Λίγο ακόμα να πέσουμε
Λίγο χαμηλότερα
Όταν έγραφα σε διάστημα πέντε ημερών τα τρία τελευταία σημειώματα στο protagon ήξερα ότι θα συγκέντρωνα τα πυρά των φανατικών προσωπολατρών του ΠΑΣΟΚ και ότι αναλάμβανα το ρίσκο της πρόβλεψης. Στο πρώτο («Μοιραίος») σας είπα για τις καταστροφικές συνέπειες του Δημοψηφίσματος για την χώρα αλλά και την δημοκρατική παράταξη, στο δεύτερο («Τίτλοι τέλους») για το αναπόφευκτο και λυτρωτικό της κατάρρευσης της κυβέρνησης και στο τελευταίο («Παπαδήμος») την Δευτέρα το βράδυ σας ζήτησα να μην στοιχηματίσετε τα λεφτά σας σε γρήγορη λύση στο πρόσωπο του Λουκά Παπαδήμου γιατί το αυτονόητο στην Ελλάδα δυσκολεύεται. Όσοι –όπως είχατε κάθε δικαίωμα–αντιδράσατε οργισμένα έχετε υπό το φως και των τελευταίων τραγελαφικών εξελίξεων μια ευκαιρία να το ξανασκεφτείτε. Πάντως δεν πλήξαμε και δεν φαίνεται ότι θα πλήξουμε στο μέλλον. Το μόνο που μπορώ να σας υποσχεθώ είναι ότι αναλαμβάνοντας το ρίσκο της εσφαλμένης πρόβλεψης θα συνεχίσω να γράφω «πριν από τα γεγονότα». Αλλιώς δεν έχει και γούστο.
Τώρα, λοιπόν, σχεδόν όλοι είναι με τον νέο πρωθυπουργό. Η ανακούφιση των πολιτών επειδή τέλειωσε το εφιαλτικό πενθήμερο, επειδή γλυτώσαμε από τον Πετσάλνικο, επειδή ακούσαμε και πάλι σωστά και ήρεμα ελληνικά από τον νέο πρωθυπουργό, επειδή οκτώ χρόνια μετά η σοβαρότητα επέστρεψε στο προσκήνιο, είναι παραπάνω από έκδηλη. Ένας στενός μου φίλος, ο γείτονας μου ο Αλέκος, μου τηλεφώνησε για να μου πει: «βούρκωσα και ανακουφίστηκα». Δεν πρέπει να ήταν ο μόνος. Από τον Κωστή Στεφανόπουλο (που χρέωσε ευθέως την κατάντια της χώρας στο καταστροφικό δίδυμο) μέχρι τον φίλο μου τον Αλέκο η αντίδραση κάθε λογικού ανθρώπου ήταν πανομοιότυπη. Γιατί δυστυχώς ποτέ άλλοτε τα χρόνια της μεταπολίτευσης η χώρα δεν έπεσε τόσο χαμηλά. Χώρα της υπερβολής και λαός επιρρεπής στις ψυχολογικές μεταπτώσεις είναι βέβαιο ότι θα περάσουμε μια βδομάδα του μέλιτος. Δεν το υποτιμώ καθόλου, ο κόσμος έχει απόλυτη ανάγκη μια χειρολαβή σύνεσης και σταθερότητας. Οι πομφόλυγες της Αλέκας Παπαρήγα για «κυβέρνηση του μαύρου μετώπου» και οι άναρθρες κραυγές του Αλέξη Τσίπρα πέφτουν ήδη στο κενό. Όμως το έδαφος πάνω στο οποίο καλείται να κτίσει ο Λουκάς Παπαδήμος είναι υπονομευμένο από τους Παπανδρέου και Σαμαρά. Ότι και να λένε, αλληλοδιαψευδόμενοι, δεν ήθελαν αυτή την λύση γιατί εμπεριείχε ένα έντονο συμβολισμό που υπερέβαινε τις εκλογικές και κομματικές άμεσες στοχεύσεις τους ενώ η αναπόφευκτη σύγκριση προσώπων και ικανοτήτων ξέρουν ότι είναι συντριπτικά σε βάρος τους. Για αυτό δεν δίστασαν, δίνοντας ο ένας χέρι βοήθειας στον άλλον, να αναζητήσουν οποιαδήποτε άλλη λύση πριν το απόλυτο αδιέξοδο –με τα συνοδευτικά οπερετικά στοιχεία- τους αναγκάσει να πιούν το πικρό ποτήρι και να αποδεχθούν την μόνη λύση που είχε πλέον μείνει στο τραπέζι.
