνη έρχεται τώρα να αποδώσει φόρο τιμής στην παιδική φαντασία, ξυπνώντας παράλληλα το παιδί που όλοι οι ενήλικοι κρύβουμε μέσα μας. Με τίτλο «Φανταστικοί Φίλοι», η έκθεση συγκεντρώνει έργα εννέα σύγχρονων καλλιτεχνών, που απευθύνονται σε παιδιά, ανεξαρτήτως ηλικίας.
«Πριν από την πανδημία είχαμε την ιδέα να διοργανώσουμε μια έκθεση σύγχρονης τέχνης για ανθρώπους όλων των ηλικιών, κάτι με το οποίο θα μπορούσαν να συνδεθούν τα παιδιά, αλλά και για να συμμετέχουν οι μεγάλοι σαν να είναι παιδιά» λέει η Μαρτίνα Μιλά στον Guardian.
Η Μιλά επιμελήθηκε την εκδήλωση που παρουσιάζεται στο ίδρυμα «Fundació Joan Miró» από κοινού με τον Πατρίκ Ρονσέ, καλλιτεχνικό διευθυντή της πλατφόρμας σύγχρονης τέχνης «Be-Part», στο Βέλγιο. Η Μιλά προσθέτει: «Υπάρχουν πολλά πράγματα σε αυτή την έκθεση που είναι θεραπευτικής φύσεως – πάνω απ’ όλα μια επιστροφή σε ένα προ-πανδημικό πνεύμα, καθώς όλοι έχουμε υποφέρει τόσο πολύ».
Στην είσοδο της έκθεσης οι επισκέπτες καλούνται να καθίσουν στον παράξενα μπερδεμένο πάγκο του δανού καλλιτέχνη Ζέπε Χάιν (ο οποίος εδρεύει στο Βερολίνο), που έχει σχεδιαστεί ως αντιστάθμισμα στην εχθρική αρχιτεκτονική των επίπλων δρόμου, όπως παγκάκια σχεδιασμένα έτσι ώστε οι άστεγοι να μην μπορούν να κοιμηθούν πάνω τους.
Ενα από τα πιο εντυπωσιακά έργα είναι το «Είμαστε η Μωρο-συμμορία», μια συλλογή από πολύχρωμες, φτερωτές πολικές αρκούδες, που δημιουργήθηκε από την Πάολα Πίβι, μια ιταλίδα καλλιτέχνη που ζει στην Αλάσκα. Σύμφωνα με τη Μιλά, έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να μας κάνει να σκεφτούμε τον ανθρωπόμορφο τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τα ζώα.
Τα πλάσματα είναι πολύ απτικά, αλλά αυτό το μέρος της παράστασης δεν είναι διαδραστικό, με αποτέλεσμα ένα μικρό και απογοητευμένο αγόρι να ξεσπά σε γοερά κλάματα όταν το μαλώνουν γιατί άγγιξε το έκθεμα. Με τη συγκεκριμένη εξαίρεση, η γκαλερί είναι γεμάτη από τις φωνές ενθουσιασμένων παιδιών, ενώ η δημιουργία «Μισός Αέρας σε Δεδομένο Χώρο», του βρετανού καλλιτέχνη Μάρτιν Κριντ, προσφέρει ευκαιρία για ξεφάντωμα.
Ο Κριντ έχει γεμίσει ένα δωμάτιο σχεδόν μέχρι το ταβάνι με μεγάλα πορτοκαλί μπαλόνια, δημιουργώντας μια άμεση αίσθηση αποπροσανατολισμού και κλειστοφοβίας, που συνοδεύεται από την ακαταμάχητη παρόρμηση κάθε παιδιού να ξεσπάσει σε γέλια. Ισως το πιο συναρπαστικό έργο της έκθεσης είναι ο μεγάλος καναπές και η πολυθρόνα που δημιούργησε η ελβετίδα καλλιτέχνις Πιπολίτι Ριστ.
Το να κάθεσαι στον τεράστιο καναπέ, με τα πόδια σου να φτάνουν μετά βίας στην άκρη του καθίσματος –πόσο μάλλον στο πάτωμα–, είναι μια στιγμή βγαλμένη από την «Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων» και προκαλεί μια δυνατή φυσική ανάμνηση της παιδικής μας ηλικίας.
«Αυτά τα έργα είναι ένας τρόπος να εφεύρεις μια παράλληλη ζωή» σημειώνει η Μιλά. «Είναι σαν να έχεις έναν φανταστικό φίλο, αλλά ταυτόχρονα και και ένα μέσο διαφυγής».
Η έκθεση άνοιξε τις πύλες της στις 17 Μαρτίου, ανήμερα της ιρλανδικής εθνικής εορτής του Αγίου Πατρικίου, και θα διαρκέσει έως τις 2 Ιουλίου.