Την Κυριακή ψηφίζουμε για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και την Ευρωζώνη, σε μια ιστορικής σημασίας στιγμή για την ήπειρό μας. Καλούμαστε, ουσιαστικά, να επιλέξουμε μεταξύ τριών απόψεων.
Άποψη 1: Η Ευρωπαϊκή Ένωση κινείται, ίσως πολύ πιο αργά απ’ ότι θα έπρεπε (και μετά από πολλές παλινωδίες), προς τη σωστή κατεύθυνση και γι' αυτό το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να αποδεχθούμε τη λογική της ασκούμενης πολιτικής από το τρίγωνο Βρυξελλών-Βερολίνου-Φραγκφούρτης (προσπαθώντας να πετύχουμε ό,τι καλύτερο εντός του πλαισίου της).
Άποψη 2: Η Ευρωπαϊκή Ένωση, έτσι όπως έχει δομηθεί, είναι ένα ατσαλένιο κλουβί για τους λαούς της το οποίο όσο πιο γρήγορα το διαλύσουμε στα εξ ων συνετέθη (ξεκινώντας με το ευρώ) τόσο το καλύτερο.
Άποψη 3: Η Ευρωζώνη, και συνεπώς η Ευρωπαϊκή Ένωση, κινείται γοργά προς τη λάθος κατεύθυνση της ντε φάκτο αποδόμησης, κάτι που και πρέπει και μπορούμε να αποτρέψουμε, συγκρουόμενοι με την ασκούμενη πολιτική από το τρίγωνο Βρυξελλών-Βερολίνου-Φραγκφούρτης για το καλό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο ταυτίζεται, μακροπρόθεσμα, και με το καλό της χώρας.
Η ψήφος μας την Κυριακή πρέπει να εξαρτηθεί ανάλογα με το ποια από τις τρεις αυτές απόψεις ενστερνιστούμε.
Η πρώτη άποψη οδηγεί σε ενίσχυση Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και όποιου άλλου εγχώριου κόμματος η θέση εντάσσεται σε αυτή τη λογική εντός της Ελλάδας – με αποτέλεσμα τη στήριξη, για την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενός εκ της τριανδρίας Γιούνκερ-Σουλτς-Φερχόφσταντ (των οποίων οι θέσεις είναι σχεδόν πανομοιότυπες για όλα τα μεγάλα θέματα που ταλανίζουν την Ε.Ε.). (Κόμματα όπως η ΔΗΜΑΡ και το Ποτάμι πρέπει να μας πουν εάν αποδέχονται αυτή την άποψη ή εάν συντάσσονται με την τρίτη άποψη.)
Η δεύτερη άποψη οδηγεί στην υπερψήφιση κομμάτων που θεωρούν την Ευρωπαϊκή Ένωση θεσμό μη μεταρρυθμίσιμο και τόσο βαθιά (και δομικά) αντι-δημοκρατικό, και ανορθολογικό, που είναι αδύνατον να μεταμορφωθεί σε δύναμη προόδου για τους λαούς της Ευρώπης. Οι Ευρωσκεπτικιστές της Βρετανίας (είτε των Τόρις είτε του UKIP), όλο και πιο πολλοί Γκωλικοί στη Γαλλία, αλλά και το ΚΚΕ, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ, και κάποιες άλλες δυνάμεις ανά την Ευρώπη, ενστερνίζονται αυτή την άποψη. (Είναι βέβαια τόσο ετερόκλητες οι πολιτικές αυτές δυνάμεις που είναι αδύνατον να εκφραστούν, από κοινού, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.)
Η τρίτη άποψη βασίζεται στη σκέψη ότι το ευρωπαϊκό πλοίο κατευθύνεται προς τα βράχια αλλά η σύγκρουση μαζί τους πρέπει να αποφευχθεί και μπορεί να αποφευχθεί σχετικά εύκολα, υπό την προϋπόθεση ότι το πλήρωμα και οι επιβάτες είναι διατεθειμένοι να συγκρουστούν με τον καπετάνιο, απαιτώντας από αυτόν είτε να παραδώσει το τιμόνι σε κάποιον που θα το στρίψει είτε να το στρίψει ο ίδιος. Στην Ελλάδα μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να εκφράσει αυτή την άποψη, χωρίς να φλερτάρει (τουλάχιστον η ηγεσία του) με τη δεύτερη (πιο πάνω) ευρωσκεπτιστική τοποθέτηση. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μόνο η υποψηφιότητα Τσίπρα και οι δυνάμεις των οικολόγων μπορούν να την υποστηρίξουν έγκυρα και αποτελεσματικά.
Επί προσωπικού
Τα παραπάνω νομίζω ότι απλά καταγράφουν, όσο πιο αντικειμενικά γίνεται, το «τρίλημμα» των ευρω-εκλογών. Ο αναγνώστης που δεν ενδιαφέρεται για την προσωπική μου επιλογή, μεταξύ των τριών απόψεων από τις οποίες (θέλοντας και μη) καλούμαστε όλοι μας να επιλέξουμε την Κυριακή, ας σταματήσει την ανάγνωση εδώ.