Επίσης τόσο η λαϊκή δεξιά όσο και το βαθύ ΠΑΣΟΚ που πολλές φορές τα τελευταία χρόνια λειτούργησαν σαν συγκοινωνούντα δοχεία πίεζαν από την Δευτέρα για να μην παραδοθεί η χώρα στον «τραπεζίτη του Σημίτη» όπως μουρμούριζαν. Είναι επίσης προφανές ότι πολλά στελέχη του ΠΑΣΟΚ μετρούσαν πόσο η λύση Παπαδήμου θα διευκόλυνε αντικειμενικά ή θα ανέστειλε εσωκομματικές εξελίξεις, θα οδηγούσε τον Γιώργο Παπανδρέου πιο κοντά στην αποχώρηση από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ή αντιθέτως θα του επέτρεπε να παρατείνει την παρουσία του (που σύμφωνα με το καταστατικό λήγει σήμερα 11 Νοεμβρίου). Ανάλογα με την απάντηση διαμόρφωναν ή και μετέβαλλαν άποψη για την λύση Παπαδήμου το τρικυμισμένο αυτό πενθήμερο. Και ας μην γελιέται κανένας από τις δηλώσεις ανακούφισης μετά την κατάληξη. Ας προσέξουμε και αυτούς που δεν έχουν ακόμα μιλήσει. Είναι πολύ νωρίς για να επιβεβαιώσουμε συμπεριφορές, πιέσεις ακόμα και εκρήξεις δελφίνων όμως η απλή λογική λέει ότι το αίτημα της αποχώρησης του Παπανδρέου και από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ είναι θέμα χρόνου να τεθεί και όσο αυτό δεν επιλύεται θα σκιάζει κάθε κίνηση του ΠΑΣΟΚ. Δεν θέλω να αδικήσω την ομάδα των βουλευτών που αντέδρασαν στην λύση Πετσάλνικου (όλα έχουν ένα όριο) και μαζί με την θορυβώδη έξοδο Καρατζαφέρη και την ασφυκτική πίεση των ΜΜΕ ακύρωσαν την περαιτέρω γελοιοποίηση της χώρας.
Μέσα σε αυτό το μετακινούμενο ναρκοπέδιο θα πρέπει να κινηθεί ο Λουκάς Παπαδήμος. Και θέλω να πιστεύω ότι δεν ισχύει αυτό που για λόγους αναγκαστικής αναστύλωσης του κατεδαφισθέντος κύρους των δυο αρχηγών είπε, δηλαδή ότι δεν τους έθεσε όρους. Αυτό θα φανεί σε ένα βαθμό και από την σύνθεση της κυβέρνησης που θα ανακοινωθεί σήμερα. Φοβάμαι ότι αν δεν έχει λυμένα τα χέρια του και η κυβέρνηση του εξαρτάται από τις ορέξεις των δυο εταίρων θα του τραβάνε το χαλί κάτω από τα πόδια πολύ απλά γιατί σύρονται σε μια υπόθεση που δεν την πιστεύουν. Η κοινωνική ένταση θα επανέλθει και κάτι μου λέει ότι θα υποδαυλίζεται αυτή την φορά και από τους δυσαρεστημένους της λύσης που δόθηκε και στα δυο κόμματα. Δεν βλέπω πως θα προχωρήσει με ηρεμία στο έργο του μέσα σε μια παρατεταμένη εκλογική περίοδο, όταν η βουλιμική για εξουσία ΝΔ θα ασχολείται με την ημερομηνία των εκλογών και την υπονόμευση της επικίνδυνης για το μέλλον της ηγετικής ομάδας ιδέας για κυβέρνηση συνεργασίας.
Μακάρι να ήμουν πιο αισιόδοξος στις προβλέψεις μου. Το έχω και εγώ ανάγκη όσο και εσείς. Δυστυχώς δεν μου προκύπτει στον βαθμό που θα ήθελα. Αυτή την στιγμή όμως και για όσο κρατήσει θέλω να χαρώ την επιστροφή της σοβαρότητας, της ευπρέπειας, της ελληνικής γλώσσας, της πολιτικής εν τέλει που μας πρόσφερε τα λίγα λεπτά της δήλωσης του ο νέος πρωθυπουργός. Γιατί προχθές το απόγευμα η χώρα είχε πέσει χαμηλά, πολύ χαμηλά. Και ο Παπαδήμος την σήκωσε λίγο ψηλότερα.