Ακολουθεί σύνοψη των λόγων που με ωθούν στην τρίτη άποψη, και στους λόγους για τους οποίους δημοσίως δήλωσα την υποστήριξή μου του Αλέξη Τσίπρα για την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Σε συνέδριο που οργάνωσε ο Economist την περασμένη εβδομάδα στο Λονδίνο, η τοποθέτησή μου απέναντι στο ερώτημα «Μεταρρυθμίζεται η Ευρώπη;» ήταν ότι: Αντίθετα με την καθεστηκυία άποψη ότι η Ευρώπη κάνει τα σωστά βήματα αργά μεν σταθερά δε, η εκτίμησή μου είναι ότι όλα τα βήματα της Ε.Ε. (ιδίως στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της Κρίσης της Ευρωζώνης) είναι προς τη λάθος κατεύθυνση. Έδωσα μάλιστα τέσσερα παραδείγματα: (1) Η λεγόμενη τραπεζική ένωση (της οποίας η ημιτελής κατάσταση την καθιστά χειρότερη από το να μην είχε γίνει καθόλου). (2) Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ο οποίος δομήθηκε με τρόπο που ενισχύει την… αστάθεια). (3) Το πρόγραμμα ΟΜΤ της ΕΚΤ που (αν και πέτυχε με εντυπωσιακά αποτελέσματα να ρίξει λάδι στα φουρτουνιασμένα νερά της αγοράς ευρωζωνικών ομολόγων) βασίζεται σε μια μη πιστευτή (μακροπρόθεσμα) απειλή του Κεντρικού Τραπεζίτη της Ευρωζώνης, που συγχέει μάλιστα την άσκηση νομισματικής πολιτικής με την εμμονή στην λιτότητα. (4) Τα νέα Σύμφωνα δημοσιονομικής πειθαρχίας (τα οποία είναι γραμμένα για να παραβιαστούν από την πραγματικότητα, την οποία καθιστούν χειρότερη για την πλειοψηφία των Ευρωπαίων).
Στη βάση αυτής της ανάλυσης, καταλήγω στην πιο κάτω σύνοψη της κατάστασης στην Ευρώπη επί της οποίας, ως πολίτης, καλούμαι να εκφραστώ την Κυριακή:
• Η Ευρώπη απειλείται από τη συστηματικά λανθασμένη αντιμετώπιση της αναπόφευκτης συστημικής Κρίσης της Ευρωζώνης
• Η Ευρώπη θα συνεχίσει να αποδομείται όσο η ηγεσία της παραμένει σε άρνηση της συστημικής φύσης της Κρίσης της Ευρωζώνης και προσπαθεί να δημιουργήσει νέες φούσκες (που συντηρούν νέες κλεπτοκρατίες) για να δώσει στους πολίτες την ψευδαίσθηση ότι η Κρίση… ξεπεράστηκε
• Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει καταντήσει μια Ένωση Λιτότητας για να εξυπηρετεί, κυρίως, τα συμφέροντα των πτωχευμένων (από το 2008/9) τραπεζιτών
• Τα πακέτα δήθεν διάσωσης των χωρών μας, αλλά ουσιαστικά των σαθρών τραπεζικών συστημάτων τους, έχουν κατα-εξευτελίσει την έννοια της Ευρωπαϊκής Αλληλεγγύης, στο όνομα της οποίας επιβάλλονται στους λαούς της Ευρώπης
• Το όνειρο μιας κοινής ευρωπαϊκής ευημερίας μετατρέπεται καθημερινά στον εφιάλτη της αμοιβαίας καχυποψίας
• Μαζί με τους λαούς της Ευρώπης, μέγα θύμα της συστηματικά ασκούμενης πολιτικής είναι και ο ορθολογισμός – μια θλιβερή ειρωνία δεδομένου ότι αποτελεί βασική συνεισφορά της Ευρώπης στον παγκόσμιο πολιτισμό
• Την Κυριακή ψηφίζουμε εναντίον των πολιτικών που αποδομούν την Ευρώπη μας – καταψηφίζουμε τον κ. Ρεν, την κ. Μέρκελ, τον κ. Μπαρόζο και όλους εκείνους που κατέστησαν, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, την Ε.Ε. περίγελο της υφηλίου με την εμμονή τους σε ανόητες πολιτικές που αποδομούν την Ευρώπη
• Την Κυριακή ψηφίζουμε υπέρ μετριοπαθών πολιτικών που, χωρίς καμία αλλαγή των υφιστάμενων Συνθηκών, θέτουν τους υπάρχοντες θεσμούς (ΕΚΤ, ΕΣΜ, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων) στην υπηρεσία καινοτόμων πολιτικών που δύνανται να επανα-θεμελιώσουν την Ευρωζώνη σε νέα μη σαθρά θεμέλια – ξηλώνοντας εκείνα που δημιουργήθηκαν το 1993 και τα οποία αποδείχθηκαν κατώτερα των περιστάσεων και, εν τέλει, μισανθρωπικά
• Την Κυριακή ψηφίζουμε για να επιστρέψει ο ορθολογισμός στην Ευρώπη και να πάψει η Άρνηση της Κρίσης – ώστε η Κρίση να δαμαστεί, επί τέλους, στην πράξη.